Jaryczów Nowy
Jaryczów Nowy (ukr. Новий Яричів, Nowyj Jarycziw) – osiedle typu miejskiego na Ukrainie w obwodzie lwowskim (rejon kamionecki), przed II wojną światową – w Polsce, przed I wojną światową – w Austro-Węgrzech (Galicja), przed zaborami Polski w granicach I Rzeczypospolitej. Jaryczów Nowy jest oddalony o ok. 27 km od centrum Lwowa. Osiedle to leży ok. 100 km od granicy z Polską.
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Obwód | |||||
Rejon | |||||
Prawa miejskie |
1618 | ||||
Populacja • liczba ludności |
| ||||
Nr kierunkowy |
+380 3254 | ||||
Kod pocztowy |
80465 | ||||
Położenie na mapie obwodu lwowskiego | |||||
Położenie na mapie Ukrainy | |||||
49°54′07″N 24°18′12″E/49,901944 24,303333 |
Historia
edytujOkoło 1397 r. książę Władysław Opolczyk nadał Jaryczów Jaśkowi Mazowice. Jego potomkowie używali nazwiska Jaryczowski. W 1515 r. miejscowość była spalona, a w 1695 r. zniszczyli ją Tatarzy[1].
Właścicielem miasteczka ok. 1770 był Bernard Stanisław Gozdzki.
Za II Rzeczypospolitej Jaryczów Nowy należał do powiatu lwowskiego w województwie lwowskim jako miasteczko. 31 marca 1934 roku został podniesiony do rzędu miast[2]. Do 1939 r. jego właścicielami była rodzina Krzeczunowiczów, pochodzenia ormiańskiego, słynąca z hodowli koni[1].
Pod okupacją niemiecką w Polsce pozbawiony praw miejskich, stając się siedzibą wiejskiej gminy Jaryczów Nowy[3].
W latach 1941–1942 założono tu getto żydowskie. Niemcy i Ukraińska Policja Pomocnicza zamordowali w nim lub wywieźli do obozów zagłady 2 tys, Żydów. W latach 1942–1944 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali w mieście 17 Polaków[4].
Kościół
edytujW 1431 r. właściciele Jaryczewa założyli tu parafię rzymskokatolicka pw. Wszystkich Świętych. W 1700 r. wzniesiono kościół murowany, który w 1876 r. rozbudowano[5]. W XVIII w. duszpasterstwo w parafii prowadzi karmelici bosi. W 1947 r. władze radzieckie zamknęły kościół, w 1990 r. oddały go wiernym[1].
Urodzeni
edytujLeon Krzeczunowicz ps. „Roland” (1901-1945) – polski ziemianin, oficer Wojska Polskiego i Armii Krajowej, współzałożyciel konspiracyjnej organizacji ziemian Uprawa – Tarcza i szef jej obwodu krakowskiego[6].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Parafia Jaryczów – Parafia Wszystkich Świętych Nowy Jaryczów [online], Parafia Jaryczów - Parafia Wszystkich Świętych Nowy Jaryczów [dostęp 2022-11-23] .
- ↑ Dz.U. z 1934 r. nr 28, poz. 232.
- ↑ Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG.
- ↑ Szczepan Siekierka, Henryk Komański, Krzysztof Bulzacki, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 611, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897 .
- ↑ Jaryczów [online], www.rkc.lviv.ua [dostęp 2022-11-23] .
- ↑ Tragiczna misja „Rolanda” [online], plus.dziennikpolski24.pl, 19 marca 2020 [dostęp 2022-11-23] (pol.).
Bibliografia
edytuj- Michał Baliński, Tymoteusz Lipiński: Jaryczów. [W:] Starożytna Polska pod względem historycznym, geograficznym, i statystycznym. T. 2. Cz. 2. Warszawa, 1845, s. 607.
Linki zewnętrzne
edytuj- Jaryczów Nowy, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 463 .
- Morderstwo.