Jaskinia Chauveta – francuska jaskinia położona w dolinie rzeki Ardèche, zawierająca malowidła naskalne z okresu górnego paleolitu[1]. Od 1995 roku posiada status monument historique, w kategorii classé (zabytek o znaczeniu krajowym)[2].

Zdobiona jaskinia Pont d’Arc, znana jako Grotte Chauvet-Pont d’Arc w Ardèche[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Obiekt zabytkowy nr rej. PA00135635
Ilustracja
Państwo

 Francja

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

I, III

Numer ref.

1426

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

2014
na 38. sesji

Położenie na mapie Francji
Mapa konturowa Francji, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Zdobiona jaskinia Pont d’Arc, znana jako Grotte Chauvet-Pont d’Arc w Ardèche”
Ziemia44°23′15,4″N 4°24′50,6″E/44,387611 4,414056

Jaskinia stanowi ciąg galerii i korytarzy o długości ponad pół kilometra[1]. Ponieważ nie była odwiedzana przez ludzi od czasów górnego plejstocenu, w gliniastym podłożu zachowały się odciski stóp ludzkich oraz niedźwiedzi jaskiniowych, a także ślady ognisk. Brak śladów pożywienia i obróbki narzędzi wskazuje, że jaskinia nie pełniła funkcji mieszkalnych, służąc jedynie jako sanktuarium[3].

Ludzie przebywali w jaskini Chauveta w okresie ok. 32-30 tys. lat temu i ponownie ok. 28/27-26 tys. lat temu[3]. Na ścianach jaskini znajdują się wykonane czarną i czerwoną farbą wizerunki zwierząt, a także odciski dłoni ludzkich i znaki punktowe[1]. Malowidła odznaczają się wysokim poziomem artystycznym i realizmem[3]. Wśród ponad 300 przedstawień zwierząt uwieczniono m.in. mamuty, niedźwiedzie jaskiniowe, lwy jaskiniowe i nosorożce włochate[3]. Wśród malowideł znajduje się także antropomorficzny wizerunek żubra przypominający stylistycznie „czarownika” z Trois Frères, a także najstarsze znane na świecie przedstawienie sowy[1].

Została odkryta w 1994 roku przez francuskich speleologów, których pracą kierował Jean-Marie Chauvet[1]. Francuskie władze zaraz po odkryciu jaskini zadecydowały o zamknięciu jej dla zwiedzających, by chronić malowidła przed zniszczeniem[4].

W 2010 roku wnętrza jaskini uwiecznił na taśmie filmowej niemiecki reżyser Werner Herzog w swoim filmie dokumentalnym Jaskinia zapomnianych snów[5][6].

Obok jaskini powstał budynek, w którym stworzono kopię jaskini. Prace budowlane i wykończeniowe trwały 3 lata i kosztowały ok. 45 mln euro[4]. Replika jaskini została otwarta 25 kwietnia 2015 roku[7].

W 2014 roku jaskinię wpisano na listę światowego dziedzictwa UNESCO[8].

Grafiki

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e A Dictionary of Archaeology. edited by Ian Shaw and Robert Jameson. Oxford: Blackwell Publishing, 1999, s. 149-150. ISBN 0-631-17423-0.
  2. Grotte ornée du paléolithique supérieur située au lieudit "Combe d'Arc" dite grotte Chauvet. [w:] base Mérimée [on-line]. ministère français de la Culture. [dostęp 2020-05-11]. (fr.).
  3. a b c d Wielka Historia Świata. T. 1. Świat przed „rewolucją” neolityczną. Kraków: Wydawnictwo Fogra, 2004, s. 429-433. ISBN 83-85719-81-4.
  4. a b Otwarcie repliki słynnej jaskini Chauveta z najstarszymi malowidłami naskalnymi [online], Onet.pl, 26 marca 2015 [dostęp 2015-03-30] [zarchiwizowane z adresu 2015-03-28] (pol.).
  5. Larry Rohter: Prehistoric Cave With a Hornet on the Wall. nytimes.com, 2011-04-22. [dostęp 2015-01-19]. (ang.).
  6. Simon McBurney: Herzog's Cave of Forgotten Dreams: the real art underground. theguardian.com, 2011-03-17. [dostęp 2015-01-19]. (ang.).
  7. Alissa J. Rubin: The Chauvet Cave’s Hyperreal Wonders, Replicated. nytimes.com, 2015-04-24. [dostęp 2015-05-07]. (ang.).
  8. UNESCO grants heritage status to prehistoric French cave [online], France 24, 22 czerwca 2014 [dostęp 2015-01-19] [zarchiwizowane z adresu 2015-01-04] (ang.).