Jan Ostrowski (historyk)

polski historyk sztuki
(Przekierowano z Jan K. Ostrowski)

Jan Juliusz Ostrowski[1][2] (ur. 12 czerwca 1947 w Krakowie) – polski historyk sztuki i nauczyciel akademicki, profesor nauk humanistycznych, dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu – Państwowych Zbiorów Sztuki (1989–2020), prezes Polskiej Akademii Umiejętności (od 2018).

Jan Ostrowski
Ilustracja
Jan Ostrowski (pierwszy z prawej) w 2011
Data i miejsce urodzenia

12 czerwca 1947
Kraków

Prezes Polskiej Akademii Umiejętności
Okres

od 1 września 2018

Poprzednik

Andrzej Białas

Dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu – Państwowych Zbiorów Sztuki
Okres

od grudnia 1989
do stycznia 2020

Poprzednik

Jerzy Szablowski

Następca

Andrzej Betlej

Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Medal Komisji Edukacji Narodowej Odznaka Honorowa „Bene Merito” Krzyż Oficerski za Naukę i Sztukę (Austria) Komandor Orderu Gwiazdy Włoch Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Oficer Orderu Świętego Karola (Monako) Odznaka Honorowa Województwa Małopolskiego – Krzyż Małopolski
Od prawej: Jan Ostrowski, Michał Rusinek i Wisława Szymborska podczas uroczystości wręczenia odznaczeń ludziom kultury na Wawelu 17 stycznia 2011

Życiorys

edytuj

Pochodzi z rodziny Ostrowskich pieczętującej się herbem Rawicz[3][4].

Ukończył II Liceum Ogólnokształcące im. Króla Jana III Sobieskiego w Krakowie[5]. W 1970 ukończył się historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim[6]. W 1972 doktoryzował się na uniwersytecie w Nancy[7], w 1974 nostryfikowany jako doktorat nauk humanistycznych na UJ. W 1982 habilitował się na macierzystej uczelni, tytuł profesora nauk humanistycznych otrzymał w 1992[8]. Odbył liczne staże w instytucjach badawczych i naukowych, m.in. w Londyn, Monachium, Princeton, Berkeley i Cambridge[9].

W latach 1973–2018 prowadził pracę dydaktyczną w Instytucie Historii Sztuki UJ. W latach 1999–2000 wykładał jako profesor wizytujący na Wolnym Uniwersytecie Berlińskim. W latach 1989–2020 był dyrektorem Zamku Królewskiego na Wawelu[10]. W ciągu 30 lat kierowania tą instytucją doprowadził do kompleksowej konserwacji jego substancji zabytkowej i unowocześnienia działalności instytucji zgodnie ze standardami światowymi. Współorganizował liczne wystawy na Wawelu i za granicą (USA, Kanada, Japonia, Włochy).

W 1990 został wiceprzewodniczącym Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa. Był członkiem Rady do Spraw Muzeów, Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów, Komitetu Nauk o Sztuce PAN. W latach 1998–2002 z ramienia Unii Wolności był radnym i wiceprzewodniczącym Sejmiku Województwa Małopolskiego I kadencji[11]. W 2010 został członkiem korespondentem, a w 2015 członkiem czynnym Polskiej Akademii Umiejętności[12]. W 2018 został wybrany na jej prezesa (uzyskał następnie reelekcję na tę funkcję)[12].

Jego badania obejmują sztukę wieków XIV–XX ze szczególnym naciskiem na okres baroku i romantyzmu. Jest autorem ponad 300 publikacji naukowych, popularnonaukowych i eseistycznych, w tym kilkunastu książek[13]. Zainicjował i prowadził program inwentaryzacji zabytków sztuki sakralnej na Kresach Wschodnich. W latach 1993–2015 pod jego redakcją i ze znacznym udziałem autorskim ukazały się 23 tomy inwentarza pt. Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej[14] (program jest kontynuowany według ustalonej przez niego metody i pod jego ogólnym kierownictwem).

Odznaczenia i wyróżnienia

edytuj
Ordery i odznaczenia
Nagrody i wyróżnienia

Wybrane publikacje

edytuj
  • Anton van Dyck, Warszawa 1980.
  • Van Dyck et la peinture génoise du XVII e siècle, Kraków 1981.
  • Piotr Michałowski, Warszawa 1985.
  • Pięć studiów o Piotrze Michałowskim, Kraków 1988, ISBN 83-08-1-2763-0.
  • Die polnische Malerei vom Ende des 18. Jahrhunderts bis zum Beginn der Moderne, Monachium 1989, ISBN 978-3-422-06035-7.
  • Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej, cz. I. Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego, t. 1–23 (red., współautor, wstępy), Kraków 1993–2015.
  • Mistrzowie malarstwa polskiego, Kraków 1996, ISBN 978-83-86328-61-1.
  • Lwów. Dzieje i sztuka, Kraków 1997, ISBN 978-83-7052-704-4.
  • Podhorce. Dzieje wnętrz pałacowych i galerii obrazów (współautor z Jerzym Petrusem), Kraków 2001, ISBN 83-908-491-5-1.
  • Barok – romantyzm – kresy, Warszawa-Bellerive-sur-Allier 2017, ISBN 978-83-286-0015-7; ISBN 979-10-95627-30-2.
  • Pomiędzy powstaniem a emigracją. Podgórski szkicownik Piotra Michałowskiego z r. 1832 (współautor z Elżbietą Wichrowską), Kraków 2019, ISBN 978-83-08-06860-1.
  • Portret w dawnej Polsce, Warszawa 2019, ISBN 978-83-66104-19-8.
  • Mit Kenii, czyli swawola Białych, Kraków-Odonów 2020, ISBN 978-83-7730-427-3.

Przypisy

edytuj
  1. Prezydent odznaczył ludzi kultury, prezydent.pl, 17 stycznia 2011 [zarchiwizowane 2012-09-09].
  2. W publikacjach także jako Jan K. Ostrowski (zob. Ostrowski, Jan K. [online], bn.org.pl [dostęp 2019-11-04].).
  3. E. Borowski, Genealogie niektórych polskich rodzin utytułowanych, „Materiały do dziejów biografii genealogii i heraldyki polskiej”, t. 2, Buenos Aires-Paryż 1964, s. 259.
  4. „Genealogisches Handbuch der Gräflichen Häuser”, t. 18, Limburg an der Lahn 2006, s. 278 (niem.).
  5. Sławni absolwenci [online], sobieski.krakow.pl [dostęp 2022-02-20].
  6. Prof. dr hab. Jan Ostrowski [online], uj.edu.pl [dostęp 2022-02-20].
  7. J. Ostrowski, „Temple de plaisir”, niezwykły pałac Stanisława Leszczyńskiego w Chanteheux, „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki”, t. XIX, Warszawa 1974, s. 293.
  8. Jan Ostrowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2022-02-20].
  9. Dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu laureatem Nagrody im. Klemensa Bąkowskiego [online], dzieje.pl, 6 kwietnia 2016 [dostęp 2022-02-20].
  10. Powołano dyrektorów Zamku Królewskiego na Wawelu i Muzeum Narodowego w Krakowie [online], dzieje.pl, 18 października 2019 [dostęp 2020-02-10].
  11. Skład Sejmiku Województwa Małopolskiego w kadencji 1998–2002 [online], malopolska.pl [dostęp 2022-02-20].
  12. a b „Rocznik Polskiej Akademii Umiejętności”, R. 2020, Kraków 2021, s. 11, 14 [dostęp 2022-02-05].
  13. A. Betlej i inni red., Velis quod possis. Studia z historii sztuki ofiarowane profesorowi Janowi Ostrowskiemu, Kraków: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego „Societas Vistulana”, 2017, s. 11–22, ISBN 978-83-7581-235-0.
  14. Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej, J.K. Ostrowski (red.), t. 1–23, Kraków: Międzynarodowe Centrum Kultury, 1993–2015.
  15. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 13 grudnia 2010 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2011 r. nr 30, poz. 337).
  16. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 20 lipca 2000 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2000 r. nr 30, poz. 621).
  17. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 8 listopada 1994 r. o nadaniu orderu (M.P. z 1995 r. nr 4, poz. 49).
  18. Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis, mkidn.gov.pl [zarchiwizowane 2021-10-04].
  19. 10542/AB XXIV. GP – Anfragebeantwortung (elektr. übermittelte Version) [online], parlament.gv.at, 23 kwietnia 2012, s. 999 [dostęp 2017-09-22] (niem.).
  20. Apdovanotų asmenų duomenų bazė [online], lrp.lt [dostęp 2022-02-14] (lit.).
  21. Commendatore dell'Ordine della Stella d'Italia (già Stella della solidarietà italiana) [online], quirinale.it [dostęp 2022-02-05].
  22. Legia Honorowa dla prof. Ostrowskiego, gazeta.pl, 3 marca 2011 [zarchiwizowane 2012-07-30].
  23. Ordonnance Souveraine n° 4.047 du 20 novembre 2012 portant nominations dans l’Ordre de Saint-Charles, legimonaco.mc, 23 listopada 2012 [zarchiwizowane 2013-12-12] (fr.).
  24. A. Betlej, Kronika Instytutu Historii Sztuki UJ za rok 2017, „Modus: Prace z historii sztuki”, Nr 18, Kraków 2018, s. 181 [dostęp 2019-07-29].
  25. Laureaci Medalu „Cracoviae Merenti” w VIII kadencji 2018–2023 [online], krakow.pl [dostęp 2022-02-14].
  26. Laureaci nagrody „Krakowskiej Książki Miesiąca” w latach 2009–1995 [online], biblioteka.krakow.pl [dostęp 2023-06-27].
  27. Wręczenie nagród Miasta Krakowa za rok 2010, uj.edu.pl, 10 listopada 2010 [zarchiwizowane 2012-12-21].
  28. Profesor Jan Ostrowski odznaczony Złotym Medalem „Plus Ratio Quam Vis”, uj.edu.pl, 16 grudnia 2018 [zarchiwizowane 2019-07-20].

Bibliografia

edytuj
  • Prof. dr hab. Jan Ostrowski [online], uj.edu.pl [dostęp 2022-02-20].
  • Jan Ostrowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2022-02-20].
  • J. Kapuścik (red.), Współcześni uczeni polscy. Słownik biograficzny, t. III: M–R, Warszawa: Ośrodek Przetwarzania Informacji, 2000, s. 388.

Linki zewnętrzne

edytuj