Jerzy Skąpski (ur. 18 sierpnia 1933 w Hebdowie pod Krakowem, zm. 17 maja 2020 w Krakowie) – polski artysta malarz, grafik i projektant witraży. 

Jerzy Skąpski
Ilustracja
Jerzy Skąpski, fot. Helena Skąpska
Data i miejsce urodzenia

18 sierpnia 1933
Hebdów

Data i miejsce śmierci

17 maja 2020
Kraków

Narodowość

polska

Alma Mater

Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie

Dziedzina sztuki

malarstwo
witrażownictwo

Strona internetowa
Fasada kolegiaty św. Wojciecha i św. Katarzyny w Jaworznie nocą, witraż przedstawiający św. Wojciecha projektu Jerzego Skąpskiego (2011)
Witraż w kościele Arka Pana w Nowej Hucie
Herb biskupi (potem papieski) Karola Wojtyły projektu Jerzego Skąpskiego

Życiorys edytuj

W latach 1952–1958 studiował na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie u profesora Emila Krchy, Macieja Makarewicza, Ludwika Gardowskiego, w którego pracowni drzeworytu uzyskał dyplom, a także u Adama Stalony-Dobrzańskiego, który wprowadził go w witraż monumentalny. W roku 1958 wstąpił do Związku Polskich Artystów Plastyków[1]. W 1974 r. odbył studia nad mozaiką, jako stypendysta Centro Incontri e Studi Europei w Rzymie.

W latach 1962–1996 związany z redakcją „Tygodnika Powszechnego”.

Od 1994 członek Zakonu Rycerskiego Świętego Łazarza z Jerozolimy.

Twórczość edytuj

Prace Jerzego Skąpskiego znajdują się w Muzeum Narodowym w Krakowie, Muzeum w Lublinie, Éditions du Dialogue w Paryżu, Johnson's Collection w Chicago, klasztorze ss. Klarysek w Kevelaer, kościele w Mangula (Zimbabwe), Instytucie Jad Waszem w Jerozolimie, Białym Domu w Waszyngtonie oraz w Muzeum Archidiecezjalnym w Krakowie. 

Witraże[2] edytuj

Jerzy Skąpski jest autorem licznych witraży[3], w tym sakralnych witraży monumentalnych[4] (łącznie ponad 800 sztuk). Umiejscawia się go pośród artystów realizujących największe przeszklenia w Europie. Współpracuje z krakowską pracownią witraży Macieja Szwagierczaka – TESTOR.

Jego prace można zobaczyć  m.in.:

w Krakowie:

w Warszawie:

w Białymstoku:

w Gdyni:

w Głogowie – w kościele NMP Królowej Polski

w Jaworzniew kolegiacie św. Wojciecha i św. Katarzyny,

w Oświęcimiukościół pw. Św. Maksymiliana Kolbe,

w Zakopanem – kościół Św. Krzyża

w Krynicy Morskiej – Piaskach – kościół Gwiazdy Morza,

w Delastowicach - kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa

Za granicą: w Paryżu, Sundsvall (Szwecja) i w Tambowie (Rosja).  

Malarstwo[7] edytuj

Cykle obrazów:

  • „Thelonious Monk” – cykl obrazów z lat 1957–1962
  • „Tygodnik Powszechny” – cykl obrazów z lat 1966–1984
  • „Matki Polskie Ludowe” – cykl otwarty, tworzony od roku 1976
  • „Ukrzyżowania” – cykl powstały w latach 1975–1984
  • „Hebdoviana” – cykl obrazów powstający od 1991 r.
  • „Boże Narodzenie według Marii Valtorty” – obrazy z lat 1996–2014
  • „Moi sąsiedzi z Półrzeczek” – lata 1970–1984
  • „Łeba” – cykl obrazów z roku 2001
  • Pejzaże i studia z natury – lata 1970-2017

Plakat edytuj

  • „Prawda Siłą Pokoju” – 1979 r.
  • Plakat „Każdy dzień Oświęcimia” (1974 r.) znajdujący się w zbiorach Muzeum Instytutu Jad Waszem w Jerozolimie oraz w Białym Domu w Waszyngtonie
  • Plakaty okolicznościowe

Forma graficzna edytuj

  • Drobne formy graficzne, np. rysunki do „Mszalika Benedyktyńskiego”
  • Rysunki i okładki dla wydawnictwa Znak
  • Ilustracje do książek poetyckich Jana Lohmanna
  • Ilustracje do wydawnictw poetyckich ks. Jana Twardowskiego
  • Herb dla arcybiskupa Karola Wojtyły, który stał się herbem papieskim Jana Pawła II
  • „Laurki” z okazji Świąt i szczególnych uroczystości wręczane przez zespół Tygodnika Powszechnego papieżowi Janowi Pawłowi II – rysunki pędzlem i tuszem

Odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. Związek Polskie Artystów Plastyków, www.zpapkrakow.pl [dostęp 2016-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2016-11-06].
  2. Adamiak Agnieszka, Twórca witraża współczesnego, www.swiat-szkla.pl [dostęp 2016-11-13].
  3. Agnieszka Warnke Culture.pl, Szklane obrazy – polscy twórcy witraży | Artykuł | Culture.pl, Culture.pl, 25 września 2017 [dostęp 2020-04-20] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-02] (pol.).
  4. Maria Jolanta Żychowska, Witraże Jerzego Skąpskiego, 2005 [dostęp 2016-11-13].
  5. l, Arka Pana – Parafia Rzymsko-Katolicka pw. Matki Bożej Królowej Polski, Kraków Bieńczyce, arkapana.pl [dostęp 2016-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2016-10-18].
  6. Lidia Klein Culture.pl, Romuald Loegler | Życie i twórczość | Artysta, Culture.pl, grudzień 2016 [dostęp 2020-04-20] (pol.).
  7. Studio GRADES, Galeria Centrum, www.nck.krakow.pl [dostęp 2016-11-13].
  8. Laureaci Per Artem ad Deum 2020. perartemaddeum.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-09)].

Źródła edytuj