Wikipedia

Jan Lewicki (urzędnik)

Jan Lewicki[1] herbu Rogala (ukr. Іван Левицький[2]; ur. 1843[3], zm. 15 stycznia 1908 we Lwowie) – austriacki urzędnik, nauczyciel, działacz oświatowy narodowości polskiej pochodzenia ruskiego. Profesor gimnazjalny od ok. 1876, a następnie od 1889 inspektor szkół średnich w C. K. Radzie Szkolnej Krajowej w Galicji Wschodniej[4].

Jan Lewicki
Ilustracja
Jan Lewicki w 1903 jako inspektor szkół średnich w Galicji Wschodniej
Data urodzenia

1843

Data i miejsce śmierci

15 stycznia 1908
Lwów

Zawód, zajęcie

profesor gimnazjalny

Odznaczenia
Order Korony Żelaznej III klasy (Austro-Węgry) Medal Honorowy za Czterdziestoletnią Wierną Służbę (cywilny) Krzyż Pro Ecclesia et Pontifice (1893-1908)
Multimedia w Wikimedia Commons
grób Jana Lewickiego

Życiorys edytuj

Jan Lewicki urodził się w rodzinie ruskiej[5]. Jego ojcem był ksiądz greckokatolicki Michał Lewicki (ur. w 1802, metryka w Kaplińcach), paroch we wsi Rakowcu[6] obok Horodenki (m.in. w latach 1843[7], 1844[8]), krewnym zaś Michał Lewicki, greckokatolicki arcybiskup lwowski, biskup przemyski, kardynał, Prymas Galicji i Lodomerii[6]. Po ukończeniu Gimnazjum przy klasztorze OO. Bazylianów w Buczaczu rozpoczął studia na Uniwersytecie Lwowskim. W trakcie studiów wziął udział w Powstaniu styczniowym. Po rozbiciu oddziałów powstańczych został osadzony w Cytadeli we Lwowie[5].

Po ukończeniu studiów[5] podjął pracę w C. K. Gimnazjum wyższym w Przemyślu[9]. Jako zastępca nauczyciela w tej szkole wzmiankowany w latach 1869[10], 1870[11], 1871[12], 1872[13], 1873[14]. W latach szkolnych 1874/1875[15], 1875/1876[16], 1876/1877 pracował na stanowisku nauczyciela, uczył języków łacińskiego, greckiego, polskiego i ruskiego[17]. W roku szkolnym 1877/1878 pracował na stanowisku profesora[18]. Według wydawanych drukiem sprawozdań „c. k. Gimnazyum wyższego” (obecnie I Liceum Ogólnokształcące im. Juliusza Słowackiego w Przemyślu) uczył języków: łacińskiego, greckiego, polskiego i ruskiego[9]. W roku szkolnym 1887/1888 wzmiankowany jako profesor C. K. IV Wyższym Gimnazjum we Lwowie, powołany do tymczasowej służby w Ministerstwie wyznań i oświecenia (reskrypt Ministra W. i O. z 22 października 1887 l. 1518, Rozporządzenie Rady Szkolnej krajowej z 27 października 1887 l. 703J Pr. Rsk.)[19].

Jako nauczyciel C. K. Gimnazjum Przemyskiego, oświadczył się przeciw utworzeniu pierwszych paralelek ruskich, przeczuwając, że staną się one rozsadnikiem zgubnego separatyzmu. Na zdanie Jana Lewickiego powoływał się w Sejmie Krajowym ks. Sapieha podczas debaty szkolnej w 1885[5].

W 1889 objął we Lwowie stanowisko inspektora[4] szkół średnich C. K. Rady Szkolnej Krajowej w Galicji Wschodniej.

Jan Lewicki zmarł 15 stycznia 1908 we Lwowie[4]. Został pochowany w rodzinnym grobowcu na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie.

Życie prywatne edytuj

Żona Jana Lewickiego, Zofia z domu Zatońska[20] (ur. 4.03.1847, zm. 18.02.1915) - udzielała się aktywnie w licznych organizacjach kobiecych we Lwowie[5].

Ich syn[5], Jan Welisław, doktor nauk prawnych[4], był prezesem Związku Polaków w Austrii „Strzecha”, długoletnim szefem Kancelarii Cywilnej i osobistym doradcą cesarza Franciszka Józefa I.

Tytuły i wyróżnienia edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ Przydomek – Jancio (ukr. Янцьо), zob. Звідомлення Виділу «Кружка Родичів» при Державній Ґімназії з українською мовою навчання в Перемишлі за шкільний рік 1935—1936. Clifton, 1976, s. 107. (ukr.)
  2. ↑ Левицький Іван (1844–1908). W: Енциклопедія українознавства. T. 4. Париж, Нью-Йорк, 1962, s. 1267. (ukr.)
  3. ↑ Czasem w 1844, zob. Левицький Іван (1844–1908). W: Енциклопедія українознавства. T. 4. Париж, Нью-Йорк, 1962, s. 1260-1273. (ukr.)
  4. ↑ a b c d e f g h i j † Jan Lewicki. „Gazeta Lwowska”. 12, s. 3–4, 17 stycznia 1908.
  5. ↑ a b c d e f Wiadomości bieżące. † Jan Lewicki. „Słowo Polskie”. 27, s. 4, 17 stycznia 1908. 
  6. ↑ a b Herbarz polski 1911 ↓, s. 189.
  7. ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Archidioeceseos Metropolitanae Graeco Catholicae Leopoliensis pro Anno Domini 1843. Leopoli, 1843, s. 96. (łac.)
  8. ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Archidioeceseos Metropolitanae Graeco Catholicae Leopoliensis pro Anno Domini 1844. Leopoli, 1844, s. 96. (łac.)
  9. ↑ a b "Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Przemyślu za rok 1877", Przemyśl 1877, s. 53
  10. ↑ Jako Johann Lewicki, zob. Galizisches Provinzial-Handbuch für das Jahr 1869. Lemberg, 1869, s. 378. (niem.)
  11. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1870. Lwów: galicyjska drukarnia rządowa, 1870, s. 389.
  12. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1871. Lwów: galicyjska drukarnia rządowa, 1871, s. 385.
  13. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1872. Lwów: drukarnia E. Winiarza, 1872, s. 369.
  14. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1873. Lwów: drukarnia E. Winiarza, 1873, s. 371.
  15. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1874. Lwów: drukarnia E. Winiarza, 1874, s. 398.
  16. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Przemyślu za rok szkolny 1876. Przemyśl, 1876, s. 38.
  17. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Przemyślu za rok szkolny 1877. Przemyśl, 1877, s. 53.
  18. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Przemyślu na rok szkolny 1878. Przemyśl, 1878, s. 42.
  19. ↑ Sprawozdanie Dyrektora C. K. IV Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1888. Lwów, 1888, s. 53, 57.
  20. ↑ Na podstawie notarialnie potwierdzonych danych dot. dr. Jana Welisława Lewickiego: Numer Repertorium: 6/1951; Zakliczyn, dnia 12 stycznia 1951 r. - Kancelaria Notarialna w Zakliczynie n/D.

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jan_Lewicki_(urzędnik)&oldid=71832246”