Jaskinia pod Zamkiem

Jaskinia pod Zamkiem (Niżnia pod Zamkiem, Groby, Ziobrowa, Zbiorowa, Koliba Niższa) – jaskinia w zboczach Gubalca w Dolinie Kościeliskiej w Tatrach Zachodnich[1]. Jaskinia ma dwa otwory wejściowe, z których główny, na wysokości 1186 metrów n.p.m., znajduje się pod ścianką o wysokości około 20 metrów położoną poniżej Zbójnickiej Igły, w pobliżu Jaskini Małej pod Zamkiem, w zalesionym stoku opadającym do Wąwozu Kraków[2]. Długość jaskini wynosi 123 metry, a jej deniwelacja 11 metrów[3].

Jaskinia pod Zamkiem
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

Tatry Zachodnie
Wąwóz Kraków

Właściciel

Skarb Państwa
(Tatrzański Park Narodowy)

Długość

123 m

Deniwelacja

11 m

Wysokość otworów

1186 m n.p.m.

Wysokość otworów
nad dnem doliny

105 m

Ekspozycja otworów

ku NE

Data odkrycia

znana od dawna

Kod

(nr inwentarzowy PIG) T.E-08.01

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Jaskinia pod Zamkiem”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Jaskinia pod Zamkiem”
Ziemia49°14′16″N 19°51′53″E/49,237658 19,864731
Zbójnicka Igła

Opis jaskini edytuj

Jaskinię stanowi długi, prosty korytarz idący od otworu głównego, a kończący się namuliskiem. W namulisku znajduje się drugi otwór jaskini, który najpierw odkopano, a potem ponownie zasypano. W bok od korytarza odchodzi parę ciągów. Otwór główny jest bardzo duży, ma około 10 metrów szerokości i ponad 6 metrów wysokości. Boczne odnogi to:

  • po 20 metrach od otworu w korytarzu znajduje się 1,5-metrowy próg a przed nim odchodzi ciąg, który zakręca i łączy się dalej z głównym korytarzem.
  • nieco dalej znajdują się dwa ciasne kominy. Jednym z nich po przejściu 7 metrów dochodzi się do salki z kilkoma ślepymi, ale długimi odgałęzieniami.
  • dalej odgałęzia się korytarzyk w kształcie rury, który po paru metrach kończy się oknem w ścianie głównego korytarza. 
  • 12 metrów przed końcem korytarza jest wejście do 1,5-metrowej ślepej studzienki[4][3]

Przyroda edytuj

W jaskini można spotkać nacieki grzybkowe, mleko wapienne i polewy. Największe ich nagromadzenie znajduje się w bocznym ciągu nad dwoma ciasnymi kominami.

Do 20 metrów w głąb korytarza rosną rośliny kwiatowe oraz mchy, wątrobowce, paprocie i porosty.

W jaskini zimują nietoperze[4].

Historia odkryć edytuj

Jaskinia znana była od dawna. Przy wejściu do niej są wyryte na ścianach nieczytelne rysunki, strzałki oraz podpis z datą: Hieronim Siera 1869.

W 1882 roku zbadał jaskinię Gotfryd Ossowski. Nazwał ją Koliba Niższa. Trzy lata później powtórne odkrył ją Jan Gwalbert Pawlikowski i nazwał Niżnia pod Zamkiem.

J. Szokalski w 1934 roku opisując jaskinię nazwał ją Ziobrowa. I pod tą nazwą występuje w przewodnikach Tadeusza Zwolińskiego i Stefana Zwolińskiego. Na mapie WIG z 1938 roku przekręcono jej nazwę na Zbiorowa. 

Plan jaskini sporządził Stefan Zwoliński pod nazwą Jaskinia Wyżnia pod Zamkiem. Plan znajduje się w Muzeum Tatrzańskim

Dariusz Fuja ze Speleoklubu Tatrzańskiego w grudniu 2002 roku odkrył na końcu głównego korytarza drugi otwór.

W styczniu 2009 roku J. Nowak wspiął się 7-metrowym kominem. Znalazł tam dwie monety z lat sześćdziesiątych. W maju 2009 roku wraz z M. Romańskim dotarli do końca partii nad kominem, sporządzili też ich dokumentację[3][5].

Przypisy edytuj

  1. Jaskinie Tatr [online], 23 sierpnia 2017 [dostęp 2018-10-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-23].
  2. Władysław Cywiński: Tom 3. Czerwone Wierchy – część zachodnia. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 1996, seria: Tatry. Przewodnik szczegółowy. ISBN 83-7104-013-X.
  3. a b c Jaskinie Polski, Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [online], jaskiniepolski.pgi.gov.pl [dostęp 2016-03-16].
  4. a b Jaskinie Tatrzańskiego Parku Narodowego. Jaskinie Wąwozu Kraków, Grodzicki J. (red.), PTPNoZ i TPN, Warszawa 1994,
  5. Jaskinia Pod Zamkiem, Oficjalna Polska Strona Taternictwa Jaskiniowego przy KTJ PZA [online], www.sktj.pl [dostęp 2016-03-16].