Jelcz PT4
Jelcz PT4 – prototyp przyczepy autobusowej produkowanej przez Jelcza. Przyczepa była przeznaczona do ciągnięcia przez Jelcza PR100 z mocniejszym silnikiem pochodzącym z Jelcza PR110.
| Dane ogólne | |
| Producent | |
|---|---|
| Premiera |
1978 |
| Lata produkcji |
1978 |
| Miejsce produkcji | |
| Dane techniczne | |
| Typy nadwozia |
Przyczepa autobusowa |
| Układ drzwi |
0-2,2-0 |
| Liczba drzwi |
2 |
| Silniki |
brak |
| Skrzynia biegów |
brak |
| Długość |
2915 mm |
| Szerokość |
2500 mm |
| Wysokość |
2915 mm |
| Informacje dodatkowe | |
| ABS |
Nie |
| ASR |
Nie |
| EBS |
Nie |
| ESP |
Nie |
| Klimatyzacja |
Nie |
Historia edytuj
Geneza edytuj
Na początku lat 70. XX wieku władze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej podjęły decyzję o modernizacji taboru komunikacji miejskiej[1]. W tym celu już w latach 1970–1972 na warszawskich ulicach rozpoczęto testy modeli: węgierski Ikarus 242, zachodnioniemiecki Magirus-Deutz M170-S11H, francuski Berliet PR100, włoski FIAT 420A, brytyjsko-duński Leyland Lidrt 12/4 Worldmaster, hiszpański Pegaso 5023, japoński Hino RC620 i czechosłowacka Karosa SM11[2]. Zwycięzcą został Berliet PR100[3]. Od początku model ten był uważany za przejściowy, gdyż ze względu na większe potrzeby przewozowe planowano go wydłużyć poprzez dodanie jeszcze jednej pary drzwi. Nowy Jelcz PR110 był autobusem 12-metrowym wyposażonym w trzy pary drzwi[4]. Pojazdy te były wykonywane w 50% z części sprowadzanych z Francji[5].
Wprowadzenie autobusów bardziej pojemnych, a także montowanie Ikarusów-Zemun IK160P[6] i import Ikarusów 280[7] nie zaspokoiły potrzeb na bardzo pojemny autobusowy transport miejski. Postanowiono skorzystać z możliwości eksploatacji przyczep[8].
Produkcja i eksploatacja edytuj
PT4 zostały opracowane w ciągu dwóch miesięcy 1978 roku, w Zakładzie Naprawy Autobusów MZK w Warszawie. Do budowy prototypu wykorzystano nadwozia wycofanych Jelczy PR100[8]. Przyczepy były przeznaczone do ciągnięcia przez odpowiednio zmodyfikowane Jelcze PR100, które posiadały mocniejsze silniki pochodzące z Jelcza PR110 i jednocześnie długość powodującą, że zestaw był krótszy niż 22 metry. Planowano zbudować 50 przyczep tego typu, jednakże seryjna produkcja nie ruszyła. Powstały prototyp w 1982 został ustawiony na Placu Defilad w Warszawie i pełnił rolę ekspedycji MZK[9].
Eksploatacja przyczep autobusowych z pasażerami została zakazana przez polskie prawo w 1997[10].
Konstrukcja edytuj
Przyczepa była dwuosiowa. Obie osie były skrętne, sterowane wychyleniem dyszla. Tor ruchu pokrywał się z tylną osią ciągnącego autobusu, co powodowało brak zmiany toru zestawu w stosunku do samego autobusu[11]. Przyczepa posiadała pudło oraz wnętrze pochodzące z autobusu Jelcz PR100. Przyczepa autobusowa posiadała własne niezależne od autobusu ogrzewanie[11].
Przypisy edytuj
- ↑ Marcin Stiasny: Atlas autobusów. Poznań: Poznański Klub Modelarzy Kolejowych, 2008, s. 44. ISBN 978-83-920757-4-5.
- ↑ Wojciech Połomski: Pojazdy samochodowe i przyczepy Jelcz 1952-1970. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 2012, s. 121–126. ISBN 978-83-206-1741-2.
- ↑ Łukasz Supel: Ocalić od zapomnienia - francuski Jelcz - InfoBus. [dostęp 2012-03-08]. (pol.).
- ↑ Marcin Stiasny: Atlas autobusów. Poznań: Poznański Klub Modelarzy Kolejowych, 2008, s. 106. ISBN 978-83-920757-4-5.
- ↑ Jerzy Kierecki. Autobus miejski Jelcz M110. „Transport miejski”. 3/1984. s. 65–70. ISSN 0203-0333.
- ↑ Marcin Stiasny: Atlas autobusów. Poznań: Poznański Klub Modelarzy Kolejowych, 2008, s. 103. ISBN 978-83-920757-4-5.
- ↑ Marcin Stiasny: Atlas autobusów. Poznań: Poznański Klub Modelarzy Kolejowych, 2008, s. 95. ISBN 978-83-920757-4-5.
- ↑ a b Wojciech Połomski: Pojazdy samochodowe i przyczepy Jelcz 1971-1983. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 2011, s. 249. ISBN 978-83-206-1817-4.
- ↑ Wojciech Połomski: Pojazdy samochodowe i przyczepy Jelcz 1971-1983. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 2011, s. 272. ISBN 978-83-206-1817-4.
- ↑ Dz.U. z 1997 r. nr 98, poz. 602.
- ↑ a b Wojciech Połomski: Pojazdy samochodowe i przyczepy Jelcz 1971-1983. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 2011, s. 271. ISBN 978-83-206-1817-4.