Jerzy Orski

wojskowy polski, generał

Jerzy Marian Paweł Orski (ur. 25 marca 1894 we Lwowie, zm. ?) – pułkownik dyplomowany artylerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, awansowany przez Władysława Andersa na stopień generała brygady z dniem 1 stycznia 1964[1].

Jerzy Marian Paweł Orski
pułkownik dyplomowany artylerii pułkownik dyplomowany artylerii
Data i miejsce urodzenia

25 marca 1894
Lwów

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

I Korpus Polski

Stanowiska

szef sztabu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941) Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Brązowy za Długoletnią Służbę Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino Medal Waleczności (Austro-Węgry) Krzyż Wojskowy Karola

Życiorys edytuj

Urodził się 25 marca 1894 we Lwowie, w rodzinie Włodzimierza i Ludmiły z Moschów[2]. Uczęszczał do c. k. Gimnazjum im. Franciszka Józefa we Lwowie, w którym w 1912 zdał egzamin dojrzałości z odznaczeniem[3].

15 maja 1915 został powołany do cesarsko-królewskiej Obrony Krajowej. Ukończył szkołę oficerów rezerwy artylerii. Egzamin oficerski zdał z 1. lokatą. 1 sierpnia 1916 został mianowany na stopień podporucznika rezerwy artylerii. Jego oddziałem macierzystym był Pułk Artylerii Polowej Ciężkiej Nr 13[4].

16 stycznia 1919 przyjęty został do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia porucznika ze starszeństwem od dnia 1 listopada 1918[5] i z dniem 20 grudnia 1918 przydzielony do 6 pułku artylerii polowej[6] na stanowisko oficera baterii. W styczniu 1919 przeniesiony został do Departamentu VI Artyleryjskiego Ministerstwa Spraw Wojskowych na stanowisko referenta Referatu Wyszkolenia. 9 września 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu kapitana, w artylerii, w grupie oficerów byłej armii austriacko-węgierskiej[7]. 24 marca 1921 został przeniesiony do 1 dywizjonu artylerii konnej jako oddziału macierzystego z pozostawieniem na dotychczasowym stanowisku w Sekcji 3. Departamentu I MSWojsk.[8]

15 listopada 1921 został odkomenderowany do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza Kursu Normalnego[9]. Równocześnie pozostawał oficerem nadetatowym 1 dak. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 202. lokatą w korpusie oficerów artylerii[10]. Z dniem 1 października 1923, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, przydzielony został do Oddziału III Sztabu Generalnego[11] na stanowisko kierownika referatu szkół technicznych[12]. 1 grudnia 1924 prezydent RP nadał mu stopień majora z dniem 15 sierpnia 1924 i 86. lokatą w korpusie oficerów artylerii[13]. 12 listopada 1925 został przeniesiony do kadry oficerów korpusu artylerii przy Departamencie III MSWojsk. z pozostawieniem na zajmowanym stanowisku w Oddziale III SG[14]. W maju 1926 przydzielony z Oddziału III SG do kadry oficerów artylerii[15]. Z dniem 1 czerwca 1926 został przeniesiony służbowo na czteromiesięczny kurs dowódców dywizjonów w Szkole Strzelania Artylerii w Toruniu[16]. W listopadzie tego roku został przeniesiony do 4 pułku artylerii polowej w Inowrocławiu na stanowisko dowódcy III dywizjonu[17][18]. 3 grudnia 1926 objął protokolarnie dowództwo dywizjonu[18]. W listopadzie 1927 został przeniesiony do 24 Dywizji Piechoty w Jarosławiu na stanowisko szefa sztabu[19]. W styczniu 1930 powrócił do Oddziału III Sztabu Głównego. W październiku 1931 został przeniesiony ze składu osobowego II zastępcy szefa Sztabu Głównego do dyspozycji szefa Biura Personalnego MSWojsk.[20] z zachowaniem dotychczasowego dodatku służbowego[21]. W marcu 1932 został wyznaczony na stanowisko zastępcy dowódcy 17 pułku artylerii lekkiej w Gnieźnie[22][23]. Od 1 lipca do 1 sierpnia 1932, od 24 września do 22 października 1933 oraz od 10 stycznia do 14 kwietnia 1934 pełnił „w zastępstwie” obowiązki dowódcy pułku[24]. 15 kwietnia 1934 przeniesiony został do Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie na stanowisko kierownika przedmiotu[25][26]. 8 sierpnia 1935 został przydzielony do składu osobowego szefa Sztabu Głównego na stanowisko oficera do prac[27]. Na podpułkownika awansował ze starszeństwem z dniem 19 marca 1936 i 5. lokatą korpusie oficerów artylerii[28]. 1 czerwca 1936 został przesunięty na stanowisko oficera Sekretariatu Komitetu Obrony Rzeczypospolitej[27]. Do września 1939 zastępca kierownika SeKOR[29]. W kampanii wrześniowej w Sztabie Naczelnego Wodza.

Od maja 1941 roku do maja 1942 w Palestynie był szefem sztabu Ośrodka Zapasowego Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich. Następnie dowodził 10 pułkiem artylerii ciężkiej. Na pułkownika awansował ze starszeństwem z dniem 3 maja 1943 korpusie oficerów artylerii. W grudniu 1943 wyznaczony został na stanowisko dowódcy artylerii 5 Kresowej Dywizji Piechoty. Walczył w kampanii włoskiej 1944–1945. W kwietniu 1945 przeniesiony został do Wielkiej Brytanii, gdzie objął stanowisko szefa sztabu I Korpusu Polskiego. Pracami sztabu kierował do września 1946. Po demobilizacji Polskich Sił Zbrojnych osiedlił się w Republice Południowej Afryki[1].

1 lutego 1921 ożenił się z Haliną Marią z Lesińskich, z którą miał córkę Izabellę (ur. 23 sierpnia 1923)[30].

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Kryska-Karski i Żurakowski 1991 ↓, s. 140.
  2. Kolekcja ↓, s. 36.
  3. Kolekcja ↓, s. 37.
  4. Ranglisten 1918 ↓, s. 460, 511.
  5. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 7 z 23 stycznia 1919, poz. 273.
  6. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 9 z 28 stycznia 1919, poz. 350.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 35 z 15 września 1920, s. 862.
  8. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 9 kwietnia 1921, s. 697.
  9. Kolekcja ↓, s. 14.
  10. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 195.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 63 z 27 września 1923, s. 585.
  12. Kolekcja ↓, s. 41.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 131 z 17 grudnia 1924, s. 736.
  14. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 119 z 12 listopada 1925, s. 642.
  15. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 8 maja 1926, s. 157.
  16. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 28 z 19 lipca 1926, s. 225.
  17. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 50 z 24 listopada 1926, s. 411.
  18. a b Kolekcja ↓, s. 116.
  19. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 25 z 31 października 1927, s. 305.
  20. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 23 października 1931, s. 331.
  21. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932, s. 272.
  22. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 237.
  23. Kolekcja ↓, s. 155.
  24. Kolekcja ↓, s. 155, 173.
  25. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 163.
  26. Kolekcja ↓, s. 172, 173.
  27. a b Kolekcja ↓, s. 228.
  28. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 159.
  29. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 420.
  30. Kolekcja ↓, s. 10, 29, 37, 212.
  31. Łukomski G., Polak B., Suchcitz A., Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945, Koszalin 1997, s. 370.
  32. Łukomski G., Polak B., Suchcitz A., Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945, Koszalin 1997, s. 474.
  33. M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 468.
  34. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 11 listopada 1936, s. 18.
  35. Monitor Polski nr 123, poz. 302. 1928-11-30. [dostęp 2022-11-16].
  36. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 29 maja 1929, s. 162.
  37. a b Kolekcja ↓, s. 29, 37, 134.
  38. Kolekcja ↓, s. 29.
  39. Kwatera Główna 5 Kresowej Dywizji Piechoty - krzyz.montecassino.eu [online], krzyz.montecassino.eu [dostęp 2022-01-26].
  40. Kolekcja ↓, s. 164.
  41. a b Kolekcja ↓, s. 6, 10.

Bibliografia edytuj