Jules Dassin

amerykański reżyser filmowy

Julius „Jules” Dassin[1][2] (ur. 18 grudnia 1911 w Middletown, zm. 31 marca 2008 w Atenach) – amerykański reżyser, scenarzysta i producent filmowy. Ojciec piosenkarza Joe Dassina, mąż Meliny Mercouri.

Jules Dassin
ilustracja
Prawdziwe imię i nazwisko

Julius Dassin

Data i miejsce urodzenia

18 grudnia 1911
Middletown, Connecticut

Data i miejsce śmierci

31 marca 2008
Ateny, Grecja

Zawód

reżyser, scenarzysta, producent filmowy

Współmałżonek

Béatrice Launer
(1937–1962; rozwód);
Melina Mercouri
(1966–1994; jej śmierć)

Lata aktywności

1941–1980

Życiorys edytuj

Był jednym z ośmiorga dzieci żydowskiego[2] fryzjera, emigranta z Rosji. Dorastał w Harlemie. Po ukończeniu w 1929 szkoły w Bronksie odbył studia teatralne w Europie. W latach 1934–1939 występował jako aktor w ARTEF (Yiddish Proletarian Theater) w Nowym Jorku, grając głównie w jidysz. W tym czasie przez krótki czas należał do partii komunistycznej[3].

W 1940 pojawił się w Hollywood, gdzie m.in. asystował Alfredowi Hitchcockowi. Zadebiutował w 1941, reżyserując adaptację utworu Edgara Allana Poe. Stał się znany pod koniec lat 40. po zrealizowaniu filmów zaliczanych do klasyki kina „noir”: Brutalna siła (1947), Nagie miasto (1948) czy Noc i miasto (1950). Zadenuncjowany przez reżysera Edwarda Dmytryka w latach 50. został oskarżony o działalność antyamerykańską i znalazł się na czarnej liście Hollywood[3].

W 1953 przeniósł się do Francji, gdzie również z powodzeniem realizował filmy. Za film Rififi (1955) otrzymał nagrodę dla najlepszego reżysera na 8. MFF w Cannes. Tam spotkał swą przyszłą żonę, Melinę Mercouri. W 1960 film Dassina Nigdy w niedzielę przyniósł dla Mercouri nagrodę dla najlepszej aktorki na 13. MFF w Cannes oraz Oscara za najlepszą muzykę. Film był także nominowany do Oscara w czterech innych kategoriach (w tym dla Dassina za reżyserię i scenariusz)[3].

W połowie lat 60. Dassin wrócił do USA. Wraz z żoną zwalczał grecką juntę wojskową. Po upadku dyktatury, w 1974 małżonkowie osiedlili się w Grecji, a Mercouri została ministrą kultury Grecji. Po jej śmierci Dassin założył Melina Mercouri Institution[3].

Zasiadał w jury konkursu głównego na 32. MFF w Cannes (1979).

Zmarł 31 marca 2008 w Atenach w wieku 96 lat[3].

Życie prywatne edytuj

Był dwukrotnie żonaty: z Béatrice Launer (1932-1962) miał syna Joego oraz dwie córki - Richelle i Julie. Drugą żoną Dassina była aktorka Melina Mercouri (1966-1994).

Filmografia edytuj

Przypisy edytuj

  1. Personalidade: Jules Dassin (EUA). InterFilmes.com. [dostęp 2016-10-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-14)]. (port.).
  2. a b Jules Dassin Pictures. FanPix.Net. [dostęp 2018-06-14]. (ang.).
  3. a b c d e Richard Severo (2008-04-01): Jules Dassin, Filmmaker on Blacklist, Dies at 96. The New York Times. [dostęp 2016-10-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-14)]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj