Julian Bayer

1806 - 1872 matematyk; statystyk

Julian Bayer (ur. 16 lutego 1806 w Krakowie, zm. 15 lutego 1872 w Warszawie) – polski nauczyciel, matematyk, astronom, statystyk.

Julian Bayer
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

16 lutego 1806
Kraków

Data i miejsce śmierci

15 lutego 1872
Warszawa

Miejsce spoczynku

cmentarz Powązkowski

Zawód, zajęcie

nauczyciel

Tytuł naukowy

magister filozofii

Alma Mater

Uniwersytet Królewsko-Aleksandrowski

Stanowisko

bibliotekarz

Pracodawca

Bank polski

Rodzice

Franciszek Ksawery i Justyna Ryszarda z domu Morbitzer

Życiorys edytuj

Urodził się w Krakowie w rodzinie Franciszka Ksawerego i Justyny Ryszardy z d. Morbitzer, dnia 16 lutego 1806. Podstawowe nauki pobierał w rodzinnym mieście. Rozpoczął studia na Uniwersytecie Jagiellońskim na wydziale fizyczno-matematycznym oraz filologii. Po czterech latach przenosi się do Warszawy na Uniwersytet Królewsko-Aleksandrowski, gdzie w 1829 otrzymuje stopień magistra filozofii.

Podejmuje pracę w szkołach jako nauczyciel matematyki: w warszawskiej szkole powiatowej na Smolnej, w szkole obwodowej na ulicy Długiej, oraz w gimnazjum wojewódzkim w Łukowie (szkoła utworzona w 1833 po likwidacji szkoły pijarskiej). W 1836 rezygnuje z działalności pedagogicznej i obejmuje posadę bibliotekarza w Banku polskim. Przez cztery lata pełnił obowiązki profesora wydziału matematyczno-fizycznego Szkoły Głównej w Warszawie.

Był członkiem Towarzystwa statystycznego w Petersburgu oraz krakowskiego Towarzystwa naukowego.

Pod koniec 1871 ustanowił fundację imienia Jana i Juliana Bayerów, której celem było wspieranie uczniów krakowskiej szkoły technicznej w dziedzinie handlu i druga jej część przeznaczona była na stypendia dla ucznia matematyki, fizyki i astronomii Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Zmarł 15 lutego 1872 w Warszawie i pochowany został na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 23-5-21)[1].

 
Grób Jana Rostafińskiego i Juliana Bayera na cmentarzu Powązkowskim

Publikacje edytuj

  • Astronomia popularna (1861)
  • Pogadanki astronomiczne
  • O niektórych własnościach liczb, a szczególniey o prawach ich podzielności (1830)[2]
  • Buhalterya (podwójna, włoska) czyli prowadzenie ksiąg handlowych, Warszawa (1860, rękopis)
  • Kurs rachunkowości handlowej 1859-1862 (skrypt, 1865 ss. 630)
  • Teorya liczb. Wykład professora Juljana Bayera w Szkole Głównej Warszawskiej (1865)
  • Rachunek prawdopodobieństwa (część pierwsza, Warszawa, 1865)
  • Astrognozya czyli nauka poznawania gwiazd (Warszawa 1869)
  • O kongruencyjach czyli równoresztach (Warszawa, 4 kwietnia 1870)

Przypisy edytuj

  1. Cmentarz Stare Powązki: ROSTAFIŃSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-03-07].
  2. Julian Bayer / Katalog HINT. hint.org.pl. [dostęp 2021-01-01].

Bibliografia edytuj

  • S. Orgelbrand: Encyklopedia Powszechna. T. 2. Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa Akcyjnego Odlewni czcionek i Drukarni S. Orgelbranda Synów., 1898, s. 226, seria: Encyklopedia Powszechna : z ilustracjami i mapami.

Linki zewnętrzne edytuj