Jeziorki (Warszawa)
Jeziorki – dawna wieś, obecnie osiedle w dzielnicy Ursynów w Warszawie. Dwa obszary Miejskiego Systemu Informacji: Jeziorki Północne i Jeziorki Południowe oraz dwie części miasta według Krajowego Rejestru Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju: Nowe Jeziorki i Jeziorki Polskie. Jednostka pomocnicza gminy Warszawa-Ursynów pn. Osiedle Jeziorki.
| Osiedle i dwa obszary MSI Warszawy | |
 Widok z powietrza na jezioro Zgorzała i ulicę Trombity, widok od wschodu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miasto | |
| W granicach Warszawy |
14 maja 1951 |
| SIMC |
0918459, 0918270 |
| Powierzchnia |
ok. 8,25 km² |
Położenie na mapie dzielnicy Jeziorki na planie Ursynowa | |
| 52°07′10″N 21°00′30″E/52,119444 21,008333 | |
Położenie i charakterystyka edytuj
Jeziorki to dawna wieś, a obecnie osiedle oraz dwa obszary Miejskiego Systemu Informacji (MSI) położone na południowo-zachodnim Ursynowie[1]. Granica pomiędzy obszarami przebiega wzdłuż ulicy Baletowej. Jeziorki Północne od północy ograniczone są bocznicą kolejową metra do Stacji Techniczno-Postojowej Kabaty, od wschodu ulicą Farbiarską, od zachodu granicą miasta. Granica Jeziorek Południowych na wschodzie przebiega ulicami Farbiarską, Kobzy i Klarnecistów, następnie przez teren szkoły (od zachodu), i dalej ulicami Karczunkowską, Sarabandy i Puławską. Na południu i zachodzie przebiega wzdłuż granicy miasta[2]. Jeziorki Północne graniczą z obszarami MSI Grabów i Pyry, Jeziorki Południowe natomiast z obszarem MSI Dąbrówka[3]. Zewnętrznie graniczą z gminami Lesznowola i Raszyn[1]. Wchodzą w skład tzw. Zielonego Ursynowa[4].
Według Krajowego Rejestru Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju na obszar składają się dwie części miasta: Nowe Jeziorki o identyfikatorze 0918459 oraz Jeziorki Polskie o identyfikatorze 0918270[5]. Według państwowego rejestru nazw geograficznych na terenie obszarów MSI zlokalizowane są części miasta: Dawidy Zwykłe, Ludwinów, Jeziorki Północne, Jeziorki Polskie, Nowe Jeziorki, Zgorzała nad Jeziorem, Jeziorki Południowe, Dawidy Poduchowne i Jeziorki[6].
Jeziorki leżą w większości w zlewni Rowu Jeziorki, a także Potoku Służewieckiego (jego dopływu – Kanału Grabowskiego)[7]. Znajdują się tu liczne zbiorniki wodne m.in. jezioro Zgorzała i stawy Wąsal, Pozytywka, Nowe Ługi, Krosno, Czyste, Kądziołeczka, Łużek i Szyja[7][1].
Przez osiedle przebiegają linie kolejowe nr 8 i nr 937, na których znajdują się przystanki kolejowe Warszawa Dawidy i Warszawa Jeziorki[8]. Wyznaczono także drogę ekspresową S7[9][1], na której zlokalizowano węzeł drogowy Warszawa Lotnisko[10][1] (według Państwowego Rejestru Nazw Geograficznych – węzeł Warszawa-Południe[11]).
Powierzchnia Jeziorek w granicach jednostek pomocniczych „Osiedla Jeziorki” i „Osiedla Etap”, które łącznie pokrywają się z obszarami MSI, wynosi ok. 825 hektarów[12][13]. Jest to teren z przeważającą zabudową mieszkaniową jednorodzinną, występują też tereny rolnicze[14].
W obrębie Jeziorek Północnych znajduje się cmentarz w Pyrach[1], natomiast w Jeziorkach Południowych – cerkiew prawosławna pw. św. Sofii Mądrości Bożej (ul. Puławska 568)[15].
Historia edytuj
Wieś Jeziorki powstała w XV wieku poprzez wyodrębnienie części nieistniejącej już wsi Gramnica[16]. W przeszłości miejscowość wzmiankowano jako: Grambnicze circa lacum (1421 rok), Grambnicze dicta Jeszyora (1424), Jezorky alias Grampnicze (1460), Jesyorki (1507), Jezyorky (1521) i Jezierkowicze (1533)[17]. Nazwa Jeziorki ma charakter topograficzny[18].
W XVI wieku wieś weszła we władanie rodziny Jeziorkowskich[16] herbu Radwan[17] (m.in. Piotr i Wacław Jeziorkowscy w latach 1606–1615[19]). W 1528 roku powierzchnia wsi wynosiła ok. 50 hektarów (3 łany)[16]. W 1602 roku należała do parafii w Raszyńcu (obecnie Raszyn)[17].
Zabudowania Jeziorek uległy zniszczeniu w czasach potopu szwedzkiego[16]. W drugiej połowie XVII wieku część wsi o powierzchni ok. 9 hektarów została zakupiona przez kanonika warszawskiego o nazwisku Czyżewski i włączona w dobra Dawidy[16]. Według stanu wiedzy na 1729 rok w skład Jeziorek wchodziło 10 domów[16]. Na początku XIX wieku osiedli się tu koloniści niemieccy[16]. Od tej pory miejscowość dzieliła się na Jeziorki Polskie i Jeziorki Niemieckie[16]. Jeziorki Niemieckie liczyły w 1827 roku 10 domów i 110 mieszkańców, w 1905: 12 domów i 82 mieszkańców, a w 1921 roku 12 domów i 80 mieszkańców[16]. Jeziorki Polskie w 1905 roku to 13 domów i 209 mieszkańców, a w 1921: 19 domów i 194 mieszkańców[16]. Historyczna część Jeziorek wchodzi w większości w skład obszaru MSI Jeziorki Północne[17].
W dniu 14 maja 1951 rozporządzeniem Rady Ministrów miejscowość została włączona w granice administracyjne Warszawy[20]. Początkowo wchodziła w skład Mokotowa[16], a od marca 1994 roku znajduje się w granicach Ursynowa[21]. W grudniu 1996 Rada Gminy Warszawa-Ursynów powołała jednostkę pomocniczą gminy Warszawa-Ursynów „Osiedle Jeziorki”[22]. Jego statut został uchwalony w 2013 roku[22]. W 1998 roku utworzono obszary MSI Jeziorki Północne i Jeziorki Południowe[2][1].
Galeria edytuj
|
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g Główny Urząd Geodezji i Kartografii: Geoportal krajowy. geoportal.gov.pl. [dostęp 2020-11-14].
- ↑ a b Rada Gminy Warszawa-Ursynów, Uchwałą Nr 563 Rady Gminy Warszawa-Ursynów z dnia 18 czerwca 1998r. z późniejszymi zmianami z dnia 18 czerwca 1998 r. w sprawie wprowadzenia Miejskiego Systemu Informacji w Gminie Warszawa-Ursynów [online].
- ↑ Dzielnica Ursynów – Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie [online] [dostęp 2020-11-13].
- ↑ Dzielnica Ursynów m.st. Warszawy, Ursynów [online] [dostęp 2020-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2020-11-16].
- ↑ Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji, Obwieszczenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 października 2019 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części [online].
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2023, identyfikator PRNG: 21587, 21588, 46608, 46629, 161032, 172647, 173691, 201876, 201877
- ↑ a b Łukasz Szkudlarek, Analiza powierzchniowa zlewni. Charakterystyka i ocena funkcjonowania układu hydrograficznego, ze szczególnym uwzględnieniem systemów melioracyjnych na obszarze m.st. Warszawy wraz z zaleceniami do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m.st. Warszawy i planów miejscowych [online], 2015, s. 46, 68 [dostęp 2020-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-22].
- ↑ PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., Mapa Interaktywna Linii Kolejowych [online].
- ↑ Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Warszawie, Budowa drogi ekspresowej S7, odc. Warszawa – Grójec [online] [dostęp 2020-11-13].
- ↑ Stowarzyszenie Integracji Stołecznej Komunikacji, SISKOM - Południowa Obwodnica Warszawy (droga ekspresowa S2) [online] [dostęp 2020-11-14].
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – nazwy obiektów fizjograficznych – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 243599
- ↑ Dzielnica Ursynów m.st. Warszawy, Osiedle JEZIORKI [online] [dostęp 2020-11-13].
- ↑ Dzielnica Ursynów m.st. Warszawy, Osiedle ETAP [online] [dostęp 2020-11-25] [zarchiwizowane z adresu 2015-03-15].
- ↑ Rada m.st. Warszawy, Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta stołecznego Warszawy ze zmianami [online], 1 marca 2018, s. 10–14 [dostęp 2020-11-14].
- ↑ Parafia Prawosławna p.w. Św. Sofii – Mądrości Bożej (Hagia Sophia). hagiasophia.waw.pl. [dostęp 2021-03-29].
- ↑ a b c d e f g h i j k Barbara Petrozolin-Skowrońska (red.), Encyklopedia Warszawy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 296, ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ a b c d Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, Jeziorki, [w:] Tomasz Jurek (red.), Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu. Edycja elektroniczna, 2010–2019 [dostęp 2020-11-13].
- ↑ Kwiryna Handke: Dzieje Warszawy nazwami pisane. Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, 2011, s. 307. ISBN 978-83-62189-08-3.
- ↑ Adam Boniecki, Herbarz polski, t. IX, Warszawa 1906, s. 52–53.
- ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 5 maja 1951 r. w sprawie zmiany granic miasta stołecznego Warszawy (Dz.U. z 1951 r. nr 27, poz. 199).
- ↑ Ustawa z dnia 25 marca 1994 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy. (Dz.U. z 1994 r. nr 48, poz. 195).
- ↑ a b Rada Dzielnicy Ursynów m.st. Warszawy, Uchwała Nr 188 Rady Dzielnicy Ursynów m. st. Warszawy z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie nadania statutu „OSIEDLU JEZIORKI” [online], 19 lutego 2013.