Jelena Olegowna Sierowa (ros. Елена Олеговна Серова, ur. 22 kwietnia 1976 w Wozdwiżence w Kraju Nadmorskim[1][2]) – rosyjska kosmonautka. Czwarta w historii rosyjska kosmonautka, która odbyła lot kosmiczny i pierwsza, która weszła w skład załogi Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS)[3].

Jelena Sierowa
Елена Олеговна Серова
Ilustracja
Jelena Olegowna Sierowa (2013)
Data i miejsce urodzenia

22 kwietnia 1976
Wozdwiżenka (Kraj Nadmorski)

Narodowość

rosyjska

Funkcja

kosmonauta doświadczalny,
inżynier pokładowy

Łączny czas misji kosmicznych

167 dni, 5 godzin i 42 minuty

Misje

Sojuz TMA-14M (Ekspedycja 41/42)

Wyuczony zawód

ekonomistka

Odznaczenia
Bohater Federacji Rosyjskiej
Strona internetowa
Jelena Sierowa podczas pracy w module Zwiezda
Załoga Sojuza TMA-14M w kombinezonach Sokoł

Wykształcenie edytuj

W 1993 ukończyła szkołę średnią nr 99 Zachodniej Grupy Wojsk Radzieckich w Niemczech w Großenhain[4].

W marcu 2001 roku ukończyła studia na wydziale aerokosmicznym Moskiewskiego Instytutu Lotniczego jako inżynier doświadczalny. W 2003 ukończyła studia ekonomiczne na Moskiewskim Państwowym Uniwersytecie Produkcji Urządzeń i Informatyki[1].

Pracowała jako inżynier drugiej kategorii w RKK Energia oraz specjalista w Centrum Kontroli Lotów[1].

W 2008 ukończyła aspiranturę w RKK Energia[4].

Kariera kosmonauty edytuj

11 października 2006 została wytypowana jako kandydatka na kosmonautkę i zakwalifikowana do grupy RKKE-16 przedsiębiorstwa RKK Energia[5]. W lutym 2007 rozpoczęła dwuletnie podstawowe szkolenie przygotowawcze do lotów kosmicznych w Centrum Wyszkolenia Kosmonautów im. J. Gagarina[1][4].

9 czerwca 2009 otrzymała certyfikat kosmonauty doświadczalnego RKK Energia[1][4].

22 stycznia 2011 weszła w skład grupy kosmonautów doświadczalnych agencji kosmicznej Roskosmos[4]. W grudniu 2011 agencja ogłosiła, że planuje wysłać Sierową na Międzynarodową Stację Kosmiczną w 2013 roku[potrzebny przypis].

Od lutego 2012 do marca 2014 przeszła szkolenie jako załoga rezerwowa Ekspedycji 39/40 w charakterze inżyniera pokładowego statku Sojuz TMA-12M i inżyniera pokładowego stacji ISS. Od marca do września 2014 przygotowywała się do lotu kosmicznego jako załoga główna Ekspedycji 41 i 42[4].

Ostatecznie Sierowa wystartowała w kosmos 25 września 2014 na pokładzie statku Sojuz TMA-14M wraz z Aleksandrem Samokutiajewem i Amerykaninem Barrym Wilmore’em. Sześć godzin po starcie zacumowali do ISS. Weszli w skład Ekspedycji 41 i 42. Na Ziemię cała trójka powróciła 12 marca 2015 tym samym statkiem. Lot trwał łącznie 167 dni 5 godzin i 42 minuty[6].

23 września 2016 opuściła korpus kosmonautów, gdyż została deputowaną rosyjskiej Dumy Państwowej[2].

Życie prywatne edytuj

Jelena Sierowa jest żoną kosmonauty Marka Sierowa, byłego członka grupy RKKE-15, który opuścił jednak korpus kosmonautów, prawdopodobnie z powodów zdrowotnych[7]. Mają jedną córkę[8].

Nagrody i wyróżnienia edytuj

Podczas ceremonii otwarcia Zimowych Igrzysk Olimpijskich w Soczi w 2014 roku była w grupie pięciu kosmonautów, którzy dokonali uroczystego wciągnięcia rosyjskiej flagi na maszt[9].

15 lutego 2016 roku przyznano jej tytuły Bohatera Federacji Rosyjskiej i Lotnika Kosmonauty Federacji Rosyjskiej[10].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Biografia na stronie NASA. styczeń 2013. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-02)]. (ang.).
  2. a b Yelena Olegovna Serova. [w:] SpaceFacts [on-line]. 2016-09-24. [dostęp 2017-04-27]. (ang.).
  3. First Russian woman in International Space Station mission. [w:] BBC News [on-line]. 2014-09-26. [dostęp 2016-03-15]. (ang.).
  4. a b c d e f СЕРОВА Елена Олеговна. Научно-исследовательский испытательный центр подготовки космонавтов имени Ю.А.Гагарина. [dostęp 2016-03-15]. (ros.).
  5. TsPK / VVS-14 Selection RKKE-16 Selection. [w:] SpaceFacts [on-line]. 2012-09-26. [dostęp 2016-03-15]. (ang.).
  6. Soyuz TMA-14M. [w:] SpaceFacts [on-line]. 2016-01-31. [dostęp 2016-03-15]. (ang.).
  7. Mark Vyacheslavovich Serov. [w:] SpaceFacts [on-line]. 2014-04-27. [dostęp 2016-03-15]. (ang.).
  8. Елена Олеговна Серова. [w:] Космическая энциклопедия ASTROnote [on-line]. [dostęp 2023-08-26]. (ros.).
  9. Robert Z. Pearlman: Sochi Winter Olympics Launch with Space-Flown Torch, Cosmonaut Flag-Bearers. [w:] Space.com [on-line]. 2014-02-07. [dostęp 2016-03-15]. (ang.).
  10. Указ Президента Российской Федерации от 15.02.2016 № 59 „О награждении государственными наградами Российской Федерации”. Государственная система правовой информации, 2016-02-15. [dostęp 2016-03-15]. (ros.).