Otwórz menu główne
Wikipedia

Jerzy Nasierowski

polski pisarz i aktor

Jerzy Nasierowski (ur. 27 maja 1933 w Grochach) – polski aktor teatralny, filmowy i radiowy, pisarz.

Jerzy Nasierowski
Ilustracja
Jerzy Nasierowski (po lewej) w rozmowie z Michałem Witkowskim, Międzynarodowe Targi Książki w Warszawie (2006)
Data i miejsce urodzenia 27 maja 1933
Grochy, Polska
Zawód aktor, pisarz
Lata aktywności od 1957
Zespół artystyczny
Teatr Powszechny w Warszawie (1957–1960)
Teatr Narodowy w Warszawie (1960–1962)
Teatr Komedia w Warszawie (1962–1964)
Tarnowskiego Teatru im. Ludwika Solskiego (1995–1998)
Teatr Syrena w Warszawie (2016–2017)
Commons Multimedia w Wikimedia Commons
Wikicytaty Cytaty w Wikicytatach

ŻyciorysEdytuj

EdukacjaEdytuj

Uczęszczał do VI Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Reytana w Warszawie. Absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie (1957).

1957–1973 początki kariery aktorskiejEdytuj

Pierwszy raz na deskach teatru stanął 18 maja 1957 w spektaklu dyplomowym Jak wam się podoba na podstawie Williama Szekspira w reżyserii Władysława Krasnowieckiego. Wcielał się w dwie role: Le Beau i Olivera (na zmianę z Wojciechem Radziejowskim)[1]. 29 czerwca 1957, tuż po ukończeniu szkoły teatralnej, miał miejsce jego oficjalny debiut (otrzymał wówczas stały angaż w Teatrze Powszechnym w Warszawie) w Wojnie i pokoju Lwa Tołstoja (reż. Irena Babel)[2]. Sztuka cieszyła się uznaniem recenzentów, jednak rola Mikołaja Rostowa, w którą wcielił się Jerzy Nasierowski, pozostała niezauważona. W grudniu 1957 wyemitowano spektakl telewizyjny Sędziowie w reżyserii Maryny Broniewskiej (na podstawie sztuki Stanisława Wyspiańskiego), w którym Nasierowski zagrał Joasa[3]. Rok później odegrał główną rolę Jeana w kolejnej sztuce telewizyjnej Pod wesołym młynem[4] oraz doczekał się dwóch premier teatralnych: 8 maja Bartłomiejowy jarmark i 10 października Elżbieta, królowa Anglii.

W tym samym roku zadebiutował na dużym ekranie w filmie Zamach (reż. Jerzy Passendorfer), będącym rekonstrukcją Akcji Kutschera[5]. W latach 1959-1962 wystąpił w 14 widowiskach Teatru telewizji. W tym samym czasie grywał epizody w macierzystym teatrze, z którego przeszedł w 1960 do Teatru Narodowego w Warszawie. Od 1962 do 1964 zatrudniony w Teatrze Komedia w Warszawie. W latach 60. zwrócony w kierunku kina oraz Teatru Polskiego Radia[6]. Wystąpił w jednej z głównych ról w filmie Godzina pąsowej róży (1963) u boku Elżbiety Czyżewskiej i Błękitny pokój (1965) u boku Poli Raksy. Ten ostatni wyreżyserował Janusz Majewski, który był mężem jego kuzynki Zofii Nasierowskiej. Ma na koncie także epizod w serialu Stawka większa niż życie. W 1968 ostatni raz zagrał w dwóch spektaklach teatru telewizji: Ranny las oraz Eurydyka. Jego dorobek w latach 60. zamyka kryminał Zbrodniarz, który ukradł zbrodnię (również w reżyserii Janusza Majewskiego).

Na początku lat 70. udzielał się wyłącznie w radiu.

Problemy z prawemEdytuj

Dokonał wielu włamań i kradzieży, m.in. w 1965, kiedy włamał się do mieszkania malarza Franciszka Starowieyskiego, kradnąc kilka zegarów[7]. Został także skazany na 7 lat za przestępstwa skarbowe[8].

Zabójstwo Anny Wujek

27 stycznia 1972 w jednym z warszawskich mieszkań odnaleziono zwłoki uduszonej kobiety, którą zidentyfikowano jako Annę Wujek. W mieszkaniu było wyraźnie widać ślady włamania. Sprawę zabójstwa z motywem rabunkowym prowadził kapitan wydziału dochodzeniowego warszawskiej MO Jan Płócienniczak.

Jerzy Nasierowski został oskarżony o przestępstwa gospodarcze, udział we włamaniach, zaplanowanie i kierowanie skokiem, który zakończył się zabójstwem. Oskarżony nigdy nie przyznał się do zabójstwa.

Proces Nasierowskiego był jednym z najgłośniejszych w Polsce lat 70. 13 października 1973 został skazany na 25 lat pozbawienia wolności za współudział w zabójstwie Anny Wujek, popełnionym przez jego młodego kochanka podczas napadu rabunkowego. Dzięki zabiegom pisarza Romana Bratnego został ułaskawiony przez Przewodniczącego Rady Państwa Henryka Jabłońskiego w lipcu 1983.

Lata 90. Powrót do aktorstwaEdytuj

W 1993 wystąpił w filmie Pora na czarownice[9] w roli homoseksualisty Siwego. Film cieszył się zainteresowaniem, ponieważ poruszał nośny wówczas temat epidemii zakażeń wirusem HIV. W latach 1995-1998 Nasierowski był w członkiem zespołu Tarnowskiego Teatru im. Ludwika Solskiego. Wystąpił w sztukach: Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią (premiera: 16 grudnia 1995)[10], Skąpiec (premiera: 25 stycznia 1996) i Ironia losu (premiera: 14 września 1996).

W 1999 wystąpił w epizodzycznej roli w filmie sensacyjnym Moja Angelika[11]. Rok później Olaf Lubaszenko zaangażował go do swojej komedii Chłopaki nie płaczą[12].

Po 2000 rokuEdytuj

W pierwszej dekadzie XXI w. Nasierowski grywał w filmach Krzysztofa Zanussiego. Zagrał epizod w serialu Boża podszewka II (2005) oraz dwóch filmach: Zamiana (2009) i Panoptykon (2010). W 2013 wystąpił u Andrzeja Wajdy w biograficznym filmie Wałęsa. Człowiek z nadziei[13][14] o życiu i działalności przywódcy „Solidarności” Lechu Wałęsie.

Od lipca 2015 prowadzi kanał na YouTube[15], na którym komentuje bieżące tematy.

W 2016 ponownie zwrócił na siebie uwagę opinii publicznej angażem do głównej roli w spektaklu Dogville[16] na podstawie filmu Larsa von Triera o tym samym tytule. Spektakl w reżyserii Aleksandry Popławskiej i Marka Kality wystawia stołeczny Teatr Syrena. Premiera miała miejsce 24 września 2016. Decyzja o obsadzeniu Nasierowskiego w głównej roli Narratora spotkała się z powszechnym oburzeniem[17][18][19][20].

W styczniu 2017 wystąpił w teledysku do utworu Serendipity zespołu Decadent Fun Club[21].

Latem 2018 wystąpił w teledysku do utworu On the Quiet duetu Smolik / Kev Fox.

Kariera pisarskaEdytuj

Na podstawie własnych przeżyć, w czasie odbywania kary, napisał powieść Zbrodnia i... (1988). Do przedterminowego uwolnienia aktora przyczyniło się osobiste wstawiennictwo Romana Bratnego, który stał się mecenasem książki Nasierowskiego i do której napisał przedmowę. Bratny, m.in. bazując na przeżyciach Nasierowskiego, napisał swoją książkę Rok w trumnie (1983). Nasierowski na początku lat 90. zajmował się głównie pisaniem. W latach 1990–1994 wydał cztery książki, co stanowiło jego źródło utrzymania. Na portalu internetowym Gaylife.pl publikował powieść w odcinkach Ten pedalski PRL według Nasierowskiego. W początkowym okresie swojej twórczości literackiej posługiwał się pseudonimem „Jerzy Trębicki”.

Publikacje książkoweEdytuj

FilmografiaEdytuj

TeatrEdytuj

  • 1957: Jak wam się podoba jako Le Beau, Oliver
  • 1957: Wojna i pokój jako Mikołaj
  • 1958: Bartłomiejowy jarmark jako Ezechiel Wartpala
  • 1958: Elżbieta, królowa Anglii jako Plantagenet
  • 1959: Hamlet jako Aktor II, Dworzanin
  • 1959: Pod mlecznym lasem jako Chłoptaś Nicdobrego, Topielec I
  • 1960: Widok z mostu jako Rodolpho
  • 1960: Wieczór Trzech Króli jako Sebastian
  • 1961: Szkoła obmowy jako Modnicki
  • 1961: Ladacznica z zasadami jako Mężczyzna
  • 1963: Ofelia pilnie poszukiwana! jako Nalimow, Nieboszczyk I
  • 1963: Wielkie ucho jako Julian
  • 1995: Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią
  • 1996: Skąpiec jako Jakub
  • 1996: Ironia losu jako Karol
  • 2016: Dogville jako Narrator

Życie prywatneEdytuj

Do 1973 był w związku z Mieczysławem Gajdą, którego poznał na studiach[22]. Jerzy Urban określił Nasierowskiego „pierwszym pedałem III Rzeczpospolitej”[23].

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ Jak wam się podoba, e-teatr.pl [dostęp 2017-12-29].
  2. ↑ Wojna i pokój, e-teatr.pl [dostęp 2017-12-29].
  3. ↑ Sędziowie, filmpolski.pl [dostęp 2017-12-29].
  4. ↑ POD WESOŁYM MŁYNEM, filmpolski.pl [dostęp 2017-12-29].
  5. ↑ ZAMACH, filmpolski.pl [dostęp 2017-12-29].
  6. ↑ Kariera radiowa, e-teatr.pl [dostęp 2017-12-29].
  7. ↑ „Jerzy Nasierowski: Żałuję, że zrobiłem paru osobom krzywdę”, weekend.gazeta.pl [dostęp 2017-12-29].
  8. ↑ Jerzy Nasierowski: Żałuję, że zrobiłem paru osobom krzywdę, „gazetapl” [dostęp 2018-01-23] (pol.).
  9. ↑ „Pora na czarownice”, weekend.gazeta.pl [dostęp 2017-12-29].
  10. ↑ „Rozmowa mistrza Polikarpa ze Śmiercią”, e-teatr.pl [dostęp 2017-12-29].
  11. ↑ „MOJA ANGELIKA”, filmpolski.pl [dostęp 2017-12-29].
  12. ↑ „CHŁOPAKI NIE PŁACZĄ”, filmpolski.pl [dostęp 2017-12-29].
  13. ↑ „Polski aktor-morderca wraca. Środowisko w szoku!”, fakt.pl [dostęp 2017-12-29].
  14. ↑ „WAŁĘSA. CZŁOWIEK Z NADZIEI”, filmpolski.pl [dostęp 2017-12-29].
  15. ↑ „Jerzy Nasierowski”, youtube.com [dostęp 2017-12-29].
  16. ↑ „Dogville”, e-teatr.pl [dostęp 2017-12-29].
  17. ↑ „Jerzy Nasierowski wraca. Aktor skazany za współudział w morderstwie znów wystąpi na scenie”, rozrywka.dziennik.pl [dostęp 2017-12-29].
  18. ↑ „Jerzy Nasierowski: to jest zdrowe, gdy zmieszają człowieka z błotem [WIDEO]”, film.wp.pl [dostęp 2017-12-29].
  19. ↑ „Mówili: „Skandal!”. „Powrót aktora-mordercy!”. Nasierowski o swoim kontrowersyjnym powrocie na scenę”, metrowarszawa.gazeta.pl [dostęp 2017-12-29].
  20. ↑ „Mówili: „Został skazany za współudział w zabójstwie. Teraz zagra mordercę w sztuce teatralnej”, wpolityce.pl [dostęp 2017-12-29].
  21. ↑ „Kontrowersyjny aktor, homoseksualista i „morderca” wystąpił w teledysku. Nasierowski zagrał zabójcę!”, gwiazdy.wp.pl [dostęp 2017-12-29].
  22. ↑ „Wychodzenie z szaletu. Homoseksualiści w książce Krzysztofa Tomasika „GEJEREL. Mniejszości seksualne w PRL-u"”, natemat.pl [dostęp 2017-12-29].
  23. ↑ Jerzy Nasierowski w serwisie Anny Bojarskiej, dostęp 2008-12-05.

Linki zewnętrzneEdytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jerzy_Nasierowski&oldid=57365900”