Wikipedia

Joni Mitchell

piosenkarka kanadyjska

Roberta Joan Mitchell z domu Anderson (ur. 7 listopada 1943 w Fort Macleod[1]) – kanadyjska piosenkarka folk rockowa, popowa i jazz rockowa oraz wokalistka jazzowa. Laureatka dziesięciu nagród Grammy[2].

Joni Mitchell
Ilustracja
Joni Mitchell (1983)
Imię i nazwisko

Roberta Joan Mitchell

Data i miejsce urodzenia

7 listopada 1943
Fort Macleod

Instrumenty

gitara

Typ głosu

kontralt

Gatunki

AOR[1], jazz[1], jazz-rock[1], rock psychodeliczny[1], folk rock[1], muzyka poważna[1]

Zawód

muzyk (piosenkarka, kompozytorka), autorka tekstów piosenek

Aktywność

od 1964–2015

Wydawnictwo

Reprise, Asylum, Geffen, Nonesuch, Hear Music

Odznaczenia
Order Kanady – Towarzysz (Companion)
podpis
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Joni Mitchell (2021)

Joni Mitchell miała nieoceniony wpływ na twórców różnych gatunków. Jest też wysoce ceniona przez krytyków. AllMusic napisało o niej: „Kiedy opadnie kurz, Joni Mitchell wyłoni się jako najważniejsza i najbardziej wpływowa piosenkarka drugiej połowy XX-wieku”[3]. W równie pochlebnych słowach Rolling Stone nazwało Mitchell "jednym z najlepszych tekściarzy w historii"[4].

Życiorys edytuj

Urodziła się w Albercie jako Roberta Joan Anderson. Już jako nastolatka nauczyła się grać na gitarze z samouczka Pete’a Seegera. W czasie studiów zaczęła grać profesjonalnie najpierw w Albercie, a potem w Toronto.

Zaczynała swoją karierę muzyczną w małych klubach nocnych w zachodniej Kanadzie, później grając na ulicach Toronto. W 1965 wyszła za mąż za folkowego piosenkarza Chucka Mitchella. To krótkotrwałe małżeństwo zaowocowało pseudonimem artystycznym, pod którym artystka jest znana. Krótko po zawarciu małżeństwa przeniosła się do Detroit, a potem do Nowego Jorku, by tam kontynuować swą muzyczną karierę. W 1968 wydała swój pierwszy album Song to a Seagull. Z czasem stała się jedną z najważniejszych kobiecych gwiazd gatunku folk rocka. Przeboje Big Yellow Taxi i Woodstock(inne języki) z jej trzeciego albumu Ladies of the Canyon(inne języki) (1970), uznane zostały za definiujące dla całego pokolenia. Jej najbardziej osobisty album Blue (1971) nazwany był jednym z najlepszych albumów w historii[5]. Zawsze poszukująca nowych inspiracji, Mitchell eksperymentowała z różnymi gatunkami – wcześniejsze albumy wpisywały się w stylistykę folk rock, późniejsze albumy były inspirowane jazzem i muzyką elektroniczną. Pod koniec lat 70. współpracowała ze znanymi muzykami jazzowymi, Jaco Pastoriusem, Wayne Shorterem, Herbie Hancockiem, Patem Methenym i Charlie Mingusem. Jej największy komercyjny sukces Court and Spark(inne języki) (1974) ma popowe brzmienie.

W swej długiej karierze przeszła przez fazę zainteresowania lżejszym gatunkiem muzyki pop, jak i jazzem, a nawet muzyką etniczną, lecz dziedziną jej największych dokonań jest folk rock, w którym zaliczana jest do ścisłego grona najważniejszych gwiazd gatunku.

W 1997 została wprowadzona do Rock and Roll Hall of Fame[6]. W 2002 została uhonorowana nagrodą za całokształt twórczości podczas 44. rozdania Nagród Grammy[2]. W tym samym roku została odznaczona Orderem Kanady, najwyższym cywilnym kanadyjskim odznaczeniem[7]. W 2004 została doktorem honoris causa Uniwersytetu McGilla w dziedzinie muzyki[8]. W 2021 otrzymała nagrodę Kennedy Center[9].

W 2003 została sklasyfikowana na 72. miejscu listy 100 najlepszych gitarzystów wszech czasów magazynu Rolling Stone[10].

Do największych jej przebojów należą Both Sides Now, Eastern Rain, This Flight Tonight, The Circle Game, Big Yellow Taxi, You Turn Me On (I’m a Radio), Help Me, Free Man in Paris, Raised on Robbery oraz najważniejszy w jej twórczości Woodstock, rozsławiony coverem grupy Crosby, Stills, Nash & Young.

Nagrody Grammy edytuj

Rok Kategoria Nagrania Wynik
1969 Best Folk Performance Clouds Wygrana
1974 Album of the Year Court and Spark Nominacja
1974 Record of the Year "Help Me" Nominacja
1974 Pop Female Vocalist Court and Spark Nominacja
1974 Best Arrangement Accompanying Vocalist(s) "Down To You" Wygrana
1976 Pop Female Vocalist The Hissing of Summer Lawns Nominacja
1977 Best Album Package Hejira Nominacja
1988 Pop Female Vocalist Chalk Mark in a Rain Storm Nominacja
1995 Best Pop Album Turbulent Indigo Wygrana
1995 Best Album Package Turbulent Indigo Wygrana
2000 Best Female Pop Vocal Performance Both Sides Now Nominacja
2000 Best Traditional Pop Vocal Album Both Sides Now Wygrana
2002 Lifetime Achievement Award – Wygrana
2003 Best Instrumental Arrangement Accompanying Vocalist(s) Woodstock" (Travelogue) Wygrana
2007 Album of the Year River: The Joni Letters Wygrana
2007 Best Pop Instrumental Performance "One Week Last Summer" Wygrana

Dyskografia edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c d e f g Jason Ankeny: Joni Mitchell Biography. www.allmusic.com. [dostęp 2010-10-01]. (ang.).
  2. ↑ a b Joni Mitchell. grammy.com. [dostęp 2022-04-07]. (ang.).
  3. ↑ Joni Mitchell Biography.
  4. ↑ David Wild: Joni MItchell.
  5. ↑ 500 Greatest Albums of All Time.
  6. ↑ Joni Mitchell: inducted in 1997. The Rock and Roll Hall of Fame and Museum, Inc.. [dostęp 2016-07-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-29)]. (ang.).
  7. ↑ Ms. Joni Mitchell. gg.ca. [dostęp 2022-04-07]. (ang.).
  8. ↑ Shawn Post: Joni Mitchell awarded honourary doctorate. jonimitchell.com, 2004-10. [dostęp 2022-04-07]. (ang.).
  9. ↑ Jeff Mason, Trevor Hunnicutt: Return to tradition: Biden celebrates Bette Midler, Joni Mitchell at Kennedy Center Honors. reuters.com, 2021-12-06. [dostęp 2022-04-07]. (ang.).
  10. ↑ Rolling Stone’s „The 100 Greatest Guitarists of All Time” Do you agree?. theinsider.com. [dostęp 2010-05-22]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Joni_Mitchell&oldid=72924530”