Jerzy Englisch

oficer dyplomowany Wojska Polskiego

Jerzy Marian Englisch (ur. 18 grudnia 1889 we Lwowie[1], zm. 3 lutego 1974 w Krakowie) – pułkownik dyplomowany artylerii inżynier Wojska Polskiego.

Jerzy Englisch
Ilustracja
Jerzy Englisch jako zastępca dowódcy 5 Pułku Artylerii Polowej we Lwowie (ok. 1928)
pułkownik dyplomowany artylerii pułkownik dyplomowany artylerii
Data i miejsce urodzenia

18 grudnia 1889
Lwów, Austro-Węgry

Data i miejsce śmierci

3 lutego 1974
Kraków, Polska

Przebieg służby
Lata służby

1914–1939

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

1 Pułk Artylerii
1 Pułk Artylerii Polowej Lwów
5 pułk artylerii polowej
6 pułk artylerii ciężkiej
5 pułk artylerii polowej
5 pułk artylerii lekkiej
Oddział II Sztabu Głównego
Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych
Departament Uzbrojenia Ministerstwa Spraw Wojskowych

Stanowiska

dowódca plutonu
II referent
zastępca dowódcy pułku
dowódca pułku artylerii
szef Oddziału II SG
I oficer sztabu
szef departamentu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa (kampania wrześniowa)

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie) Złoty Krzyż Zasługi (II RP, nadany trzykrotnie) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Wielki Oficer Orderu Świętego Sawy (Serbia) Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Węgierskiego Zasługi (wojskowy) Order Krzyża Orła II Klasy (Estonia) Order Krzyża Orła III Klasy (Estonia) Komandor Orderu Miecza (Szwecja) Order Trzech Gwiazd III klasy (Łotwa) Komandor Orderu Gwiazdy Rumunii Krzyż Komandorski Orderu Białej Róży Finlandii Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Medal Wojny 1939–1945 (Wielka Brytania)
Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych

Życiorys edytuj

 
Od lewej gen. Janusz Gąsiorowski, mjr Jan Axentowicz, rtm. Konstanty Horoch, płk Jerzy Englisch w wagonie salonowym podczas wizyty generała w państwach bałtyckich w 1935
 
Grobowiec Jerzego Englischa

Urodził się 18 grudnia 1889[2] jako syn drukarza i późniejszego senatora RP Jana i Marii z Popowiczów. Brat Zygfryda (ur. 1900), żołnierza Legionów Polskich[3].

W 1909 ukończył siedmioklasową I Wyższą Szkołę Realną w Krakowie i zdał egzamin dojrzałości[4]. Później został absolwentem Politechniki Lwowskiej z tytułem inżyniera. Został członkiem Związku Strzeleckiego.

Po wybuchu I wojny światowej 1914 wstąpił do Legionów Polskich[1]. Skierowany do legionowej artylerii służył na froncie karpackim w szeregach 3 baterii 1 pułku artylerii. Został mianowany chorążym artylerii 14 marca 1915. Był dowódcą 2 plutonu aż do przegranej pod Bałamutówką 10 maja 1915. Od października 1915 służył w 2 baterii. Został awansowany do stopnia podporucznika artylerii 1 grudnia 1915. Po kryzysie przysięgowym z 1917 został wcielony do c. i k. armii[1].

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego[1]. Podczas wojny polsko-ukraińskiej i wojny polsko-bolszewickiej służył w szeregach 1 pułku artylerii polowej Lwów, przekształconego na 5 pułk artylerii polowej. Za swoje czyny otrzymał Order Virtuti Militari. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 93. lokatą w korpusie oficerów artylerii[5]. W latach 1921–1923 był słuchaczem II Kursu Normalnego Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. Z dniem 1 października 1923 roku, po ukończeniu kursu i uzyskaniu tytułu naukowego oficera Sztabu Generalnego, otrzymał przydział do Inspektoratu Armii Nr V we Lwowie na stanowisko III referenta[6][7]. 1 grudnia 1924 roku awansował do stopnia podpułkownika ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 roku i 21. lokatą w korpusie oficerów artylerii. W czasie studiów i służby sztabowej pozostawał oficerem nadetatowym 6 pułku artylerii ciężkiej we Lwowie[8]. 14 października 1926 roku został wyznaczony na stanowisko II oficera sztabu inspektora armii we Lwowie, generała dywizji Mieczysława Norwid-Neugebauera[9]. 23 maja 1927 roku został mianowany zastępcą dowódcy 5 pap we Lwowie[10][11]. W 1929 roku został mianowany dowódcą tego oddziału, który 31 grudnia 1931 roku został przemianowany na 5 pułk artylerii lekkiej[12]. Pułkiem dowodził ponad pięć lat[13]. 21 grudnia 1932 roku został awansowany do stopnia pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1933 roku i 4. lokatą w korpusie oficerów artylerii. W czerwcu 1934 roku został szefem Oddziału II Sztabu Głównego w Warszawie[14]. W październiku 1935 roku został przeniesiony do Generalnego Inspektoratu Sił Zbrojnych i przydzielony do składu osobowego inspektora armii, generała dywizji Tadeusza Piskora na stanowisko I oficera sztabu. W wypadku wojny z ZSRR objąłby stanowisko szefa sztabu Armii „Baranowicze”. Od 12 sierpnia 1938 roku do 17 września 1939 roku był szefem Departamentu Uzbrojenia Ministerstwa Spraw Wojskowych.

Przed 1939 był działaczem Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, w 1931 został członkiem zarządu komitetu wojewódzkiego lwowskiego[15]. Po wojnie należał do ZBoWiD[16].

Zmarł 3 lutego 1974 w Krakowie[16][17]. Pochowany 7 lutego 1974 na cmentarzu wojskowym przy ul. Prandoty w Krakowie (kwatera LXXXIII-12-3)[16][17][18]. Był żonaty[16].

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 167.
  2. Oficerowie. Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie. [dostęp 2015-06-24].
  3. Żołnierze Niepodległości. Zygfryd Englisch. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2020-05-02].
  4. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. I. Wyższej Szkoły Realnej w Krakowie za rok szkolny 1909. Kraków: 1909, s. 69, 88.
  5. Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Załącznik do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 8 czerwca 1922 roku, Zakłady Graficzne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1922, s. 190.
  6. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 63 z 27 września 1923 roku, s. 585.
  7. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 789, 815, 1501.
  8. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 40, 708, 738.
  9. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 44 z 14 października 1926 roku, s. 355.
  10. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 15 z 23 maja 1927 roku, s. 147.
  11. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 379, 450.
  12. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 7 z 22 marca 1929 r.
  13. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 177, 673.
  14. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 14 z 22 grudnia 1934 roku, s. 263.
  15. L. O. P. P.. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 100 z 1 maja 1931. 
  16. a b c d e f g Wg nekrologu dwukrotnie - Jerzy Englisch. Nekrolog. „Dziennik Polski”, s. 4, Nr 31 z 6 lutego 1974. 
  17. a b Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Jerzy Englisch. rakowice.eu. [dostęp 2017-03-09].
  18. Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], zck-krakow.pl [dostęp 2020-10-26].
  19. a b c d e f g h i j k l m n o Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 167.
  20. M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  21. M.P. z 1934 r. nr 259, poz. 337 „za zasługi w służbie wojskowej”.
  22. Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 13, s. 229, 11 listopada 1934. 
  23. Zarządzenia Prezesa Rady Ministrów. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 13, s. 291, 11 listopada 1933. 
  24. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
  25. M.P. z 1933 r. nr 110, poz. 139 - po raz drugi.
  26. a b Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. Zezwolenie na przyjęcie i noszenie orderów. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 1, s. 6, 19 marca 1937. 
  27. a b Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 2, s. 20, 11 listopada 1936. 
  28. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 2 z 11 listopada 1936 roku, s. 20–23.
  29. a b Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. Zezwolenie na przyjęcie i noszenie orderów. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 1, s. 5, 19 marca 1937. 

Bibliografia edytuj