Janusz Lech Jakubowski
Janusz Lech Jakubowski (ur. 19 lutego 1905 w Warszawie, zm. 7 maja 2000) – polski inżynier elektrotechnik, wykładowca, profesor Politechniki Warszawskiej, laureat tytułu doctora honoris causa Politechniki Warszawskiej[1], I sekretarz POP PZPR Politechniki Warszawskiej od maja 1949 roku do marca 1950 roku, członek Komitetu Warszawskiego PZPR w czerwcu 1950 roku, przewodniczący egzekutywy Komitetu Uczelnianego PZPR[2].
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
19 lutego 1905 |
| Data śmierci |
7 maja 2000 |
| Prof. dr hab. inż nauk technicznych | |
| Specjalność: technika wysokich napięć, elektronika teoretyczna, energetyka | |
| Alma Mater | |
| Doktorat |
1935 – nauki techniczne |
| Habilitacja |
1937 |
| Nauczyciel akademicki | |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys edytuj
W 1924 ukończył Gimnazjum Humanistyczne im. M. Reja w Warszawie. Następnie rozpoczął studia na Wydziale Elektrycznym Politechniki Warszawskiej. W 1931 otrzymał dyplom inżyniera elektryka. W latach 1929 i 1932, odbył staż w Laboratoire Ampere w Paryżu, w tym samym czasie pracował jako asystent w Zakładzie Miernictwa Elektrycznego i Wysokich Napięć Politechniki Warszawskiej[3].
W 1935 na podstawie pracy „Nowy układ prostownikowo-pojemnościowy do pomiaru wysokiego napięcia” uzyskał stopień doktora nauk technicznych. W 1936 w Instytucie Wysokich Napięć Politechniki w Akwizgranie, przy wsparciu prof. W. Rogowskiego, współtworzył całkowicie nową dyscyplinę nauki dotyczącą oscylacji wysokich napięć[4].
W czasie współpracy z Komisją 8 Stowarzyszenia Elektryków Polskich – Izolatory i Napięcie, J.L. Jakubowski stworzył projekt przepisów na pomiar napięcia iskiernikiem kulowym. W 1937 uzyskał tytuł habilitacyjny.
Po wybuchu II wojny światowej, początkowo pracował jako nauczyciel w Szkole Elektrycznej II stopnia, a następnie prowadził zajęcia w uruchomionej przez Niemców Państwowej Wyższej Szkole Technicznej. Konspirował, należał do Armii Krajowej, walczył w powstaniu warszawskim[4].
W 1945 został Dziekanem Wydziału Elektrycznego Politechniki Warszawskiej. W latach 1945–1946 wykładał w Szkole Inżynierskiej im. H. Wawelberga i S. Rotwanda. W 1948 wyjechał do USA, gdzie brał udział w Kongresie Wychowania Inżynierskiego, co zaowocowało zakupem, m.in. aparatury naukowej oraz książek dla odbudowującej się Politechniki Warszawskiej[4].
W 1966, z ramienia UNESCO, wyjechał do Algierii jako szef projektu ds. techniki wysokich napięć. Utworzył w El Harrach na przedmieściach Algieru politechnikę z laboratorium wysokich napięć[3]. W czasie pobytu w Algierii wykonał (w rejonach Sahary), badania osadów na izolatorach, odkrył wtedy nową formę wyładowań. Francja, za trud w naukową współpracę francusko-polską, uhonorowała J. L.Jakubowskiego Medaille de la Recherches et de l’Invention.
Zmarł 7 maja 2000[5], spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kw. 291, rząd 4, grób 15)[6].
Stanowiska edytuj
- 1929 – 1932 stażysta w Laboratoire Ampere w Paryżu
- 1929 – 1932 asystent w Zakładzie Miernictwa Elektrycznego i Wysokich Napięć Politechniki Warszawskiej
- 1936 pracownik w Instytucie Wysokich Napięć Politechniki w Akwizgranie
- współpracownik Komisji 8 Stowarzyszenia Elektryków Polskich – Izolatory i Napięcie
- nauczyciel w Szkole Elektrycznej II stopnia
- nauczyciel w Państwowej Wyższej Szkole Technicznej
- 1945 Dziekan Wydziału Elektrycznego Politechniki Warszawskiej
- 1945-1946 wykładowca w Szkole Inżynierskiej im. H. Wawelberga i S. Rotwanda
- 1966 szef projektu ds. techniki wysokich napięć w Algierii[4].
Członkostwa edytuj
- 1947-1948 członek Komisji Organizacji Instytutów Naukowych Ministerstwa Przemysłu i Handlu
- 1947-1949 członek Państwowej Rady Energetycznej
- 1948 członek Komisji Doradczej ds. Wydawniczych Ministerstwa Oświaty
- od 1952 członek korespondent, od 1956 członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk, w latach 1952–1968 członek jej prezydium[7]
- członek rzeczywisty Towarzystwa Naukowego Warszawskiego
- członek korespondent Polskiej Akademii Nauk Technicznych[4]
Działalność pozanaukowa edytuj
Wybrane publikacje edytuj
Autor ponad 250 prac, m.in.:
- 1939 „Aktualne zagadnienia techniki wysokich napięć”,
- 1948 „Wytrzymałość dielektryczna”,
- 1948 „Miernictwo wysokich napięć”,
- „Piorun ujarzmiony” (popularnonaukowa)[4]
Nagrody, wyróżnienia, odznaczenia edytuj
- Medaille de la Recherches et de l’Invention (Francja)
- 1986 tytuł doctora honoris causa Politechniki Warszawskiej
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1951)[8]
- Order Sztandaru Pracy I klasy
- Nagrodę Państwową II stopnia
- Nagroda „Problemów” (1964)[9]
- Medal PAN im. M. Kopernika[4]
Przypisy edytuj
- ↑ Lista doktorów honoris causa Politechniki Warszawskiej. pw.edu.pl. [dostęp 2015-06-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (6 sierpnia 2017)].
- ↑ Piotr Ośko, Za fasadą. Komitet uczelniany w strukturze PZPR i jego wpływ na zarządzanie kadrami w latach 1948–1968. Zarys problemu na przykładzie Politechniki Warszawskiej, w: Pamięć i Sprawiedliwość 27, 2016, s. 72–73.
- ↑ a b Janusz Lech Jakubowski. Fragmenty autobiografii. „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”. 33/3. s. 588–680.
- ↑ a b c d e f g h Andrzej Ulmer: Doktorzy Honoris Causa Politechniki Warszawskiej. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, 2000, s. 120–123.
- ↑ Jakubowski Janusz Lech, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2017-03-20].
- ↑ Andrzej Liczbiński „Wykaz profesorów Politechniki Warszawskiej zmarłych w latach 1988–2000” Biblioteka główna Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2000.
- ↑ Członkowie PAN: Skorowidz.
- ↑ M.P. z 1951 r. nr 74, poz. 1007.
- ↑ Józef Hurwic, Czasopismo „Problemy” w polskim życiu intelektualnym po drugiej wojnie światowej, „Analecta”, 8/2 (16), 1999, s. 20.
Linki zewnętrzne edytuj
- Kwartalnik Historii Nauki i Techniki - Wielcy i więksi - Wirtualny Wszechświat
- Doktorzy honoris causa PW. pw.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-06)].