Janusz Warnecki
Janusz Warnecki, właśc. Jan Kozłowski (ur. 2 lipca 1895 w Warszawie, zm. 4 lutego 1970 tamże) – polski aktor teatralny i filmowy, reżyser. Dyrektor teatrów Lwowa, Warszawy, Krakowa[1].
| |
| Imię i nazwisko |
Jan Kozłowski |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
2 lipca 1895 |
| Data i miejsce śmierci |
4 lutego 1970 |
| Zawód | |
| Odznaczenia | |
 
| |
ŻyciorysEdytuj
Syn Józefa Kozłowskiego, urzędnika, i Michaliny ze Świątkowskich, właścicielki magazynu krawieckiego[2].
Ukończył w 1914 gimnazjum OO. Jezuitów w Chyrowie[2]. W latach 1915–1916 należał do zespołu pod kier. D. Baranowskiego, początkowo w Zakopanem, później grał w Teatrze Nowym w Tarnowie i objazdach Galicji[2]. W niepodległej Polsce występował na scenach: Teatru Miejskiego we Lwowie (1918–1921), Teatru Polskiego w Warszawie (1921–1926), Teatru Stańczyk w Warszawie (1922), Teatru Komedia w Warszawie (1923–1924), Teatru Nowego w Poznaniu (1926–1927), Teatrów Miejskich w Warszawie (1928–1929)[2]. W 1928 zdał eksternistyczny egzamin reżyserski przed komisją ZASP-u w Warszawie[2]. Od 1929 więc pracował jako reżyser, aktor oraz na stanowiskach kierowniczych w teatrach warszawskich i lwowskich[2]. Pełnił funkcję dyrektora Teatru Letniego w Warszawie (1936–1937), Teatrów Miejskich we Lwowie (1937–1938) i Teatru Muzycznego Domu Wojska Polskiego w Warszawie (1947)[2].
W okresie okupacji niemieckiej, w ramach represji po udanym zamachu na Igo Syma, w marcu 1941 został aresztowany przez Niemców i osadzony na Pawiaku[3]. Od początku 1942 do 1944 był wykładowcą konspiracyjnego PIST w Warszawie[2].
Po wojnie, w sezonie 1945/46 pełnił funkcje kierownika artystycznego w krakowskim Starym Teatrze[2]. Pracował dla tej instytucji także jako aktor, reżyser i wykładowca Studio Aktorskiego[2]. Po decyzji o połączeniu Starego Teatru z Teatrem im. Słowackiego (1946) zdecydował się opuścić Kraków[2]. Był dyrektorem Teatru Syrena w Warszawie w latach 1954–1955[4]. W latach 1956–65 pracował na stanowisku profesora zwyczajnego w Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie[2]. Od 1956 do 1961 był dyrektorem Teatru Polskiego Radia, jednocześnie nie tylko występując w tamtejszych słuchowiskach ale też je reżyserując[2].
Aktor zmagał się z cukrzycą i jej powikłaniami[5]. W 1960 roku przeszedł zabieg amputacji nogi[2]. Kalectwo utrudniło mu stałą pracę w radiu i występy[2]. Jednakże, po okresie nieobecności na scenie i w eterze[6], podjął współpracę z Teatrem Telewizji[2].
Od 17 sierpnia 1929 był mężem aktorki Janiny Warneckiej z Rafalskich (1901–1988)[2]. Był ojcem Jadwigi Walewskiej[2].
Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 161-6-9,10)[7].
Filmografia (wybór)Edytuj
- Aktor
- Warszawska premiera (1951) – profesor
- Zejście do piekła (The Descent to Hell, 1966) – Martin
- Mistrz (1966) – Mistrz
- Reżyser
Ordery i odznaczeniaEdytuj
- Order Sztandaru Pracy II klasy (22 lipca 1949)[8]
- Złoty Krzyż Zasługi (11 listopada 1934)[9]
Nagrody (wybór)Edytuj
- Nagroda Państwowa II stopnia za reżyserię przedstawienia Król i aktor Romana Brandstaettera oraz za rolę Millera w przedstawieniu Intryga i miłość Fryderyka Schillera w Teatrze Polskim w Warszawie (1952)[10][2]
- Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia za całokształt twórczości w dziedzinie teatru i telewizji (1965)[2]
- Nagroda Państwowa I stopnia (zespołowa) za rolę tytułową przedstawieniu telewizyjnym Mistrz Zdzisława Skowrońskiego (1970)[2]
PrzypisyEdytuj
- ↑ Cmentarz Powązkowski w Warszawie. (red.). Krajowa Agencja Wydawnicza, 1984. ISBN 83-03-00758-0.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u Janusz Warnecki, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy). [online] [dostęp 2022-03-12].
- ↑ Władysław Bartoszewski, Bogdan Brzeziński, Leszek Moczulski: Kronika wydarzeń w Warszawie 1939–1949. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970, s. 43.
- ↑ Dyrektorzy Teatru Syrena. teatrsyrena.pl. [dostęp 2023-03-12]. (pol.).
- ↑ Maria Kopeć: „Ha! rozumiem... Będę grał” Wsłuchiwanie się w ciszę swego serca – słuchanie drugiego człowieka. [w:] Krystian Cieśliński: Mistrz Ortografii Gminy Czerniejewo [on-line]. 2017-05-26. [dostęp 2022-03-12].
- ↑ Ilona Berezowska: Lista Mocy 1918-2018. Janusz Warnecki. Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji (niepelnosprawni.pl), 2019-01-29. [dostęp 2022-03-12].
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: Kozłowscy, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2019-12-19].
- ↑ M.P. z 1950 r. nr 6, poz. 58 „za zasługi położone dla Narodu i Państwa w dziedzinie (...) oświaty, kultury i sztuki”.
- ↑ M.P. z 1934 r. nr 259, poz. 338 „za zasługi na polu sztuki scenicznej”.
- ↑ Dziennik Polski, rok VIII, nr 176, (2639), s. 3.
Linki zewnętrzneEdytuj
- Janusz Warnecki, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy). [online] [dostęp 2022-03-12].