Jordan (rzeka)

rzeka na granicy Jordanii i Izraela

Jordan (hebr. ‏נהר הירדן‎, nahar ha-jarden; arab. ‏نهر الأردن‎, nahr al-urdun) – rzeka w Azji, na Bliskim Wschodzie, przepływająca przez Liban, Syrię, Izrael, Palestynę i Jordanię, na kilku odcinkach będąc rzeką graniczną. Długość rzeki to 251 km, a powierzchnia dorzecza 18 000 km².

Jordan
‏نهر الأردن‎
Ilustracja
Rzeka Jordan
Kontynent

Azja

Państwo

 Liban
 Syria
 Izrael
 Palestyna
 Jordania

Rzeka
Długość 251 km
Powierzchnia zlewni

18 000 km²

Źródło
Miejsce Antyliban, Hermon (zbieg rzek Hasbani, Banias, Dan, Ajoun)
Współrzędne

33°11′12″N 35°37′09″E/33,186667 35,619167

Ujście
Recypient Morze Martwe
Współrzędne

31°45′41″N 35°33′30″E/31,761389 35,558333

Mapa
Mapa rzeki
Położenie na mapie Jordanii
Mapa konturowa Jordanii, blisko górnej krawiędzi po lewej znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „ujście”

Wody Jordanu wykorzystywane są do celów irygacyjnych i energetycznych, ale ich podział i wykorzystanie jest przyczyną wielu sporów wśród państw, przez które przepływa. W 2010 roku media donosiły o skutkach nadmiernej eksploatacji Jordanu, w wyniku której obniżył się poziom wody w rzece oraz zasilanym przez nią Morzu Martwym[1].

Przebieg

edytuj

Jej początkiem, na terytorium Libanu, są cztery rzeki (potoki) źródłowe spływające z południowych stoków gór Antyliban. Rzekami tymi są:

Łączą się w dolinie Hula.

Płynie na południe dnem tektonicznego rowu Jordanu w górnym biegu tworząc liczne progi. Przepływa przez Jezioro Hula, następnie przez Jezioro Tyberiadzkie. W dolnym biegu meandruje. Uchodzi deltą do Morza Martwego na wysokości 396 m poniżej poziomu morza.

Większymi dopływami (lewymi, wschodnimi) są Jarmuk i Nahr al-Szewka.

Jordan w Biblii

edytuj

W Starym Testamencie wymieniona jako główna rzeka Ziemi Obiecanej. Biblia wymienia rzekę między innymi przy okazji opisu przejścia przez niego suchą nogą przez Izraelitów pod wodzą Jozuego; osuszania go przez Eliasza i dwukrotnie przez Elizeusza (osuszenia te nie miały trwałego charakteru). Jordan odegrał też ważną rolę w cudownym uzdrowieniu Naamana.

W Nowym Testamencie Jordan wymieniony został jako miejsce chrztu Jezusa i Żydów dokonywanego przez Jana Chrzciciela. Według tradycji za miejsce, w którym chrzcił Jan Chrzciciel uznaje się Kasr al-Jahud.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Bliski Wschód – Jordan wysycha. money.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-03)]..

Bibliografia

edytuj
  • Encyklopedia Geograficzna Świata t. VI Azja, AW Opres i PPWK, Kraków 1997, ISBN 83-85909-23-0.