Jerzy Kroh

polski chemik

Jerzy Kroh (ur. 28 sierpnia 1924 w Warszawie, zm. 15 lutego 2016) – polski chemik, profesor nauk chemicznych, twórca łódzkiej szkoły chemii radiacyjnej, rektor Politechniki Łódzkiej (1981–1987), członek rzeczywisty PAN.

Jerzy Kroh
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

28 sierpnia 1924
Warszawa

Data śmierci

15 lutego 2016[1]

profesor nauk chemicznych
Specjalność: chemia fizyczna, chemia radiacyjna
Alma Mater

Politechnika Łódzka

Doktorat

1950, 1960
Politechnika Łódzka, University of Leeds

Habilitacja

1958 – chemiluminescencja

Profesura

1963

Polska Akademia Nauk
Status

członek rzeczywisty

Doktor honoris causa
University of Strathclyde – 1983
Pavia University – 1989
Politechnika Łódzka – 1995
Dziekan
Wydział

Chemii Spożywczej PŁ

Okres spraw.

1962–1966

Rektor
Uczelnia

Politechnika Łódzka

Okres spraw.

1981–1987

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal Komisji Edukacji Narodowej

Życiorys

edytuj

W czasie okupacji hitlerowskiej uczeń tajnych kompletów Gimnazjum Batorego w Warszawie (matura w 1942). W roku 1947 ukończył studia chemiczne na Politechnice Łódzkiej. Otrzymał stopień doktora w Polsce w roku 1950, a także w Anglii w roku 1960, na Leeds University[2]. Tytuł profesora nauk chemicznych uzyskał w roku 1963[3]. Przez 32 lata (1962–1994) kierował stworzonym przez siebie Międzyresortowym Instytutem Techniki Radiacyjnej (początkowo katedrą). W latach 1981–1987 pełnił funkcję rektora Politechniki Łódzkiej. W latach 1996–1998 był wiceprezydentem Łodzi ds. nauki i edukacji. Jest autorem lub współautorem około 400 publikacji naukowych i kilkunastu książek[4][5].

Doktor honoris causa Uniwersytetu w Leeds i University of Strathclyde w Wielkiej Brytanii, Uniwersytetu w Pawii we Włoszech, a także Politechniki Łódzkiej[6]. Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim i Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, cesarskim japońskim Orderem Srebrnej i Złotej Gwiazdy oraz Medalem im. Jędrzeja Śniadeckiego (2000)[7]. Był członkiem honorowym Royal Society of Edinburgh hFRSe, członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk (od 1986)[8], członkiem honorowym Łódzkiego Towarzystwa Naukowego[2].

Wybrane publikacje książkowe[4][5]:

  • Kalorymetria w badaniach radiacyjnych. Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Chemii Fizycznej, 1974.
  • Mikrochemiluminescencja soli sodowej chloryloaminy kwasu benzenosulfonowego. Łódź: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, 1953.
  • Nieaddytywne procesy radiacyjne w ciekłych organicznych mieszaninach. Łódź: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1969 (współautor Stefan Karolczak).
  • Procesy elektronowe w chemii radiacyjnej. Łódź: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1971.
  • Stan obecny oraz perspektywy rozwoju chemii i technologii radiacyjnej w Polsce. Instytut Chemii i Techniki Jądrowej, 2000.
  • Technika radiacyjna: praca zbiorowa, koordynator Jerzy Kroh. Warszawa: Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, 1971.
  • Wolne rodniki w chemii radiacyjnej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1967.
  • Wybrane zagadnienia chemii radiacyjnej, praca zbiorowa pod red. Jerzego Kroh. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1986. ISBN 83-01-05678-9.
  • 50 lat chemii radiacyjnej w Politechnice Łódzkiej. "Zeszyty Historyczne Politechniki Łódzkiej". 2013 nr 14, s. 1-109 (współautor).

Publikacje autobiograficzne[4][5]:

  • Moje życie i chemia radiacyjna: od II do III Rzeczypospolitej, Warszawa: Fundacja Badań Radiacyjnych, 1999. ISBN 83-87202-72-X.
  • Moje naukowe podróże, Łódź: Międzyresortowy Instytut Techniki Radiacyjnej, Politechnika Łódzka, 2005.

Przypisy

edytuj
  1. Zmarł profesor Jerzy Kroh [online], radiolodz.pl [dostęp 2016-02-17] [zarchiwizowane z adresu 2016-02-20] (pol.).
  2. a b Członkowie rzeczywiści PAN – Wydział III. pan.pl. [dostęp 2014-01-02].
  3. Prof. zw. dr hab. in Jerzy Kroh, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2014-05-23].
  4. a b c Kroh, Jerzy (1924- ). Lista publikacji książkowych. [w:] Katalog Biblioteki Narodowej [on-line]. [dostęp 2015-08-21].
  5. a b c Kroh, Jerzy (1924- ). Lista publikacji książkowych. [w:] Katalog Nukat [on-line]. [dostęp 2015-08-21].
  6. Doktoraty honoris causa w PŁ. p.lodz.pl. [dostęp 2011-02-23].
  7. Laureaci Medali PTChem. ptchem.pl. [dostęp 2016-02-26].
  8. KROH, Jerzy [online], Polska Akademia Nauk - Członkowie PAN [dostęp 2023-02-03] (pol.).

Bibliografia

edytuj
  • Józef Mayer. Profesor Jerzy Kroh. „Sylwetki łódzkich uczonych”. Zeszyt 13, 1994. Łódź: Łódzkie Towarzystwo Naukowe. ISSN 1230-4328. 
  • Ewa Chojnacka, Zbigniew Piotrowski, Ryszard Przybylski (red.): Profesorowie Politechniki Łódzkiej 1945–2005. Łódź: Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, 2006, s. 127-128.