Janina (województwo świętokrzyskie)
Janina – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie buskim, w gminie Busko-Zdrój[5][4].
Artykuł |
50°30′0″N 20°50′21″E |
---|---|
- błąd |
39 m |
WD |
50°30'0.0"N, 20°49'59.9"E, 50°34'N, 20°54'E |
- błąd |
14 m |
Odległość |
436 m |
wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Wysokość |
220 m n.p.m. |
Liczba ludności (2011) | |
Strefa numeracyjna |
41 |
Kod pocztowy |
28-100[3] |
Tablice rejestracyjne |
TBU |
SIMC |
0231811[4] |
Położenie na mapie gminy Busko-Zdrój ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego ![]() | |
Położenie na mapie powiatu buskiego ![]() | |
![]() |
Integralne części wsiEdytuj
SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0231828 | Bugaj | część wsi |
0231834 | Gonszczołowizna | część wsi |
0231840 | Janina Poduchowna | część wsi |
0231857 | Ogonów | część wsi |
0231870 | Porębina-Wieczorków | część wsi |
0231886 | Stara Grabda | część wsi |
0231892 | Stara Wieś | część wsi |
HistoriaEdytuj
Według Długosza wieś Janina, która od dawien dawna należała do zakonu w Busku była od 1231 własnością Marka i Dzierżka herbu Janina, zaś w akcie z 1244 jest ona nazywana własnością szpitala joannitów w Zagości założonego przez księcia Henryka Sandomierskiego. Dwa pokolenia później dziedzicem wsi był komes Marek, cześnik Gryfiny, małżonki Leszka Czarnego. Parafia Janina, która powstała w tym samym okresie, zajęła częściowo obszar wcześniej istniejących parafii Gnojno oraz Stopnica. Nazwa wsi Janina stała się w XIV wieku herbem godowym[6].
W czasie II wojny światowej w sierpniu 1944 w rejonie Janiny przewidziana była koncentracja oddziałów partyzanckich Armii Krajowej i Batalionów Chłopskich w celu wyzwolenia Buska Zdroju. 5 sierpnia 1944 przybyła nawet do wsi grupa oficerów armii sowieckiej z którymi major Wacław Ćmakowski ps. „Srogi” pertraktował w sprawie wspólnego ataku na Busko. W związku z tym że w nocy Niemcy wycofali się z miasta w kierunku Pińczowa, następnego dnia bez walki do Buska wkroczyły oddziały partyzanckie i czołówka Armii Czerwonej[7].
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie kieleckim.
ObiektyEdytuj
We wsi znajduje się świetlica oraz biblioteka, będące oddziałem Buskiego Samorządowego Centrum Kultury. We wsi znajduje się też rodzinny dom dziecka, hostel dla osób uzależnionych od alkoholu[8], stadnina koni oraz pole namiotowe.
Wieś jest zwodociągowana (ujęcie wody w Widuchowej). Kilka razy dziennie kursują autobusy PKS Busko, działają również prywatni przewoźnicy. We wsi krzyżują się trzy drogi powiatowe – z Żernik, Kotek i Kołaczkowic.
ZabytkiEdytuj
We wsi znajduje się kościół parafii św. Wojciecha[9], wzniesiony w 1822 wraz z pobliską dzwonnicą. Kościół oraz dzwonnica zostały wpisane do rejestru zabytków nieruchomych[10]. W pobliżu kościoła zlokalizowany jest cmentarz.
Osoby związane z JaninąEdytuj
W Janinie urodził się Bolesław Łącki, porucznik WP, dowódca baterii 2 pal, zamordowany w Katyniu w 1940[11]. Ze wsi pochodzi również literaturoznawczyni Marta Pawlina-Meducka.
PrzypisyEdytuj
- ↑ Wieś Janina w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2021-02-05] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 365 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b c GUS. Rejestr TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Genealogia rodziny Gulińskich. [dostęp 2009-04-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-04-16)].
- ↑ Jodła Okręg radomsko – kielecki ZWZ-AK 1939–1945 – Wojciech Borzobohaty
- ↑ NZOZ "Nadzieja Rodzinie" Zakład Terapii Uzależnienia i Współuzależnienia, Hostel dla osób uzależnionych od alkoholu
- ↑ Parafia Janina na stronie diecezji kieleckiej
- ↑ nr rej.: A-32/1-2 z 15.01.1957 i z 22.06.1967 Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 15 lutego 2023, s. 1 [dostęp 2015-10-08] .
- ↑ Katedra Polowa Wojska Polskiego w Warszawie. katedrapolowa.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-08)]..