John Adams (kompozytor)

amerykański kompozytor

John Coolidge Adams (ur. 15 lutego 1947 w Worcester, Massachusetts[1]) – amerykański kompozytor współczesny, przedstawiciel minimalizmu. Ze względu na skalę kompozycji Adamsa często obdarza się go określeniem „maksymalistycznego minimalisty”.

John Coolidge Adams
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

15 lutego 1947
Worcester

Pochodzenie

amerykańskie

Instrumenty

klarnet

Gatunki

muzyka poważna, muzyka współczesna

Zawód

kompozytor

Strona internetowa

Życiorys

edytuj

Adams wychowywał się w rodzinie przesyconej kulturą, typowej dla intelektualnych środowisk Nowej Anglii. Wcześnie też wykazał zainteresowania muzyką. Swój pierwszy menuet napisał w wieku dziewięciu lat[2]. W wieku dziesięciu lat rozpoczął naukę kompozycji i gry na klarnecie. Formalną edukację muzyczną jako kompozytor pobierał na Uniwersytecie Harvarda. W czasie studiów grał w Boston Symphony Orchestra jako zastępca klarnecisty. W latach 1971–1981 kierował wydziałem kompozycji Konserwatorium w San Francisco. Był także dyrektorem i naczelnym kompozytorem San Francisco Symphony Orchestra. W trakcie pracy z tą orkiestrą prowadził serię programową New and Unusual Music (Muzyka nowa i niezwykła), promującą muzykę współczesną. Adams jest także aktywnym dyrygentem, głównie w zespole Ensemble Moderne, znanym z promowania dzieł takich kompozytorów jak Conlon Nancarrow i Frank Zappa. W 1995 Adams otrzymał prestiżową nagrodę Grawemeyer Award za swój Koncert skrzypcowy.

Twórczość

edytuj

Kompozycje Johna Adamsa to zwykle rozbudowane dzieła instrumentalne, utrzymane w nurcie minimalizmu. Charakteryzują się bogactwem, złożoną fakturą i rozbudowaną „architekturą”. Ważną pozycją w dorobku kompozytora stanowią oparte na faktach opery Nixon w Chinach oraz Śmierć Klinghoffera. Okazjonalnie Adams penetruje gatunki muzyczne odległe od głównego nurtu jego twórczości, takie jak muzyka filmowaAn American Tapestry, ilustracje muzyczne do filmów animowanychChamber Symphony, muzyka elektronicznaHoodoo Zephyr, jazzStrong, a nawet bluegrass John’s Book of Alleged Dances.

Dorobek kompozytorski[3]

edytuj
Dzieła kompozytorskie
Data powstania Tytuł dzieła Forma muzyczna
1970 Piano Quintet Kwintetfortepian i cztery instrumenty strunowe
1970 Heavy Metal Muzyka elektroniczna
1973 American Standard Utwór kameralny
1973 Christian Zeal and Activity Utwór orkiestralny
1974 Ktaadn, for mixed chorus, oscillators & filters Utwór chóralny z towarzyszeniem instrumentów elektronicznych
1975 Grounding Utwór na sześcioosobowy zespół wokalny, 3 saksofony i instrumenty elektroniczne
1976 Onyx Muzyka elektroniczna
1976 Studebaker Love Music Muzyka elektroniczna
1977 China Gates Utwór fortepianowy
1977 Phrygian Gates Utwór fortepianowy
1978 Shaker Loopsestra Utwór na smyczkową orkiestrę kameralną
1979 Common Tones in Simple Time Utwór orkiestralny
1980–1981 Harmonium Utwór na chór i orkiestrę
1982 Grand Pianola Music Utwór na 3 soprany, 2 fortepiany, instrumenty dęte i perkusję
1982 Matter of Heart Muzyka filmowa
1983 Light Over Water Muzyka elektroniczna
1984–1985 Harmonielehre Utwór orkiestralny
1985 The Chairman Dances Fokstrot na orkiestrę
1985 Tromba Lontana Fanfara na orkiestrę
1985-1987 Nixon w Chinach (Nixon in China) Opera
1986 Short Ride in a Fast Machine Fanfara na orkiestrę
1987 The Nixon Tapes Suita operowa
1988 The Wound Dresser Pieśń na baryton i orkiestrę
1988 Fearful Symmetries Utwór orkiestralny
1989 Eros Piano Koncert fortepianowy
1989–1993 Orkiestracja 6 pieśni Charlesa Ivesa Pieśń na głos i orkiestrę
1990 The Black Gondola (orkiestracja La lugubre gondola Ferenca Liszta S200) Utwór orkiestralny
1990–1991 Śmierć Klinghoffera (The Death of Klinghoffer) Opera
1991 Partie chóralne z The Death of Klinghoffer Utwór chóralny
1991 Berceuse élégiaque (aranżacja utworu Ferruccio Busoniego) Utwór orkiestralny
1991 El Dorado Utwór orkiestralny
1992 Chamber Symphony Utwór kameralny
1992–1993 Hoodoo Zephyr Muzyka elektroniczna
1993 Violin Concerto Koncert skrzypcowy
1993 Le Livre de Baudelaire (orkiestracja 4 pieśni Claude’a Debussy’ego) Pieśń na głos i orkiestrę
1994 John’s Book of Alleged Dances Kwartet instrumentów strunowych
1995 Road Movies Duet na skrzypce i fortepian
1995 La Mufa (orkiestracja utworu Astora Piazzolli) Tango na orkiestrę
1995 I Was Looking at the Ceiling and Then I Saw the Sky Opera (songplay)
1995 Lollapalooza Utwór orkiestralny
1996 Revolucionario (orkiestracja utworu Astora Piazzolli) Tango na orkiestrę
1996 Todo Buenos Aires (orkiestracja utworu Astora Piazzolli) Tango na orkiestrę
1996 Century Rolls Koncert fortepianowy
1996 Hallelujah Junction Duet fortepianowy
1996 Gnarly Buttons Utwór kameralny
1996 Scratchband, for amplified ensemble Utwór kameralny
1996 Slonimsky’s Earbox Utwór orkiestralny
1997–1998 Naive and Sentimental Music Utwór orkiestralny
1999 An American Tapestry Muzyka filmowa
1999–2000 El Niño Opera-oratorium
2001 American Berserk Utwór fortepianowy
2001 Guide to Strange Places Utwór orkiestralny
2002 On the Transmigration of Souls Utwór chóralny
2003 My Father Knew Charles Ives Utwór orkiestralny
2003 The Dharma at Big Sur Utwór na skrzypce elektryczne i orkiestrę
2005 Doctor Atomic Opera
2006 A Flowering Tree Opera
2007 Son of Chamber Symphony Utwór kameralny
2007 Doctor Atomic Symphony Utwór orkiestralny
2008 First Quartet Kwartet skrzypcowy
2009 City Noir Utwór orkiestralny
2010 Jestem miłością (Io sono l’amore) Muzyka filmowa (brak kompozycji oryginalnych)
2012 Absolute Jest Utwór na skrzypce i orkiestrę
2013 Saxophone Concerto Utwór orkiestralny
2013 The Gospel According to the Other Mary Opera-oratorium
2014 Second Quartet Kwartet skrzypcowy
2014–2015 Scheherazade.2 Symfonia dramatyczna na flet i orkiestrę

Przypisy

edytuj
  1. Michael Steinberg: The Concerto: A Listener’s Guide. Oxford University Press, 2000, s. 3. ISBN 978-0-19-802634-1.
  2. Jan Błaszczak: Nixon w Chinach, wersja śpiewana. Tygodnik Powszechny, 2017-02-13. [dostęp 2019-11-19].
  3. Opracowano na podstawie strony internetowej kompozytora, http://www.earbox.com/ (dostęp 17 kwietnia 2016).