Jaskier platanolistny

gatunek rośliny z rodziny jaskrowatych

Jaskier platanolistny (Ranunculus platanifolius L.) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae). Występuje w górach Europy Środkowej oraz na Półwyspie Skandynawskim[4]. W Polsce występuje wyłącznie w wyższych partiach Sudetów i Karpat, w Tatrach dość często.

Jaskier platanolistny
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

jaskropodobne

Rząd

jaskrowce

Rodzina

jaskrowate

Rodzaj

jaskier

Gatunek

jaskier platanolistny

Nazwa systematyczna
Ranunculus platanifolius L.
Mant. Pl. 79 1767[3]
Synonimy
  • Ranunculus aconitifolius subsp. platanifolius Rikli
  • Ranunculus aconitifolius var. platanifolius Pacz.[3]

Morfologia edytuj

 
Kwiat
 
Liść
Pokrój
Duża roślina o bardzo rozpierzchłych, rzadko rozgałęzionych pędach. Każde z odgałęzień zakończone jest pojedynczym kwiatem. Jeden z nielicznych u nas biało kwitnących gatunków jaskrów.
Łodyga
Wzniesiona, rzadko rozgałęziona i naga (co najwyżej w dolnej części rzadko owłosiona). Osiąga wysokość 30-130 cm.
Liście
Odziomkowe i dolne łodygowe duże, 5-dzielne lub 5-klapowe. Górne liście jajowato-lancetowate, ostro zakończone, ząbkowane.
Kwiaty
Wyrastające pojedynczo na szczytach pędów. Złożone z nagich z zewnątrz działek kielicha, 5 białych płatków, pręcików na dość długich nitkach i licznych słupków.
Owoc
Niełupki z długim i mniej lub więcej zagiętym dzióbkiem.
Gatunki podobne
Roślina jest podobna do gatunku R. aconitifolius, ale osiąga większe rozmiary, liście są 5- lub 7-klapowane, a kwiaty mają białą barwę[4].

Biologia i ekologia edytuj

Rozwój
Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od czerwca do sierpnia.
Siedlisko
Świetliste lasy, polany, koryta potoków, wśród kosówki, hale górskie.
Fitosocjologia
Gatunek charakterystyczny dla klasy (Cl.) Betulo-Adenostyletea[5].
Cechy fitochemiczne
Roślina trująca.

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-07] (ang.).
  3. a b Ranunculus platanifolius L.. The Plant List. [dostęp 2015-05-31]. (ang.).
  4. a b Ranunculus platanifolius. Plantes et botanique. [dostęp 2015-05-31]. (fr.).
  5. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

Bibliografia edytuj

  • Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.