Jerzy Szapiro
Jerzy Szapiro (ur. 7 lutego 1920 w Warszawie, zm. 3 maja 2011 tamże) – polski neurochirurg pochodzenia żydowskiego.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
lekarz neurochirurg |
Życiorys edytuj
Urodził się w zasymilowanej rodzinie żydowskiej, jako syn lekarzy dentystów Kazimierza Kaufmana Szapiro (1888–1977)[1] i Elli z domu Mandelsztam (1887–1957)[2]. Jego starszym bratem był neurolog i szachista Marek Szapiro (1917–2002)[3]. W 1937 r. ukończył Państwowe Gimnazjum im. Józefa Poniatowskiego w Warszawie, po czym w 1938 r. rozpoczął studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego, które przerwał wybuch II wojny światowej.
Początkowo pracował w Szpitalu na Czystem[4]. W 1940 r. został przesiedlony do getta warszawskiego. Od stycznia 1940 do lipca 1942 pracował w Żydowskim Szpitalu Zakaźnym oraz jednocześnie uczęszczał na tajny Kurs Przysposobienia Sanitarnego do Walki z Epidemią, którym kierował Juliusz Zweibaum. W trakcie pracy w szpitalu współuczestniczył w badaniach naukowych nad skutkami neurologicznymi duru plamistego. W drugiej połowie 1942 r. wraz z rodziną przeszedł na stronę aryjską i przedostał się do Wawra, gdzie znalazł schronienie w domu dawnego pacjenta ojca – elektryka Stefana Petri[5]. Tam też doczekał wyzwolenia.
W 1947 r. ukończył przerwane studia medyczne na Wydziale Lekarskim UW. W tym samym roku rozpoczął pracę w Klinice Neurochirurgii tego wydziału. W latach 1956–1968 kierował Katedrą i Kliniką Neurochirurgii Akademii Medycznej w Łodzi. W latach 1956–1957 był I sekretarzem PZPR Akademii Medycznej w Łodzi. W 1968 r. po antysemickiej kampanii, która była następstwem wydarzeń marcowych, pozbawiony został wszystkich funkcji i usunięty z PZPR[6]. Rozpoczął pracę jako zwykły lekarz w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym im. Norberta Barlickiego w Łodzi. W 1981 uchwałą Senatu Akademii Medycznej został zrehabilitowany. Dwa lata później przeszedł na emeryturę.
Był honorowym członkiem Polskiego Towarzystwa Neurochirurgów. Był bohaterem filmu dokumentalnego Wyspa getto z 2003[7]. Mieszkał w Warszawie, gdzie zmarł.
Pochowany został 9 maja 2011 na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej w Warszawie (kwatera 2)[8].
Życie prywatne edytuj
Był mężem gastrolog Marii Danuty z domu Książkiewicz (1924–2012), z którą miał trzech synów: Tomasza, Pawła i Jacka.
Wybrane publikacje edytuj
- 1948: Wypadnięcie jądra galaretowatego jako jedna z częstszych przyczyn rwy kulszowej
- 1955: O jedności i mechanizmie rozmaitych postaci padaczki, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich
- 1960: Z zagadnień fizjopatologii krążenia krwi w mózgu, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, współautor Irena Świetliczko
Przypisy edytuj
- ↑ Grób Kazimierza Szapiro w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie.
- ↑ Grób Elli Szapiro w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie.
- ↑ Pamięci profesora Szapiro.
- ↑ Witold Mazurowski, Marek Zawirski, Professor Jerzy Szapiro, „Neurologia i Neurochirurgia Polska”, 46 (4), 2012, s. 414–417, DOI: 10.5114/ninp.2012.30276.
- ↑ Janina, Marian i Stefan Petriowie zostali w roku 1981 odznaczeni medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata (Polscy Sprawiedliwi. Muzeum Historii Żydów Polskich. [dostęp 2011-12-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-14)]. (pol.).).
- ↑ Nie udało się mnie zmusić do milczenia… – z prof. Jerzym Szapiro rozmawia Paweł Spodenkiewicz (plik rtf).
- ↑ Wyspa getto w bazie filmpolski.pl
- ↑ Nekrolog Jerzego Szapiry w serwisie nekrologi.wyborcza.pl.
Bibliografia edytuj
- Prof. zw. dr Jerzy Szapiro, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2010-01-25].[martwy link]