Janusz Supniewski

polski farmakolog i chemik

Janusz Wiktor Supniewski (ur. 17 października 1899 w Płocku, zm. 3 czerwca 1964 w Krakowie) – polski lekarz, farmakolog, chemik. Od 1954 roku do swojej śmierci pełnił stanowisko dyrektora Zakładu Farmakologii PAN.

Janusz Supniewski
Imię i nazwisko urodzenia

Janusz Wiktor Supniewski

Data i miejsce urodzenia

17 października 1899
Płock

Data i miejsce śmierci

3 czerwca 1964
Kraków

Miejsce spoczynku

cmentarz Rakowicki

Zawód, zajęcie

lekarz
farmakolog
chemik

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski

Życiorys edytuj

Był synem urzędnika. W 1917 roku rozpoczął studia na Uniwersytecie Warszawskim, lecz przerwał je w 1918, gdy wstąpił jako ochotnik do Wojska Polskiego. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej.

Od 1920 pracował w Sanatorium PCK w Zakopanem, potem w Szpitalu Chorób Zakaźnych w Płocku, a następnie wrócił na studia i ukończył je w 1925 roku, uzyskując stopień doktora nauk medycznych. Jednocześnie był zatrudniony w różnych instytucjach medycznych. W latach 1926–1927 kontynuował studia w University of Illinois, gdzie zdobył doktorat z chemii. W 1929 habilitował się na Uniwersytecie Jagiellońskim, a w kolejnym roku został profesorem uczelni i kierował jej Zakładem Farmakologii.

6 listopada 1939 roku został aresztowany wraz z grupą krakowskich uczonych podczas akcji przeprowadzonej przez gestapo i wywieziony do obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen. Po zwolnieniu, w lutym 1940, pracował w jednej z krakowskich aptek i Ubezpieczalni Społecznej. Po zakończeniu wojny ponownie został wykładowcą UJ, gdzie kilkakrotnie pełnił funkcję dziekana Wydziału Farmacji.

Od 1930 był członkiem Polskiej Akademii Umiejętności, od 1952 członkiem korespondentem, od 1961 członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk[1][2]. Był organizatorem i pierwszym kierownikiem Zakładu Farmakologii PAN[3]. W latach 1938–1939 był doradcą naukowym Krakowskich Zakładów Farmaceutycznych "Polfa".

Jego badania naukowe i współpraca z przemysłem farmaceutycznym doprowadziły do opracowania syntezy wielu nowych leków. Zajmował się głównie środkami przeciw gruźlicy, nowotworom, cukrzycy, antybiotykami. Dostarczył polskiemu lecznictwu m.in. meskalinę, chloromycetynę, izoniazyd oraz kwas askorbinowy. Był autorem około 300 prac naukowych, w tym takich pozycji jak: Farmakologia (1935), Receptura (1957), Badania nad miażdżycą doświadczalną (1956–61) oraz podręcznika Preparatyka nieorganiczna, PWN (1958).

Został odznaczony wieloma orderami, m.in. Krzyżem Oficerskim (1951)[4] i Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Zmarł w 1964 roku. Spoczął na cmentarzu Rakowickim w Krakowie, w alei zasłużonych (kwatera LXVII-płd. 1-1)[5][6].

Upamiętnienie edytuj

Jest patronem ulicy w Krakowie w Dzielnicy II Grzegórzki[7].

Przypisy edytuj

  1. Członkowie PAN: Skorowidz
  2. Jan Wojnowski (redaktor naczelny): Wielka encyklopedia PWN – Tom 26. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 251. ISBN 83-01-14347-9.
  3. Institute of Pharmacology – History. [dostęp 2012-05-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-01)]. (ang.).
  4. M.P. z 1951 r. nr 75, poz. 1032.
  5. Karolina Grodziska: Opis trasy zwiedzania cmentarza Rakowickiego. [w:] Cmentarz Rakowicki w Krakowie, Obywatelski Komitet Ratowania Krakowa, Agencja Omnipress Warszawa 1988, s. 134.
  6. Jan Wiktor Tkaczyński (red.): Pro Memoria II. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na Cmentarzu Rakowickim i Salwatorskim 1803–2015. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2016, s. 243.
  7. Teresa Stanisławska, Jan Adamczewski: Kraków ulica imienia. Kraków: Oficyna Wydawnicza „BIK”, 2000, ISBN 83-87023-08-6