Janusz Janowski

Janusz Janowski (ur. 9 września 1965 w Połczynie-Zdroju) – polski malarz, doktor nauk humanistycznych, teoretyk sztuki, działacz artystyczny, perkusista jazzowy. W latach 2022–2023 pełnił funkcję dyrektora Zachęty Narodowej Galerii Sztuki.

Janusz Janowski

Janusz Janowski w pracowni
Data i miejsce urodzenia	9 września 1965 Połczyn-Zdrój
Gatunki	malarstwo
Zawód	malarz, teoretyk sztuki, działacz kulturalny
Powiązania	Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Związek Polskich Artystów Plastyków, Polskie Towarzystwo Filozoficzne

Życiorys

Absolwent Liceum Plastycznego w Gdyni i Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. Dyplom na Wydziale Malarstwa w pracowni Macieja Świeszewskiego otrzymał w 1994. W 2015 został na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu doktorem nauk humanistycznych w dziedzinie nauk o sztuce na podstawie pracy Kapiści wobec tradycji łacińskiej (promotor – Jerzy Malinowski).

W latach 2006–2014 prezes Okręgu Gdańskiego Związku Polskich Artystów Plastyków (ZPAP), a w latach 2014–2022 prezes ZPAP. Od 2015 członek Rady Organizacji Pozarządowych przy Ministrze Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W latach 2016–2022 redaktor naczelny „ArsForum” – kwartalnika artystycznego wydawanego przez ZPAP. Od 2017 do 2019 współprowadził program Republika Sztuki emitowany w Telewizji Republika. Od 2020 był doradcą dyrektora Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. W grudniu 2021 został powołany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Piotra Glińskiego na stanowisko dyrektora Zachęty. W grudniu 2023 odwołany z tego stanowiska przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bartłomieja Sienkiewicza.

Współorganizator serii corocznych wystaw pod hasłem Ocalić od zapomnienia, prezentujących dokonania artystyczne nieżyjących malarzy z Pomorza. Przewodniczący kapituły i jeden z pomysłodawców obecnego charakteru Nagrody im. Kazimierza Ostrowskiego. Kurator wielu wystaw malarstwa, rzeźby i fotografii artystów z Polski i zagranicy w gdańskiej Galerii ZPAP.

Wszedł w skład komitetu wspierającego kandydaturę Karola Nawrockiego na prezydenta RP w wyborach w 2025.

Wystawy

• 1991 – SCK, Starogard Gdański
• 1992 – CAS, Połczyn-Zdrój
• 1993 – Forum, Norderstedt
• 1994 – Hamburg
• 1996 – Centrum Sztuki Galeria EL, Elbląg
• 1997 – CAS, Połczyn–Zdrój
• 2001 – Człowiek u progu XXI wieku – PGS, Sopot
• 2002 – Galeria ZPAP, Gdańsk
• 2004 – Galeria ZPAP, Toruń
• 2005 – Galeria ZPAP, Gdańsk
• 2006 – Artyści polscy Papieżowi Janowi Pawłowi II – Instytut Wzornictwa Przemysłowego, Warszawa
• 2006 – Delegaci ZPAP 2006 – Galeria DAP–ZPAP, Warszawa
• 2007 – Spadkobiercy Rembrandta – Wystawa prac artystów z Holandii, Niemiec i Polski, Muzeum im. ks. dr Władysława Łęgi, Grudziądz; Muzeum w Kwidzynie, Oddział Muzeum Zamkowego w Malborku; Centrum Sztuki Galeria EL, Elbląg
• 2007 – Rembrandts erven erben – Rathaus Wardenburg, Wardenburg, Niemcy
• 2009 – Sakrum, Bazylika Mariacka, Gdańsk
• 2011 – Wystawa 100-lecia, PGS, Sopot
• 2011 – SCK, Starogard Gdański
• 2011 – W drodze II, Galeria Yesterday Cafe, Gdańsk
• 2011 – Teraz sztuka – Art now!, Parlament Europejski, Bruksela
• 2011 – Janina Karczewska-Konieczna i Jej uczniowie, Dom Angielski, Gdańsk
• 2011 – II Wystawa Stulecia, Gdański Park Naukowo–Technologiczny, Gdańsk
• 2011 – Art meeting, Galeria Panorama Dwór w Tomaszowicach, Tomaszowice
• 2011 – Centrum Wystawienniczo-Regionalne Dolnej Wisły Fabryka Sztuk, Tczew
• 2012 – W związku ze związkiem, Gdańsk-Sobieszewo
• 2012 – Nowe otwarcie – 100-lecie ZPAP, Dom Artysty Plastyka, Warszawa
• 2012 – W Drodze, Galeria „A”, Starogard Gdański
• 2013 – W Drodze, Fabryka Sztuki, Tczew
• 2014 – Janina Karczewska-Konieczna i jej uczniowie, GTPS, Gdańsk
• 2014 – W Drodze, Gdański Archipelag Kultury „Wyspa Skarbów”, Gdańsk-Sobieszewo
• 2015 – XV Międzynarodowy Plener w Myczkowcach, Galeria „Kotłownia” Politechniki Krakowskiej, Kraków
• 2016 – Retrospektywa, Państwowa Galeria Sztuki, Sopot

Publikacje

• J. Janowski, Jakie malarstwo jest nadal możliwe?, „Artluk” 3 (2008), s. 60–61, ISSN 1896-3676.
• J. Janowski, Mieczysław Baryłko, [w:] Mieczysław Baryłko – katalog wystawy z cyklu „Ocalić od zapomnienia”, ZPAP Gdańsk 2007, ISBN 978-83-924166-2-3.
• J. Janowski, Nowi Dawni Mistrzowie – nowe dawne problemy w zrozumieniu malarstwa, „Artluk” 1(2007), s. 70–75, ISSN 1896-3676.
• J. Janowski, Wczesna twórczość Mojżesza Kislinga, [w:] Sztuka lat 1905–1923; malarstwo, rzeźba, grafika, krytyka artystyczna. Materiały z konferencji naukowej, Toruń 2005, s. 50–56; ISBN 83-922006-4-0, ISBN 978-83-922006-4-2.
• J. Janowski, Le Brun Charles, 1619–1690, malarz i dekorator, współtwórca stylu Ludwika XIV, [w:] Encyklopedia Katolicka, Lublin 2004, t. X, kol. 610–611.
• J. Janowski, Józef Pankiewicz wobec „łacińskiej tradycji” malarstwa europejskiego, „Pamiętnik Sztuk Pięknych”, Toruń, Uniwersytet Mikołaja Kopernika 1(2003), s. 9–36, ISSN 1730-0215.
• J. Janowski, Malarz różnorodny. O Maksymilianie Kasprowiczu, „Bliza. Gdyński Kwartalnik Artystyczny”, 1 (2009), s. 147–153.
• J. Janowski, K. Nowosielski, Poza ramami. Rozmowy z artystami, Pelplin 2011 (Wydawnictwo Bernardinum) ISBN 978-83-7823-011-3.
• J. Janowski, Sztuka a polityka. Kilka uwag na marginesie, [w:] „ArsForum”, 2/2017, ISSN 2544-3259.
• J. Janowski, Emulacja, układ ikonograficzny i konfesja, [w:] „ArsForum”, 3/2018, ISSN 2544-3259.

Dyskografia

1998 – European Sextett „Suita Europejska”, Niemcy

Bibliografia

• A. Garnik, Tożsamość-analiza wybranych portretów autorstwa Janusza Janowskiego, [w:] Ogrody nauk i sztuk. Debiuty 2010, Wrocław 2011, s. 335–344, ISBN 978-83-60425-69-5.

Linki zewnętrzne

• Janusz Janowski – biogram na stronie ZPAP Okręg Gdański. zpap-gdansk.art.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-07-06)].
• Republika sztuki, odc. 1 (video)