John Adams (kompozytor)
John Coolidge Adams (ur. 15 lutego 1947 w Worcester, Massachusetts[1]) – amerykański kompozytor współczesny, przedstawiciel minimalizmu. Ze względu na skalę kompozycji Adamsa często obdarza się go określeniem „maksymalistycznego minimalisty”.
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Pochodzenie | |
Instrumenty | |
Gatunki | |
Zawód | |
Strona internetowa |
Życiorys
edytujAdams wychowywał się w rodzinie przesyconej kulturą, typowej dla intelektualnych środowisk Nowej Anglii. Wcześnie też wykazał zainteresowania muzyką. Swój pierwszy menuet napisał w wieku dziewięciu lat[2]. W wieku dziesięciu lat rozpoczął naukę kompozycji i gry na klarnecie. Formalną edukację muzyczną jako kompozytor pobierał na Uniwersytecie Harvarda. W czasie studiów grał w Boston Symphony Orchestra jako zastępca klarnecisty. W latach 1971–1981 kierował wydziałem kompozycji Konserwatorium w San Francisco. Był także dyrektorem i naczelnym kompozytorem San Francisco Symphony Orchestra. W trakcie pracy z tą orkiestrą prowadził serię programową New and Unusual Music (Muzyka nowa i niezwykła), promującą muzykę współczesną. Adams jest także aktywnym dyrygentem, głównie w zespole Ensemble Moderne, znanym z promowania dzieł takich kompozytorów jak Conlon Nancarrow i Frank Zappa. W 1995 Adams otrzymał prestiżową nagrodę Grawemeyer Award za swój Koncert skrzypcowy.
Twórczość
edytujKompozycje Johna Adamsa to zwykle rozbudowane dzieła instrumentalne, utrzymane w nurcie minimalizmu. Charakteryzują się bogactwem, złożoną fakturą i rozbudowaną „architekturą”. Ważną pozycją w dorobku kompozytora stanowią oparte na faktach opery Nixon w Chinach oraz Śmierć Klinghoffera. Okazjonalnie Adams penetruje gatunki muzyczne odległe od głównego nurtu jego twórczości, takie jak muzyka filmowa – An American Tapestry, ilustracje muzyczne do filmów animowanych – Chamber Symphony, muzyka elektroniczna – Hoodoo Zephyr, jazz – Strong, a nawet bluegrass John’s Book of Alleged Dances.
Dzieła kompozytorskie | ||
---|---|---|
Data powstania | Tytuł dzieła | Forma muzyczna |
1970 | Piano Quintet | Kwintet – fortepian i cztery instrumenty strunowe |
1970 | Heavy Metal | Muzyka elektroniczna |
1973 | American Standard | Utwór kameralny |
1973 | Christian Zeal and Activity | Utwór orkiestralny |
1974 | Ktaadn, for mixed chorus, oscillators & filters | Utwór chóralny z towarzyszeniem instrumentów elektronicznych |
1975 | Grounding | Utwór na sześcioosobowy zespół wokalny, 3 saksofony i instrumenty elektroniczne |
1976 | Onyx | Muzyka elektroniczna |
1976 | Studebaker Love Music | Muzyka elektroniczna |
1977 | China Gates | Utwór fortepianowy |
1977 | Phrygian Gates | Utwór fortepianowy |
1978 | Shaker Loopsestra | Utwór na smyczkową orkiestrę kameralną |
1979 | Common Tones in Simple Time | Utwór orkiestralny |
1980–1981 | Harmonium | Utwór na chór i orkiestrę |
1982 | Grand Pianola Music | Utwór na 3 soprany, 2 fortepiany, instrumenty dęte i perkusję |
1982 | Matter of Heart | Muzyka filmowa |
1983 | Light Over Water | Muzyka elektroniczna |
1984–1985 | Harmonielehre | Utwór orkiestralny |
1985 | The Chairman Dances | Fokstrot na orkiestrę |
1985 | Tromba Lontana | Fanfara na orkiestrę |
1985-1987 | Nixon w Chinach (Nixon in China) | Opera |
1986 | Short Ride in a Fast Machine | Fanfara na orkiestrę |
1987 | The Nixon Tapes | Suita operowa |
1988 | The Wound Dresser | Pieśń na baryton i orkiestrę |
1988 | Fearful Symmetries | Utwór orkiestralny |
1989 | Eros Piano | Koncert fortepianowy |
1989–1993 | Orkiestracja 6 pieśni Charlesa Ivesa | Pieśń na głos i orkiestrę |
1990 | The Black Gondola (orkiestracja La lugubre gondola Ferenca Liszta S200) | Utwór orkiestralny |
1990–1991 | Śmierć Klinghoffera (The Death of Klinghoffer) | Opera |
1991 | Partie chóralne z The Death of Klinghoffer | Utwór chóralny |
1991 | Berceuse élégiaque (aranżacja utworu Ferruccio Busoniego) | Utwór orkiestralny |
1991 | El Dorado | Utwór orkiestralny |
1992 | Chamber Symphony | Utwór kameralny |
1992–1993 | Hoodoo Zephyr | Muzyka elektroniczna |
1993 | Violin Concerto | Koncert skrzypcowy |
1993 | Le Livre de Baudelaire (orkiestracja 4 pieśni Claude’a Debussy’ego) | Pieśń na głos i orkiestrę |
1994 | John’s Book of Alleged Dances | Kwartet instrumentów strunowych |
1995 | Road Movies | Duet na skrzypce i fortepian |
1995 | La Mufa (orkiestracja utworu Astora Piazzolli) | Tango na orkiestrę |
1995 | I Was Looking at the Ceiling and Then I Saw the Sky | Opera (songplay) |
1995 | Lollapalooza | Utwór orkiestralny |
1996 | Revolucionario (orkiestracja utworu Astora Piazzolli) | Tango na orkiestrę |
1996 | Todo Buenos Aires (orkiestracja utworu Astora Piazzolli) | Tango na orkiestrę |
1996 | Century Rolls | Koncert fortepianowy |
1996 | Hallelujah Junction | Duet fortepianowy |
1996 | Gnarly Buttons | Utwór kameralny |
1996 | Scratchband, for amplified ensemble | Utwór kameralny |
1996 | Slonimsky’s Earbox | Utwór orkiestralny |
1997–1998 | Naive and Sentimental Music | Utwór orkiestralny |
1999 | An American Tapestry | Muzyka filmowa |
1999–2000 | El Niño | Opera-oratorium |
2001 | American Berserk | Utwór fortepianowy |
2001 | Guide to Strange Places | Utwór orkiestralny |
2002 | On the Transmigration of Souls | Utwór chóralny |
2003 | My Father Knew Charles Ives | Utwór orkiestralny |
2003 | The Dharma at Big Sur | Utwór na skrzypce elektryczne i orkiestrę |
2005 | Doctor Atomic | Opera |
2006 | A Flowering Tree | Opera |
2007 | Son of Chamber Symphony | Utwór kameralny |
2007 | Doctor Atomic Symphony | Utwór orkiestralny |
2008 | First Quartet | Kwartet skrzypcowy |
2009 | City Noir | Utwór orkiestralny |
2010 | Jestem miłością (Io sono l’amore) | Muzyka filmowa (brak kompozycji oryginalnych) |
2012 | Absolute Jest | Utwór na skrzypce i orkiestrę |
2013 | Saxophone Concerto | Utwór orkiestralny |
2013 | The Gospel According to the Other Mary | Opera-oratorium |
2014 | Second Quartet | Kwartet skrzypcowy |
2014–2015 | Scheherazade.2 | Symfonia dramatyczna na flet i orkiestrę |
Przypisy
edytuj- ↑ Michael Steinberg: The Concerto: A Listener’s Guide. Oxford University Press, 2000, s. 3. ISBN 978-0-19-802634-1.
- ↑ Jan Błaszczak: Nixon w Chinach, wersja śpiewana. Tygodnik Powszechny, 2017-02-13. [dostęp 2019-11-19].
- ↑ Opracowano na podstawie strony internetowej kompozytora, http://www.earbox.com/ (dostęp 17 kwietnia 2016).
- ISNI: 0000000121312917
- VIAF: 46948513
- ULAN: 500475908
- LCCN: n81028483
- GND: 119399237
- NDL: 01047112
- LIBRIS: 97mpqh0t27bhgz2
- BnF: 139238385
- SUDOC: 077719514
- SBN: REAV097920
- NLA: 36505564
- NKC: ola2002140098
- BNE: XX5074719
- NTA: 073509841
- BIBSYS: 97024381
- CiNii: DA01989306, DA10841714
- Open Library: OL659086A
- PLWABN: 9810697632305606
- NUKAT: n2007106891
- J9U: 987007296551805171
- CANTIC: a10414058
- LNB: 000037216
- NSK: 000709714
- CONOR: 16100707
- BLBNB: 000543680
- LIH: LNB:/mo;=B3
- RISM: people/50047004