Jan Wasilkowski

polski prawnik, polityk

Jan Wasilkowski (ur. 11 maja 1898 w Sławkowie, zm. 14 sierpnia 1977 w Warszawie) – polski prawnik, polityk, oficer rezerwy Wojska Polskiego, członek Komitetu Centralnego PZPR (1959–1969), rektor Uniwersytetu Warszawskiego (1949–1952), następnie pierwszy prezes Sądu Najwyższego (1956–1967) i poseł na Sejm PRL III, IV i V kadencji (1961–1972), członek Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu[1]. Budowniczy Polski Ludowej.

Jan Wasilkowski
Data i miejsce urodzenia 11 maja 1898
Sławków
Data i miejsce śmierci 14 sierpnia 1977
Warszawa
Pierwszy prezes Sądu Najwyższego
Okres od 12 grudnia 1956
do 22 maja 1967
Poprzednik Wacław Barcikowski
Następca Zbigniew Resich
Poseł na Sejm PRL III, IV i V kadencji
Okres od 16 kwietnia 1961
do 15 lutego 1972
Przynależność polityczna Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
Odznaczenia
Order Budowniczych Polski Ludowej Order Sztandaru Pracy I klasy Order Sztandaru Pracy I klasy Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Order Sztandaru Pracy II klasy Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Medal 10-lecia Polski Ludowej
Grób Jana i Zofii Wasilkowskich na Cmentarzu Powązkowskim

ŻyciorysEdytuj

Studiował na Uniwersytecie Wiedeńskim, Uniwersytecie w Nancy oraz na Uniwersytecie Jagiellońskim. Od 1924 związany z Uniwersytetem Warszawskim. Od 1936 profesor prawa na UW.

W 1934 roku, jako podporucznik rezerwy pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Posiadał przydział w rezerwie do 1 Pułku Artylerii Ciężkiej w Modlinie[2]. Na stopień porucznika został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1939 i 66. lokatą w korpusie oficerów rezerwy artylerii[3]. W czasie kampanii wrześniowej dostał się do niemieckiej niewoli. Przebywał w Oflagu VI Dössel.

W latach 1947–1949 dziekan Wydziału Prawa i Administracji UW, zaś w latach 1949–1952 rektor Uniwersytetu Warszawskiego. Był wieloletnim kierownikiem Katedry Prawa Cywilnego i Prawa Cywilnego Porównawczego. Od 1952 członek korespondent, od 1958 członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk, w latach 1955–1968 członek jej prezydium, w latach sekretarz 1955–1957 Wydziału I Nauk Społecznych[4], w latach 1953–1956 kierownik Zakładu Nauk Prawnych PAN (obecnego Instytutu Nauk Prawnych). Przewodniczył pracom Komisji Kodyfikacyjnej przy Ministrze Sprawiedliwości PRL. Był współtwórcą projektu kodeksu cywilnego, uchwalonego w 1964 i obowiązującego do dziś.

Od 1946 był członkiem Polskiej Partii Socjalistycznej, z którą w 1948 przystąpił do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W latach 1956–1967 pełnił funkcję pierwszego prezesa Sądu Najwyższego. W latach 1959–1964 był zastępcą członka, a od 1964 do 1969 członkiem Komitetu Centralnego PZPR. W latach 1961–1972 poseł na Sejm PRL III, IV i V kadencji.

Dwukrotnie odznaczony Orderem Sztandaru Pracy I klasy oraz Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą, Krzyżem Komandorskim (1954)[5] i Krzyżem Oficerskim (1947)[6] Orderu Odrodzenia Polski. W 1951 otrzymał Order Sztandaru Pracy II klasy[7]. W 1955 otrzymał Medal 10-lecia Polski Ludowej[8]. Doktor honoris causa Uniwersytetu Karola w Pradze i Uniwersytetu Wrocławskiego.

Jego imieniem nazwano jedną z ulic na warszawskim Ursynowie.

Autor publikacji naukowych np. Encyklopedia Podręczna Prawa Prywatnego (wraz z Fryderykiem Zollem), Prawo rzeczowe w zarysie, Warszawa PWN 1957, Zarys prawa rzeczowego, Warszawa PWN 1963, Prawo własności w PRL. Zarys wykładu (opr. przy współudziale M. Madeya), Warszawa PWN 1969.

22 lipca 1964 z okazji 20-lecia Polski Ludowej otrzymał nagrodę państwową II stopnia[9]. Odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1964)[10], Orderem Budowniczych Polski Ludowej (1977)[11], a także Orderem Sztandaru Pracy I (dwukrotnie) i II klasy.

Życie prywatneEdytuj

Syn Czesława i Aleksandry. Małżonką Jana Wasilkowskiego była Zofia Wasilkowska. Ich synem był Andrzej Wasilkowski[12]. Razem z żoną pochowani na Cmentarzu Powązkowskim (kwatera 44-2-4)[13][14].

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ „Trybuna Robotnicza”, nr 4 (4350) 7 stycznia 1958, s. 2.
  2. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 143, 644.
  3. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 217.
  4. ↑ Członkowie PAN: Skorowidz.
  5. ↑ 16 lipca 1954 „za wybitne zasługi w dziedzinie nauki” M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1566.
  6. ↑ M.P. z 1947 r. nr 29, poz. 280.
  7. ↑ M.P. z 1952 r. nr 52, poz. 701.
  8. ↑ M.P. z 1955 r. nr 112, poz. 1450.
  9. ↑ „Dziennik Polski”, rok XX, nr 171 (6363), s. 1.
  10. ↑ Wręczenie odznaczeń w Belwederze. „Nowiny”, s. 2, Nr 170 z 20 lipca 1964. 
  11. ↑ „Nowiny”, nr 165 (8951), 22–24 lipca 1977, s. 2.
  12. ↑ Jerzy Menkes: Wspomnienie o prof. Andrzeju Wasilkowskim, 3 marca 2020.
  13. ↑ Cmentarz Stare Powązki: FRANCISZEK WASILKOWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-05-15].
  14. ↑ Cmentarz Stare Powązki: FRANCISZEK WASILKOWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-05-15].

BibliografiaEdytuj

  • Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2004. ISBN 978-83-7188-691-1.
  • Encyklopedia Warszawy z 1994
  • Studia Prawnicze. Zeszyt 26–27. Zeszyt specjalny wydany dla uczczenia pracy naukowej i kodyfikacyjnej Profesora Jana Wasilkowskiego, 1970
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jan_Wasilkowski&oldid=62131599”