Julian Kobyłecki
Julian Kobyłecki (ur. 1 października 1883 w Siekierzycach, zm. 18 maja 1939 w Toruniu) – oficer Armii Imperium Rosyjskiego, I Korpusu Polskiego w Rosji, Armii Czynnej Ukraińskiej Republiki Ludowej i Armii Czerwonej, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
| |
| podpułkownik | |
| Data i miejsce urodzenia |
1 października 1883 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
18 maja 1939 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1901–1920 |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Stanowiska | |
| Główne wojny i bitwy |
wojna rosyjsko-japońska |
.jpg){kind=small}
| |
| Odznaczenia | |
     
| |
.jpg)
Życiorys edytuj
Urodził się 1 października 1883 w Siekierzycach, w ówczesnym powiecie łuckim guberni wołyńskiej, w rodzinie Józefa[1][2], pułkownika armii rosyjskiej[3] i Elżbiety z Grigorów[4]. Był bratem Borysa (ur. 1879) i Włodzimierza (1883–1941)[5]. Wyznania prawosławnego[6]. Od jesieni 1895 wychowywał się u ciotki w majątku Obręb koło stacji kolejowej Tłuszcz, a od 1890 przebywał z matką w Piotrkowie[7]. W 1894 został oddany do 2. Korpus Kadetów w Petersburgu[8]. W 1901 wstąpił do Pawłowskiej Szkoły Wojskowej[8]. 10 sierpnia 1903 został mianowany podporucznikiem ze starszeństwem z 10 sierpnia 1902 i wcielony do 52 wileńskiego pułku piechoty w Teodozji[9][7]. 24 lipca 1904 przybył do 35 wschodniosyberyjskiego pułku strzelców w Mandżurii[9]. W jego szeregach walczył na wojnie rosyjsko-japońskiej[7]. Został ranny w bitwie pod Laojanem[10]. 31 stycznia 1905 został odkomenderowany do kompanii karabinów maszynowych 9 Syberyjskiej Dywizji Piechoty, a 9 marca przeniesiony do tego pododdziału[11]. 15 marca 1906 wrócił do 52 pp[11]. 20 października tego roku został awansowany na porucznika ze starszeństwem z 10 sierpnia 1906[11]. 6 stycznia 1909 został odkomenderowany na sześć miesięcy do 133 symferopolskiego pułku piechoty w Jekaterynosławiu[12]. 2 października 1910 został przyjęty do Imperatorskiej Nikołajewskiej Akademii Wojskowej[13]. 20 października tego roku został awansowany na sztabskapitana ze starszeństwem z 10 sierpnia 1910[13]. 8 maja 1913 ukończył studia i został przydzielony do Sztabu Przyamurskiego Okręgu Wojskowego w Chabarowsku[7][13]. 4 kwietnia 1914 został przeniesiony do 2 syberyjskiego pułku strzelców na stanowisko dowódcy 3. kompanii, a 11 sierpnia tego roku przydzielony do Sztabu 1 Syberyjskiego Korpusu Armijnego na stanowisko starszego oficera do zleceń[14]. Na tym stanowisku rozpoczął swój udział w I wojnie światowej. 14 czerwca 1915 został przydzielony do Turkiestańskiej Brygady Kozaków na stanowisko starszego adiutanta sztabu[5]. Później pełnił służbę w sztabie 2 Armii oraz pełnił obowiązki szefa sztabu 2 Kaukaskiej Dywizji Grenadierów[7]. 27 listopada 1916 został wyznaczony na stanowisko pełniącego obowiązki pomocnika szefa wydziału Zarządu Generała Kwatermistrza Sztabu Głównodowodzącego Armiami Frontu Zachodniego[5]. 6 grudnia tego roku awansował na podpułkownika ze starszeństwem z 15 sierpnia 1916[5].
Od 11 września 1917 był szefem sztabu 3 Dywizji Strzelców Polskich[15][5]. Opracował plan marszu dywizji z Jelni do rejonu Bobrujska[16]. 21 października 1921 generał porucznik Wacław Iwaszkiewicz we wniosku o odznaczenie podpułkownika Juliana Kobyłeckiego Orderem Virtuti Militari napisał: „szef sztabu 3. D. Strz. od pierwszego dnia jej istnienia aż do likwidacji Korpusu. Niezmordowany jej organizator. Przed wymarszem z Jelni, pomimo to, że I Korpus i wszyscy jego członkowie zostają wyjęci z pod prawa, będąc Rosjaninem decyduje się dzielić z dywizją jej niepewne losy, nie zaś, jak liczni nawet oficerowie polscy, którzy przed wymarszem woleli powyjeżdżać pod rozmaitymi pozorami do miejsc bezpiecznych. Pułkownika Kobyłeckiego czekał los cięższy niż każdego z Polaków, gdyby został ujęty jako szef sztabu polskiej dywizji, co mogło się stać łatwo i niejednokrotnie, gdy sztab zostawał bez żadnej osłony. Jako wytrawny fachowiec układa plan marszu i służy przez cały czas dowódcy dywizji projektami niezrównanie zręcznych manewrów. (...) Przez cały czas trzytygodniowego marszu niezmordowanie czynny, w potrzebie mężny, pełen inicjatywy i spokoju. Ppłk Kobyłecki pozyskał ogromną popularność i zaufanie w całej dywizji. Jego wiedza fachowa i inicjatywa zaważyła decydująco na zadaniu bolszewikom tak niezwykłej klęski, jaką ponieśli pod Pobołowem”.
Od 31 maja 1918 służył w Armii Czynnej Ukraińskiej Republiki Ludowej[5]. 2 listopada 1918, w randze starszyny, był szefem sztabu Brygady Straży Granicznej w m. Buturlinowka[5]. Po upadku rządu hetmana Pawło Skoropadskiego wstąpił do Armii Czerwonej[5]. Został umieszczony na dodatkowej liście Sztabu Generalnego Armii Czerwonej z 1 września 1919, opracowanej przez wojskowego komisarza ludowego Ukrainy[5][a].
W styczniu 1920[7], w czasie wojny polsko-bolszewickiej przeszedł na stronę polską[5]. W Tarnopolu miał się spotkać z generałem Wacławem Iwaszkiewiczem, byłym dowódcą 3 Dywizji Strzelców Polskich i złożyć do Ministerstwa Spraw Wojskowych podanie o przyjęcie do Wojska Polskiego[7]. Nie otrzymawszy odpowiedzi, w sierpniu 1920 wstąpił do ochotniczej 3 Armii Rosyjskiej w Polsce i walczył przeciwko bolszewikom w rejonie Płoskirowa[7].
Po likwidacji rosyjskich oddziałów ochotniczych „zarabiał na utrzymanie doraźną pracą”[7]. W kwietniu 1925 został zatrudniony w Polskich Kolejach Państwowych[7]. W maju 1933 pracował w Oddziale Drogowym PKP w Toruniu na stanowisku kierownika biura personalnego[10]. Mieszkał wówczas w Chełmży przy ul. Ładownia 4[4]. Działał społecznie w Kolejowym Przysposobieniu Wojskowym i Pomorskiej Rodzinie Kolejowej, w charakterze członka komitetu[18]. W 1939 pracował w Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych w Toruniu, w charakterze urzędnika Biura Finansowego[19]. Zmarł 18 maja 1939 „po długich i ciężkich cierpieniach” w Szpitalu Miejskim w Toruniu, a dwa dni później został pochowany na Cmentarzu Garnizonowym w Toruniu[19].
Był żonaty z Marią z domu Ilina, rozwiedzioną z kapitanem Józefem Rymszą, kolegą z 52 pp. Sprawował opiekę nad pasierbem Anatolem (ur. 24 marca 1900) i pasierbicą Marią (ur. 23 listopada 1902)[20]. 11 kwietnia 1933 urodził mu się syn Julian[10].
Ordery i odznaczenia edytuj
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 6769[21][22][1]
- Medal Niepodległości – 16 marca 1937 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[23]
- Order Świętej Anny 4 stopnia z napisem „Za odwagę” – 1904[6]
- Order Świętego Włodzimierza 4 stopnia z mieczami i kokardą – 9 czerwca 1915
- Order Świętej Anny 2 stopnia z mieczami – 20 maja 1915
- Order Świętego Stanisława 2 stopnia z mieczami – 1905[6]
- Order Świętej Anny 3 stopnia z mieczami i kokardą – 1905[6]
- Order Świętego Stanisława 3 stopnia z mieczami i kokardą – 1904[6]
- Medal pamiątkowy 300-lecia Domu Romanowych – 1913[6]
- Medal Pamiątkowy wojny rosyjsko-japońskiej (ros. Медаль «В память русско-японской войны»)[6]
Uwagi edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-11-07]..
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-11-07]..
- ↑ Послужной список 1914 ↓, s. 2, tu podano, że urodził się 30 września 1914.
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 1.
- ↑ a b c d e f g h i j k Кобылецкий Юлиан Иосифович. Офицеры русской императорской армии. [dostęp 2023-04-12].
- ↑ a b c d e f g Послужной список 1914 ↓, s. 2.
- ↑ a b c d e f g h i j Kolekcja ↓, s. 4.
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 2, 4.
- ↑ a b Послужной список 1914 ↓, s. 3.
- ↑ a b c Kolekcja ↓, s. 2.
- ↑ a b c Послужной список 1914 ↓, s. 7.
- ↑ Послужной список 1914 ↓, s. 9.
- ↑ a b c Послужной список 1914 ↓, s. 11.
- ↑ Послужной список 1914 ↓, s. 13.
- ↑ Jarno 2020 ↓, s. 229.
- ↑ Jarno 2020 ↓, s. 235.
- ↑ Ганин 2009 ↓, s. 245.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 3.
- ↑ a b Nekrolog. „Gazeta Pomorska”. 117, s. 6, 1939-05-22. Toruń..
- ↑ Послужной список 1914 ↓, s. 15.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 17 z 22 czerwca 1922, s. 457, jako „Kobylecki”.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929, s. 232, sprostowano nazwisko z „Kobylecki” na „Kobyłecki”.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 94.
Bibliografia edytuj
- Kobyłecki Julian. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.41-3120 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-04-13].
- Памяти героев Великой войны 1914–1918 : Поиск героев войны : Послужной список штабс-капитанa Кобылецкого. Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej Zarząd ds. utrwalenia pamięci poległych w obronie Ojczyzny, 1914-08-11. [dostęp 2021-11-11]. (ros.).
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-01-07].
- Андрей Владиславович Ганин: Корпус офицеров Генерального штаба в годы Гражданской войны 1917-1922 гг. Справочные материалы. Moskwa: Русский путь, 2009. ISBN 978-5-85887-301-3. (ros.).
- Witold Jarno: Przemarsz 3 Dywizji Strzelców Polskich z Jelni do Żłobina w lutym 1918 roku. W: Oblicza wojny. Tadeusz Grabarczyk (red.) Magdalena Pogońska-Pol (red.). T. 2: Armia kontra natura. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2020. ISBN 978-83-8220-057-7.