Julio Baghy

Julio Baghy
Jobo, Paĉjo
	; Julio Baghy ok. 1925 r.
Imię i nazwisko	Gyula Baghy
Data i miejsce urodzenia	13 stycznia 1891 ; Segedyn, Austro-Węgry
Data i miejsce śmierci	18 marca 1967 ; Budapeszt, Węgry
Narodowość	węgierska
Język	esperanto, węgierski
Dziedzina sztuki	poezja, nowela
	Ważne dzieła
	„La verda koro”; „Hura!”;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Julio Baghy, a właściwie Baghy Gyula ([ˈʝulɒ ˈbɒgi], ur. 13 stycznia 1891 w Segedynie, zm. 18 marca 1967 w Budapeszcie) – węgierski pisarz, poeta i aktor, znany główny ze swojej twórczości w języku esperanto. Urodzony na dzisiejszych Węgrzech, nauczył się esperanta w 1911 roku, swoją pracę na rzecz ruchu esperanckiego rozpoczął podczas swojego sześcioletniego wojennego zesłania na Syberię. Później wiceprzewodniczący Akademio de Esperanto.

Życiorys edytuj

Ojciec Baghyego był aktorem dramatycznym, a jego matka pracowała jako sufler teatralny. Po skończeniu szkoły także on sam stał się aktorem i reżyserem różnych sztuk. Jego karierę przerwała I wojna światowa. Jeszcze podczas swojej młodości jego wiersze i nowele w języku węgierskim pojawiały się w węgierskich gazetach. W 1911 poznał esperanto, które wraz ze swoją ideologią przyciągnęło go. Podczas sześcioletniego zesłania na Syberię rozpoczął pracę w ruchu esperanckim, prowadząc liczne kursy tego języka dla przedstawicieli różnych narodowości. Wróciwszy do Węgier po wojnie, stał się jednym z głównych liderów ruchu. Prowadził kursy na wielu poziomach, organizował wieczory literackie itp.

Dzieła edytuj

Arĝenta duopo, 1937 (wraz z Kálmánem Kalocsaym),
Aŭtuna foliaro, 1965,
Bukedo, 1922,
Ĉielarko, 1966,
Dancu Marionetoj!, 1927,
En maskobalo, 1977,
Heredaĵo, 1939,
Hura!, 1930,
Hurra für nichts!, 1933 (niemieckie tłumaczenie Hura!),
Koloroj, 1960,
La Teatra Korbo, 1924,
La Vagabondo Kantas, 1933,
La verda koro, 1937,
Le printemps en automne, 1961,
Migranta Plumo, 1923,
Ora duopo, 1966 (wraz z Kálmánem Kalocsaym),
Pilgrimo - 1926,
Preter la vivo, 1923,
Printempo en la Aŭtuno, 1931,
Sonĝe sub pomarbo, 1956,
Sur sanga tero, 1933,
Tavasz az őszben, 1930,
Verdaj Donkihxotoj, 1933,
Viktimoj, 1925,

Zobacz też edytuj

Kálmán Kalocsay

Bibliografia edytuj

Artykuł o Baghym na stronie esperanto.net (po esperancku),
Karolo Piĉ, „Julio Baghy”. donh.best.vwh.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-03-23)]. (po esperancku).