Jan Stanisław Ciechanowski

polski historyk

Jan Stanisław Ciechanowski (ur. 20 stycznia 1974 w Gdańsku) – polski historyk i nauczyciel akademicki, doktor habilitowany nauk humanistycznych, profesor uczelni na Uniwersytecie Warszawskim, w latach 2010–2016 szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.

Jan Stanisław Ciechanowski
Data i miejsce urodzenia

20 stycznia 1974
Gdańsk

Szef Urzędu do Spraw Kombatantów
i Osób Represjonowanych
Okres

od 15 kwietnia 2010[1]
do 31 stycznia 2016

Poprzednik

Janusz Krupski

Następca

Jan Józef Kasprzyk (p.o.)

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Odznaka Honorowa Województwa Podlaskiego

Życiorys edytuj

Ukończył historię i stosunki międzynarodowe na Uniwersytecie Warszawskim. W młodości publikował artykuły w czasopismach „Nowe Państwo[2], „Karta[3] i „Arcana[4]. W 2005 uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie historii na podstawie rozprawy pt. Rzeczpospolita Polska wobec hiszpańskiej wojny domowej (1936–1939)[5]. Został następnie pracownikiem naukowym Ośrodka Badań nad Tradycją Antyczną w Polsce i Europie Środkowowschodniej UW (przekształconego najpierw w Instytut Badań Interdyscyplinarnych „Artes Liberales”, a następnie w Wydział „Artes Liberales” UW)[6]. Był stypendystą m.in. Programu Fulbrighta (w National Archives and Records Administration, 2002–2003), Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, Fundacji im. Stefana Batorego, a także rządów polskiego i hiszpańskiego.

Od 1999 do 2001 był urzędnikiem w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w administracji Jerzego Buzka. W latach 2000–2005 był sekretarzem Polsko-Brytyjskiej Komisji Historycznej do Spraw Dokumentacji Działalności Polskiego Wywiadu w II Wojnie Światowej i Jego Współdziałania z Wywiadem Brytyjskim, powołanej przez premierów Jerzego Buzka i Tony’ego Blaira[7]. W latach 2004–2005 pełnił funkcję zastępcy dyrektora sekretariatu prezesa Instytutu Pamięci Narodowej Leona Kieresa.

W maju 2006 został zatrudniony w Urzędzie do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Był doradcą kierownika tej instytucji, następnie od października 2007 jego zastępcą. Po śmierci Janusza Krupskiego 15 kwietnia 2010 został pełniącym obowiązki kierownika tego urzędu. 1 lutego 2013 powołany na kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych[7] (od 2014, po zmianie nomenklatury, pełnił funkcję szefa tego urzędu). Odwołany z tego stanowiska 31 stycznia 2016.

Habilitował się w 2019 na Wydziale Historycznym UW w zakresie nauk humanistycznych[6]. W 2022 objął stanowisko profesora uczelni na UW. Został redaktorem naczelnym serii wydawniczej „Studia Polsko-Hiszpańskie” (w 2021) i czasopisma naukowego „Anuario Histórico Ibérico. Anuário Histórico Ibérico” (w 2022). W 2022 został również kierownikiem projektu badawczego dotyczącego relacji Zofii Lutosławskiej z Polski i Rosji dla hiszpańskiego dziennika „ABC” z lat 1915–1944[5].

Odznaczenia i wyróżnienia edytuj

W 2005, za zasługi dla upamiętniania polsko-brytyjskiej współpracy w czasie II wojny światowej, został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi[8]. W 2012 wyróżniono go Odznaką Honorową Województwa Podlaskiego[9]. W 2015 otrzymał Medalion Pieta Miednoje 1940, przyznany przez Warszawskie Stowarzyszenie Rodzina Policyjna 1939 roku[10].

Publikacje edytuj

  • Azyl dyplomatyczny w poselstwie Rzeczypospolitej Polskiej w czasie hiszpańskiej wojny domowej (1936–1939), „Przegląd Historyczny”, vol. 91, nr 4, 2000, s. 551–584[11].
  • Pułkownik Jan Kowalewski – kontakty z władzami niemieckimi w czasie wojny, „Zeszyty Historyczne”, nr 144, 2003, s. 50–88[12].
  • Polscy ochotnicy po stronie narodowej w czasie hiszpańskiej wojny domowej (1936–1939), [w:] Jan Kieniewicz (red.), Studia polsko-hiszpańskie. Wiek XX, Ośrodek Badań nad Tradycją Antyczną, Warszawa 2004, s. 117–151.
  • Las relaciones entre la Polonia comunista y la República española en el exilio. Razones políticas de la misión de Manuel Sánchez Arcas en Varsovia (1946–1950), „Ayer”, nr 67, 2007, s. 49–79.
  • Podwójna gra. Rzeczpospolita Polska wobec hiszpańskiej wojny domowej 1936–1939, Fundacja Historia i Kultura, Warszawa 2014.
  • Portugalio, dziękujemy! Polscy uchodźcy cywilni i wojskowi na zachodnim krańcu Europy w latach 1940–1945, Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Warszawa 2015.
  • Ewakuacja oficerów i pracowników Ekspozytury „300” Oddziału Informacyjno-Wywiadowczego Sztabu Naczelnego Wodza z Francji przez Hiszpanię i Portugalię do Wielkiej Brytanii (1942–1943). Stan badań, [w:] Tadeusz Dubicki (red.), Wywiad i kontrwywiad wojskowy II RP. Z działalności Oddziału II SG WP, t. IX, Wydawnictwo LTW, Łomianki 2019, s. 23–61.
  • Los movimientos migratorios polacos de carácter político durante la Segunda Guerra Mundial. Antecedentes, desarrollo y consecuencias, „Aportes. Revista de Historia Contemporánea”, vol. 35, nr 104, 2020, s. 63–96[13].
  • Uznawanie przez Hiszpanię rządu Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie w latach 1945–1968. Historia pewnego mitu, „Dzieje Najnowsze”, vol. 53, nr 2, 2021, s. 91–113[14].
  • Czarna legenda Mirandy. Polacy w hiszpańskim obozie internowania w Miranda de Ebro 1940–1945, Oficyna Wydawnicza Rytm i Wydział „Artes Liberales” UW, Warszawa 2021.

Przypisy edytuj

  1. Od 2010 jako p.o. kierownika, od 2013 jako kierownik, od 2014 jako szef urzędu.
  2. Jan Stanisław Ciechanowski, Ocalić Hiszpana. Polscy dyplomaci uratowali 350 frankistów, „Nowe Państwo”, 4 września 1998, s. 18.
  3. Jan Stanisław Ciechanowski, W związku z przygotowaniem…, „Karta”, 9 (29), 1999, s. 155.
  4. Jan Stanisław Ciechanowski i inni, „Kolaboracja” i historia: spór o postawy Polaków. Ankieta, „Arcana”, 51–52 (3–4), 2003, s. 13–69.
  5. a b Dr hab. prof. UW Jan Stanisław Ciechanowski, Wydział „Artes Liberales” UW [zarchiwizowane 2023-12-01].
  6. a b Dr hab. Jan Stanisław Ciechanowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2024-02-18].[martwy link]
  7. a b Szef Urzędu, Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych [zarchiwizowane 2012-12-21].
  8. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 8 lipca 2005 r. o nadaniu orderów i odznaczeń (M.P. z 2005 r. nr 73, poz. 996).
  9. Przyznano 8 Odznak Honorowych Województwa Podlaskiego [online], bialystokonline.pl, 23 czerwca 2012 [dostęp 2017-01-05].
  10. Honorowy Medalion Pamięci Pieta Miednoje 1940 r. [online], panstwowa.policja.pl [dostęp 2020-01-23].
  11. Jan Stanisław Ciechanowski, Azyl dyplomatyczny w poselstwie Rzeczypospolitej Polskiej w czasie hiszpańskiej wojny domowej (1936–1939), „Przegląd Historyczny”, 91 (4), 2000, s. 551–584 [dostęp 2024-02-23].
  12. Jan Stanisław Ciechanowski, Pułkownik Jan Kowalewski – kontakty z władzami niemieckimi w czasie wojny, „Zeszyty Historyczne” (144), 2003, s. 50–88 [dostęp 2024-02-23].
  13. Jan Stanisław Ciechanowski, Los movimientos migratorios polacos de carácter político durante la Segunda Guerra Mundial. Antecedentes, desarrollo y consecuencias, „Aportes. Revista de Historia Contemporánea”, 35 (104), 2020, s. 63–96, ISSN 0213-5868 [dostęp 2024-02-23] (hiszp.).
  14. Jan Stanisław Ciechanowski, Uznawanie przez Hiszpanię rządu Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie w latach 1945–1968. Historia pewnego mitu, „Dzieje Najnowsze”, 53 (2), 2021, s. 91–113 [dostęp 2024-02-23].