Jerzy Strzelczyk

polski historyk

Jerzy Strzelczyk (ur. 24 grudnia 1941 w Poznaniu) – polski naukowiec, profesor nauk humanistycznych, historyk mediewista specjalizujący się m.in. w początkach państwa polskiego oraz państw barbarzyńskich na ziemiach dawnego Imperium Romanum, członek korespondent Polskiej Akademii Nauk[1].

Jerzy Strzelczyk
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

24 grudnia 1941
Poznań

Profesor nauk humanistycznych
Specjalność: historia
Alma Mater

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Polska Akademia Nauk
Status

członek korespondent

Doktor honoris causa
Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie – 2012
Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Dyrektor
Instytut

Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Okres spraw.

1991–1996

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski

Życiorys edytuj

Doktorat (promotor prof. Gerard Labuda) na Wydziale Historyczno-Filozoficznym UAM w Poznaniu. Stopień doktora habilitowanego otrzymał w 1975 w Instytucie Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza na podstawie rozprawy Słowianie i Germanie w Niemczech środkowych we wczesnym średniowieczu[2]. Od 1984 profesor nadzwyczajny, od 1989 profesor zwyczajny.

W latach 1991–1996 był dyrektorem Instytutu Historii UAM. Kierownik Zakładu Historii Średniowiecznej Instytutu Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, członek krajowy czynny Wydziału II Historyczno-Filozoficznego PAU. Członek Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów. Członek zarządu Fundacji Historycznej im. Profesora Henryka Łowmiańskiego. Uhonorowany Nagrodą FNP za rok 2009 w kategorii nauk humanistycznych i społecznych. Uchwałą Senatu Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie z 23 maja 2012 roku został wyróżniony tytułem doktora honoris causa AJD[3].

W 2013 został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski[4], a w 2016 otrzymał medal Palmae Universitatis Studiorum Posnaniensis[5]. Powołany do Rady Muzeum przy Zamku Królewskim w Warszawie[6].

Życie prywatne edytuj

Żona: prof. Dorota Żołądź-Strzelczyk, archeolog i historyk, pracownik Instytutu Pedagogiki UAM w Poznaniu.

Wypromowane przewody doktorskie edytuj

  • Państwo morawskie i jego stosunki z monarchią wschodniofrankijską w IX wieku, Krzysztof Polek, 1990.
  • Dukat Dyrrachion w strukturze Cesarstwa Komnenów w latach 1081–1185, Jarosław Dudek, 1995.
  • Geoffroy de Villehardouin – kronikarz IV wyprawy krzyżowej, Zdzisław Pentek, 1995.
  • Ogólnopolska i dzielnicowa polityka Władysława Laskonogiego, Maciej Przybył, 1995.
  • Seksualizm w średniowiecznej Polsce, Adam Krawiec, 1999.
  • Wpływy anglosaskie na skryptoria kontynentalne do końca IX wieku, Dariusz Andrzej Sikorski, 1999.
  • Dziecko w Polsce średniowiecznej, Małgorzata Delimata, 2002.
  • Społeczeństwo wielkopolskie w procesie kształtowania tożsamości regionalnej (1202-1314), Karol Tanaś, 2002.
  • Państwo Zakonu Krzyżackiego w Prusach w niemieckim piśmiennictwie dotyczącym Krzyżaków w latach 1296–1914, Marek Maciejewski, 2006.
  • Rola kobiet w monastycyzmie iryjskim od V do VIII wieku. Małgorzata Kaźmierczak, 2010.

Wybrane publikacje edytuj

  • Po tamtej stronie Odry. Dzieje i upadek Słowian połabskich, Warszawa 1968,
  • Drzewianie połabscy, Warszawa 1968,
  • Gerwazy z Tilbury. Studium z dziejów uczoności geograficznej w średniowieczu, 1970,
  • „Męczennicy ebstorfscy”: dzieje kształtowania się jednej legendy zachodniosłowiańskiej, 1971,
  • Słowianie na południowym Pogórzu Harzu i na Złotej Niwie, Warszawa 1974,
  • Helmolda Kronika Słowian, wstęp i kom. Jerzy Strzelczyk, tłum. Józef Matuszewski, Warszawa 1974,
  • Brandenburgia, Warszawa 1975,
  • Słowianie i Germanie w Niemczech środkowych we wczesnym średniowieczu, Poznań 1976,
  • Historia starożytna ziem polskich: przewodnik metodyczny, Poznań 1976,
  • Germanie i początki osadnictwa słowiańskiego na obszarze dzisiejszej Czechosłowacji, Poznań 1976,
  • Nowa hipoteza o pochodzeniu Gotów, Poznań 1978,
  • Słowiańszczyzna Połabska między Niemcami a Polską, Poznań 1981,
  • Iroszkocki biskup w Salzburgu, problem Antypodów i „Kosmografia” Aethicusa z Istrii, Warszawa 1983,
  • Goci – rzeczywistość i legenda, Warszawa 1984, ISBN 83-06-00654-2.
  • Zarys dziejów Niemiec i państw niemieckich powstałych po II wojnie światowej, Antoni Czubiński, Jerzy Strzelczyk, Poznań 1986, ISBN 83-210-0619-1.
  • Iroszkoci w kulturze średniowiecznej Europy Warszawa 1987, ISBN 83-06-01344-1.
  • Od Prasłowian do Polaków (w serii Dzieje Narodu i Państwa Polskiego) Kraków 1987, ISBN 83-03-02015-3.
  • Szkice średniowieczne, Poznań 1987, ISBN 83-210-0681-7.
  • Historia i kultura cystersów w dawnej Polsce i ich europejskie związki, Poznań 1987, ISBN 83-232-0035-1.
  • Wybitni historycy wielkopolscy [redakcja], Poznań 1989
  • Cystersi w kulturze średniowiecznej Europy, Poznań 1992, ISBN 83-232-0357-1.
  • Mieszko Pierwszy, Poznań 1992, ISBN 83-900370-2-5 (wydanie II, Poznań 1999, ISBN 83-85811-64-8),
  • Wandalowie i ich afrykańskie państwo, Warszawa 1992, ISBN 83-06-02205-X (wydanie II 2005, ISBN 83-06-02964-X),
  • Żegluga świętego Brendana opata (Navigatio sancti Brendani abbatis) przekł. Ignacy Lewandowski; oprac., wstęp, koment., bibliogr. Jerzy Strzelczyk, Poznań 1992, ISBN 83-85337-08-3.
  • Spotkanie dwóch światów: Stolica Apostolska a świat mongolski w połowie XIII wieku: relacje powstałe w związku z misją Jana di Piano Carpiniego do Mongołów, Poznań 1993, ISBN 83-85337-24-5.
  • Monarchia pierwszych Piastów, Zofia Kurnatowska, Gerard Labuda, Jerzy Strzelczyk, Warszawa 1994, ISBN 83-7115-015-6.
  • Pisma. Św. Kolumban. Żywot Kolumbana. Jonasz z Bobbio, wstęp, oprac. i koment. Jerzy Strzelczyk, przekł. Elżbieta Zakrzewska-Gębka, Stanisław Kalinkowski, Aleksander Mikołajczak, Warszawa 1995, ISBN 83-7072-048-X.
  • Apostołowie Europy, Poznań 1997, ISBN 83-211-1202-1.
  • Mity, podania i wierzenia dawnych Słowian, Poznań 1998, ISBN 83-7120-688-7 (wydanie II, Poznań 2007, ISBN 978-83-7301-973-7),
  • Bolesław Chrobry, Poznań 1999, ISBN 83-85811-70-2 (wydanie II Poznań 2003 ISBN 83-85811-88-5),
  • Otto III, Wrocław 2000, ISBN 83-04-04536-2.
  • Odkrywanie Europy, Poznań 2000, ISBN 83-7177-010-3.
  • Zjazd gnieźnieński, Wrocław 2000, ISBN 83-04-04536-2.
  • 1000 lat Archidiecezji Gnieźnieńskiej, pod red. Jerzego Strzelczyka i Janusza Górnego, Gniezno 2000, ISBN 83-87926-31-0.
  • Kanonizacja św. Wojciecha i dziedzictwo jego kultu, red. Jerzy Strzelczyk, Czesław Pest, Wojciech Polak, Lublin 2001, ISBN 83-85854-69-X.
  • Historia powszechna. Średniowiecze, Poznań 2001, ISBN 83-7177-139-8.
  • Słowianie połabscy, Poznań 2002, ISBN 83-7177-087-1.
  • Prawda o bitwie z Mongołami pod Legnicą (1241), Gerard Labuda, Jerzy Strzelczyk, Legnica 2002,
  • Naukowe pokłosie milenium śmierci św. Wojciecha, Kraków 2002,
  • Święty Patryk. Pisma i najdawniejsze żywoty, wstęp i oprac. Jerzy Strzelczyk; przekł. Kazimierz Panuś, Anna Strzelecka; Kraków 2003, ISBN 83-7354-029-6.
  • „Klucz do poznania nieba”: z dziejów myśli racjonalistycznej w średniowieczu, Gdańsk 2003, ISBN 83-85560-94-7.
  • Średniowieczny obraz świata, Poznań 2004, ISBN 83-7063-403-6.
  • Wędrówka i etnogeneza w starożytności i średniowieczu pod red. Macieja Salamona i Jerzego Strzelczyka, Kraków 2004, ISBN 83-88737-86-4.
  • W poszukiwaniu królestwa kapłana Jana, Gdańsk 2006, ISBN 83-89730-01-4.
  • Chrystianizacja Irlandii, Poznań 2006, ISBN 83-7015-867-6.
  • Zapomniane narody Europy, Wrocław 2006, ISBN 83-04-04769-1, ISBN 978-83-04-04769-3.
  • Pióro w wątłych dłoniach. O twórczości kobiet w dawnych wiekach, Warszawa 2007, ISBN 978-83-7181-489-1.
  • Średniowiecze – jakie? Jak?, Poznań 2009, ISBN 978-83-89407-54-2.
  • Otton I Wielki, 2018

Przypisy edytuj

  1. Członkowie Polskiej Akademii Nauk, czlonkowie.pan.pl [dostęp 2017-03-14].
  2. Instytut Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu 1956-2006, wyd. Poznańskie, Poznań 2006, s. 215
  3. Uchwała Nr 36/2012 Senatu Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie z dnia 23 maja 2012 r. w sprawie nadania tytułu doktora honoris causa prof. dr hab. Jerzemu Strzelczykowi, www.ujd.edu.pl [dostęp 2022-02-08].
  4. M.P. z 2014 r. poz. 314.
  5. Magdalena Ziółek, Wręczenie medali "Palmae Universitatis Studiorum Posnaniensis", w: Życie Uniwersyteckie, nr 10/2016, s. 14, ISSN 1231-8825
  6. Internetowa baza tekstów prawnych OpenLEX, OpenLEX [dostęp 2024-01-13] (pol.).

Linki zewnętrzne edytuj