Jerzy Grundman
Jerzy Grundman ps. Jur, Jurras (ur. 12 września 1923 w Warszawie, zm. 12 grudnia 1984) – podharcmistrz, podporucznik Armii Krajowej, dowódca 2. drużyny I plutonu Sad 2. kompanii Rudy batalionu „Zośka”, powstaniec warszawski, doktor nauk medycznych.
| |
 podporucznik
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Stanowiska |
d-ca 2. drużyny I plutonu Sad 2. kompanii Rudy batalionu Zośka |
| Główne wojny i bitwy | |
| Późniejsza praca |
doktor nauk medycznych |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys edytuj
Syn Henryka i Marceli z Antoszewskich[1]. Uczeń Prywatnego Męskiego Gimnazjum i Liceum im. Edwarda Rontalera w Warszawie. Harcerz 21. WDH im. gen. Ignacego Prądzyńskiego. Podczas niemieckiej okupacji należał do tajnej organizacji PET. Po wcieleniu PET-u do Szarych Szeregów należał do Hufca Południe SAD-400 Grup Szturmowych, którym dowodził Andrzej Romocki. Ukończył II turnus Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty Agricola.
Uczestnik wielu akcji:
- akcja Gołąb (zakładał minę pułapkę; wysadzenie pociągu wiozącego niemieckich żołnierzy z frontu wschodniego)
- akcja Sieczychy (grupa Ubezpieczenie)
- Akcja Wilanów (grupa Streifa; akcja likwidująca żandarmerię niemiecką oraz policję granatową; za udział w tej akcji otrzymał pochwałę)
- akcja Zrzuty
- akcja Lornetki (akcja zdobycia dwudziestu pięciu lornetek wojskowych)
- akcja Tryńcza (z-ca dowódcy akcji; wysadzenie mostu)
Podczas powstania warszawskiego brał udział w walkach na Woli, Starym Mieście i Czerniakowie. Pod koniec powstania dostał się do niemieckiej niewoli. Przebywał w Stalagu XB w Sandbostel. Stamtąd wyjechał do Meppen. Podczas powrotu do kraju uległ groźnemu wypadkowi i został przewieziony do na leczenie do Wielkiej Brytanii. Rok później ożenił się z koleżanką z batalionu, sanitariuszką Martą Klauze ps. Marta.
W styczniu 1949 r. aresztowany przez UB. Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w 1949 r. został skazany na sześć lat pozbawienia wolności i osadzony w więzieniu mokotowskim. Po odzyskaniu wolności w 1952 r. i ukończeniu studiów na wydziale lekarskim, podjął pracę w Instytucie Gruźlicy w Warszawie. W latach 1955-1956 był rozpracowywany przez Komitet do spraw Bezpieczeństwa Publicznego. W 1958 r. został uniewinniony od zarzuconych mu czynów.
Odznaczenia edytuj
- Krzyż Walecznych – dwukrotnie
Przypisy edytuj
- ↑ Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych". Instytut Pamięci Narodowej. [dostęp 2022-07-28]. (pol.).
- ↑ Łukomski G., Polak B., Suchcitz A., Kawalerowie Virtuti Militari 1792 - 1945, Koszalin 1997, s. 417.
Bibliografia edytuj
- Anna Borkiewicz-Celińska: Batalion "Zośka". Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1990. ISBN 83-06-01851-6.
- Tomasz Strzembosz: Akcje zbrojne podziemnej Warszawy 1939-1944. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1983. ISBN 83-06-00717-4.
- Agnieszka Pietrzak: Żołnierze Batalionu Armii Krajowej "Zośka" represjonowani w latach 1944-1956. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2008. ISBN 978-83-60464-92-2.