Jan Jachowski
Jan Jachowski (ur. 13 grudnia 1891 w Jaktorowie[1], zm. 18 sierpnia 1977 w Poznaniu[2]) – poznański księgarz i wydawca, kierownik, a następnie właściciel Księgarni Uniwersyteckiej w Poznaniu.
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
księgarz, wydawca |
| Odznaczenia | |
| |
._Tom_XIII._Wyd._Jan_Jachowski.jpg)
Karierę księgarza rozpoczął w roku 1907 od praktyki w księgarni Stefana Rowińskiego w Ostrowie Wielkopolskim. W roku 1918 rozpoczął pracę w późniejszej Księgarni Uniwersyteckiej w Poznaniu. Właścicielem jej był Marian Niemierkiewicz, a następnie L. Fiszer i J. Majewski. Po kilku latach pracy został jej kierownikiem, a następnie, po wykupieniu udziałów firmy, właścicielem[3]. W roku 1929 zmienił jej nazwę z Księgarnia Uniwersytecka Sp. z o.o. w Poznaniu na Jan Jachowski Księgarnia Uniwersytecka[3]. Firma Jachowskiego prowadziła również działalność wydawniczą[4] i w roku 1939 oceniana była jako jedna z 3 największych księgarni poznańskich[5].
W roku 1936 został odznaczony Srebrnym Wawrzynem Akademickim „za wybitną działalność wydawniczą w dziedzinie literatury pięknej i zasługi na polu księgarskim”[6].
Po zajęciu Poznania przez Niemców we wrześniu 1939 usunął swój szyld Księgarnia Uniwersytecka, co prawdopodobnie sprawiło, że jego firma była najdłużej działającą polską księgarnią w Poznaniu pod okupacją niemiecką. Wiosną 1940 została ona zamknięta, a całe zasoby – z wyjątkiem pojedynczych egzemplarzy przekazanych do biblioteki uniwersyteckiej – oddano na przemiał do fabryki papieru w Czerwonaku. Wartość zniszczonych książek wyceniono na ok. 1,5 mln złotych przedwojennych[5]. Jachowski wyjechał do Generalnego Gubernatorstwa, ostatnie lata wojny spędził w Krakowie[3].
Po zakończeniu wojny wrócił do Poznania i utworzył Spółkę Księgarsko-Wydawniczą „Księgarnia Akademicka”[7]. Przed wojną nie utrzymywał bliższych kontaktów ze środowiskiem księgarskim, natomiast później działał w Związku Księgarzy Polskich – w roku 1945 został członkiem zarządu oddziału poznańskiego tej organizacji[3]. W latach 1939 i 1946–1947 wydawał czasopismo „Przegląd Wielkopolski”, które po reaktywacji w roku 1987 kontynuuje profil wydawniczy wprowadzony przez Jachowskiego[8].
Jego odczyt pt. Wspomnienia poznańskiego księgarza i wydawcy wygłoszony dla Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania z 9 marca 1959 został opublikowany w formie książkowej[2]. Później w czasopiśmie „Księgarz” zamieścił cykl artykułów Wspomnienia o wybitnych księgarzach[3].
Przypisy edytuj
- ↑ Jan Jachowski. Gale Encyclopedia of Occultism & Parapsychology. [dostęp 2013-10-18].
- ↑ a b Jan Jachowski: Wspomnienia poznańskiego księgarza i wydawcy. Poznań: Towarzystwo Miłośników Miasta Poznania, 1959.
- ↑ a b c d e Stefan Dippel: O księgarzach, którzy przeminęli. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo, s. 104–105, 174, 215.
- ↑ Katalog wydawnictw własnych i zakupionych w większych ilościach. Jan Jachowski. Księgarnia Uniwersytecka. Poznań, 1930. [dostęp 2013-10-18].
- ↑ a b Stanisław Pazyra: Z dziejów książki polskiej w czasie drugiej wojny światowej. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1970, s. 30–33.
- ↑ Zarządzenie Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego z dnia 7 listopada 1936 r. o nadaniu odznaczenia „Wawrzyn Akademicki”. M.P. z 1936 r. nr 261, poz. 460.
- ↑ Michał Białkowski. Książka, której nie mieliśmy czytać. „Głos z Torunia”. LII (17 (749)), s. 5, 26 kwietnia 2009.
- ↑ Przegląd Wielkopolski. [dostęp 2013-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-06)].
Bibliografia edytuj
- Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski [red.]: Wielkopolski Słownik Biograficzny. Warszawa-Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 270. ISBN 83-01-02722-3.