Jan Knapik (pedagog)

polski historyk

Jan Knapik (ur. 9 lipca 1904 w Bączalu Górnym, zm. 16 czerwca 1971 w Jaśle) – polski nauczyciel, magister filozofii, pedagog i historyk, działacz społeczny i oświatowy.

Jan Knapik
Ilustracja
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

9 lipca 1904
Bączal Górny k. Jasła

Data i miejsce śmierci

16 czerwca 1971
Jasło

Alma Mater

Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie
- Wydział Humanistyczny

Profesor gimnazjalny

Państwowe Gimnazjum i Liceum im. Króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle

Okres zatrudn.

od 1945 do 1970

Nauczyciel - Kierownik

Szkoła Powszechna
w Bączalu Dolnym

Okres zatrudn.

od 1937 do 1945

Nauczyciel

Szkoła Powszechna
w Konopiskach

Okres zatrudn.

od 1935 do 1937

I Liceum Ogólnokształcące w Jaśle

Życiorys edytuj

Lata młodości edytuj

Urodził się 9 lipca 1904 w Bączalu Górnym jako syn Ludwika i Anny. Chrzest św. z rąk ks. kanonika Teofila Biesiadzkiego przyjął w miejscowym kościele parafialnym św. Mikołaja. Ukończył Szkołę Powszechną w Bączalu Dolnym, a następnie podjął naukę w Państwowym Gimnazjum im. Króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle. Po złożeniu egzaminu maturalnego (1925)[1] rozpoczął studia wyższe na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, które ukończył w 1934 zdobywając tytuł magistra filozofii[2].

Kariera pedagogiczna edytuj

Po krótkiej przerwie rozpoczął pracę jako nauczyciel w Konopiskach koło Częstochowy. W roku szkolnym 1937/1938 został przeniesiony w charakterze nauczyciela kontraktowego do Bączala Dolnego, gdzie od 1927 pracowała jego żona - Julia Knapikowa. 17 maja 1938 złożył egzamin praktyczny i stał się nauczycielem kwalifikowanym tejże placówki oświatowej. Podczas II wojny światowej, od roku szkolnego 1940/1941 piastował stanowisko kierownika Szkoły Powszechnej w Bączalu Dolnym[3]. Dał się poznać jako dobry pedagog, troszczący się o swoich uczniów i podwładnych oraz o kondycję finansową szkoły. W 1942 przyczynił się do erygowania szkoły w Opaciu będącej filią Szkoły Powszechnej w Bączalu Dolnym[4][5]. W związku z pełnioną funkcją podjął inicjatywę prowadzenia nauki w konspiracji i organizowania tajnego nauczania. Prowadził naukę poza budynkiem szkolnym. Został odznaczony "Honorową Odznaką ZNP za Tajne Nauczanie"[6]. Pracę w Bączalu Dolnym zakończył 30 czerwca 1945[7]. W tym okresie był nauczycielem późniejszych naukowców, w tym m.in.: prof. dra hab. Mariana Cichonia, prof. dra hab. Jerzego Bartmińskiego, dra Bronisława Syzdka i ks. prałata Stanisława Bartmińskiego. Został awansowany jako nauczyciel historii i geografii do Państwowego Gimnazjum i Liceum im. Króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle[8]. Jako profesor gimnazjalny w Jaśle przepracował dwadzieścia pięć lat, do 1970.

Emerytura edytuj

Przeszedł na emeryturę z powodu pogarszającego się stanu zdrowia. W tym okresie intensywnie brał udział w wydarzeniach kulturalnych i oświatowych na terenie Jasła. Zmarł wkrótce – 16 czerwca 1971 i został pochowany w grobowcu rodzinnym na Starym Cmentarzu w Jaśle[9].

Medale i odznaczenia edytuj

  • Honorowa Odznaka ZNP za Tajne Nauczanie,

Przypisy edytuj

  1. Wykaz uczniów klas ósmych od roku szkolnego 1875/6. W: Księga pamiątkowa 70-lecia Państwowego Gimnazjum imienia króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle 1868–1938. Jasło: 1938, s. 122.
  2. Stanisław Syzdek, Bączal Górny, 1998.
  3. O szkole - Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Rejtana [online], www.zspbaczal.com.pl [dostęp 2018-10-05]. Chrobaczyński, Słownik nauczycieli..., s. 156, podaje, że szkołą kierował już od grudnia 1938.
  4. Szkolnastrona.pl, Szkoła Podstawowa im. Macieja Rataja w Opaciu - O szkole [online], www.spopacie.szkolnastrona.pl [dostęp 2018-10-05] (pol.).
  5. Marian Szarek, Pokłosie obchodów Jubileuszu 70-lecia Szkoły Podstawowej im. Macieja Rataja w Opaciu, 2014.
  6. Stanisław Mendelowski, W Gminie Skołyszyn, 2000.
  7. O szkole - Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Rejtana [online], www.zspbaczal.com.pl [dostęp 2018-10-05].
  8. I LO w Jaśle [online], www.1lojaslo.pl [dostęp 2018-10-05].
  9. GROBONET 2.6 - wyszukiwarka osób pochowanych - Cmentarze Komunalne w Jaśle [online], jaslo.artlookgallery.com [dostęp 2018-10-05] (pol.).

Bibliografia edytuj

  • Słownik biograficzny nauczycieli w Małopolsce w latach II wojny światowej (1939–1945). Ofiary wojny, żołnierze, działacze konspiracyjni, nauczyciele w jawnym i tajnym szkolnictwie (wstęp, opracowanie i redakcja Jacek Chrobaczyński), Kraków 1995, s. 156.