Jan Tadeusz Lubomirski
Jan Tadeusz Lubomirski herbu Szreniawa bez Krzyża (ur. 24 lub 28 października 1826 w Stanisławowie koło Dubrowny[1], zm. 7 kwietnia 1908 w Warszawie) – książę, działacz społeczny, historyk, encyklopedysta, przewodniczący Komisji Kwalifikacyjnej (Wydziału Prawodawczego) Rządu Narodowego powstania styczniowego[2], członek Towarzystwa Rolniczego w Królestwie Polskim[3].
.jpg)
| |
| Data i miejsce urodzenia |
24 lub 28 października 1826 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość |
polska |
Życiorys edytuj
Syn Eugeniusza Lubomirskiego. Po stracie rodziców z rozkazu cara Mikołaja I trafił do korpusu paziów, a następnie do Liceum Aleksandryjskiego (Царскосельский лицей) w Petersburgu. Po odbyciu służby wojskowej w Gwardii Konnej wyjechał do Francji i Anglii na dalsze studia. Po powrocie do Polski na stałe zamieszkał w Warszawie i poświęcił się działalności charytatywnej, zwłaszcza w kołach rzemieślniczych. W 1856 został naczelnikiem sekcji ochron Towarzystwa Dobroczynności, stał też na czele Towarzystwa Kredytowego Miejskiego.
W 1862 mianowany został członkiem Rady Wychowania. W czasie powstania styczniowego pracował w wydziale spraw zagranicznych Rządu Narodowego. W 1865 został wybrany prezesem Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności.
Z żoną Marią Zamoyską miał trzech synów (między innymi Zdzisława) i pięć córek. Był właścicielem majątku w Małej Wsi.
Działalność publicystyczna edytuj
Był także encyklopedystą piszącym hasła do 28 tomowej Encyklopedii Powszechnej Orgelbranda z lat 1859–1868. Jego nazwisko wymienione jest w I tomie z 1859 roku na liście twórców zawartości tej encyklopedii[4]. Był również inicjatorem oraz współwydawcą Encyklopedii Wychowawczej[5] oraz Encyklopedii rolnictwa i wiadomości związek z nim mających[6][7].
Oddawał się również badaniom naukowym nad społeczno-gospodarczą historią Polski. Napisał: Rolnicza ludność w Polsce od w. XVI. do XVIII. (1857–1858), Trzy rozdziały z dziejów skarbowości 1507–1532 (1868)[8], wydał Kodeks dyplomatyczny Księstwa Mazowieckiego (1863)[9], Księgę Ziemi Czerskiej (1879) i in.
Dzieła edytuj
Wywód przodków edytuj
| 4. Franciszek Ksawery Lubomirski | ||||||
| 2. Eugeniusz Lubomirski | ||||||
| 5. Teofila Rzewuska | ||||||
| 1. Jan Tadeusz Lubomirski | ||||||
| 6. Tadeusz Czacki | ||||||
| 3. Maria Czacka | ||||||
| 7. Barbara Dembińska | ||||||
Przypisy edytuj
- ↑ Jan Tadeusz Książę Lubomirski. [dostęp 2015-07-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-01-05)].
- ↑ Franciszka Ramotowska, Rząd Narodowy Polski w latach 1863–1864, Warszawa-Łódź 1978, s. 160.
- ↑ Roczniki Gospodarstwa Krajowego. R. 16, 1858, T. 32, nr 1, Warszawa 1858, s. 178.
- ↑ Praca zbiorowa 1859 ↓.
- ↑ Kierski 1923 ↓.
- ↑ Estreicher 1906 ↓.
- ↑ Lubomirski 1873 ↓.
- ↑ Cyfrowa wersja pierwodruku w serwisie Polona.pl.
- ↑ Wersja cyfrowa pierwszego wydania dostępna jest w serwisie Polona.pl.
Bibliografia edytuj
- Praca zbiorowa: Encyklopedia Powszechna tom I. Warszawa: Samuel Orgelbrand, 1859.
- Karol Estreicher: Bibliografia polska 1881–1900, t.I A-F. Kraków: Nakładem Spółki Księgarzy Polskich, 1906.
- Jan Tadeusz Lubomirski: Encyklopedia rolnictwa i wiadomości związek z niem mających, t. I. Warszawa: Drukarnia Józefa Bergera, 1873.
- Feliks Kierski: Podręczna encyklopedia pedagogiczna. T. I. Lwów, Warszawa: Towarzystwo Nauczycieli Szkół Wyższych, Wydawnictwo Książnica Polska, 1923, s. 90–91.
Linki zewnętrzne edytuj
- Publikacje Jana Tadeusza Lubomirskiego w bibliotece Polona