Blaufränkisch
Blaufränkisch (węg. kékfrankos, niem. lemberger lub limberger, czeskie frankovka[3], słow. frankovka modrá) – czerwony, ciepłolubny, późno dojrzewający szczep wina, uprawiany głównie w Europie Środkowej: na Węgrzech i Słowacji, w Austrii i Niemczech[2].
 Grono blaufränkisch w Lehrensteinsfeld (Badenia-Wirtembergia) | |
| Gatunek |
winorośl właściwa |
|---|---|
| Inne nazwy |
kékfrankos, lemberger, frankovka, gamé |
| Najstarsza nazwa |
Blaufränkisch (1862)[2] |
| Pochodzenie | |
| Ważne regiony uprawy | |
| Identyfikator VIVC |
1459 |
| Przeznaczenie owoców | |
| Kolor skórki |
granatowoczarny[1] |
| Cechy uprawowe | |
| Dojrzewanie |
późne |
Ze skrzyżowania odmiany z sankt laurent uzyskano odmiany zweigelt i andré[2].
Nazwa blaufränkisch jest w użyciu od 1862, kiedy to w Wiedniu odbyła się wystawa odmian winorośli[2].
Charakterystyka edytuj
Blaufränkisch wcześnie wypuszcza pąki, ale dojrzewa późno[2]. Krzewy rosną bujnie[2]. Szczep jest wrażliwy na mączniaka[2].
Powstałe ze szczepu wino ma przeważnie lekki, owocowy, raczej kwasowy charakter z wyczuwalnymi garbnikami i odrobiną pikanterii[4][5][6]. Na charakter duży wpływ mają warunki klimatyczne w miejscu uprawy[2].
Rozpowszechnienie edytuj
W Austrii blaufränkisch jest popularny w Burgenlandzie, w okolicach Jeziora Nezyderskiego (Neusiedlersee) i cieszy się dobrą reputacją[2][5][7]. Jest po zweigelcie najbardziej rozpowszechnioną czerwoną odmianą winorośli w kraju (w 2009 3225 ha)[2][8]. Wina są pełne i pikantne w smaku, czasami z nutami malin[9]. Niekiedy dojrzewa w beczkach[2][5][10].
Na Węgrzech kékfrankos jest podstawową odmianą w regionie Eger i Soprón i uchodzi za jedną z najlepszych[2][11][12]. Używane jest m.in. jako jeden ze składników popularnego węgierskiego wina Egri bikavér[12].
Frankovka modrá jest najważniejszą odmianą o ciemnej skórce na Słowacji[2]. Uprawiana jest także w Czechach[2].
W Niemczech lemberger jest tradycyjnie uprawiany w Wirtembergii (1653 ha w 2012[13]) na proste wina[14]. Winnice obsadzone lembergerem w innych regionach są nieliczne[13]. Pod względem powierzchni upraw odmiana była w 2012 siódmą wśród odmian o ciemnej skórce[13].
Na Bałkanach winnice obsadzone odmianą znajdują się w Bułgarii, Serbii, Rumunii i Chorwacji[2]. Odmiana, znana jako frankova jest jedną z nielicznych czerwonych odmian w głębi Chorwacji[15].
Pod nazwą lemberger odmiana jest uprawiana od lat 40. XX wieku w amerykańskim stanie Waszyngton i kilku innych[2][16]. Pojedynczy producenci produkują lembergera również w Australii i Japonii[2].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Blaufränkisch w bazie danych Instytutu Hodowli Winorośli Geilweilerhof. [dostęp 2014-04-10]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s Jancis Robinson, Julia Harding, José Vouillamoz: Wine Grapes. HarperCollinsPublishers, 2012, s. 116-118. ISBN 978-0-06-220636-7. (ang.).
- ↑ Walton i Glover 1998 ↓, s. 122.
- ↑ Stevenson 2005 ↓, s. 41.
- ↑ a b c Stevenson 2005 ↓, s. 389.
- ↑ Walton i Glover 1998 ↓, s. 114.
- ↑ MacNeil 2001 ↓, s. 70.
- ↑ Documentation 2011. Structure, wine, country, Austria. Austrian Wine. [dostęp 2014-04-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (14 lutego 2014)]. (ang.).
- ↑ MacNeil 2001 ↓, s. 561.
- ↑ Walton i Glover 1998 ↓, s. 121.
- ↑ Stevenson 2005 ↓, s. 418.
- ↑ a b MacNeil 2001 ↓, s. 589.
- ↑ a b c Deutscher Wein Statistik 2013/2014, Deutscher Weininstitut, Mainz 2013 [dostęp 2015-08-07] [zarchiwizowane z adresu 2015-08-07] (niem. • ang.).
- ↑ Stevenson 2005 ↓, s. 379.
- ↑ Stevenson 2005 ↓, s. 427.
- ↑ MacNeil 2001 ↓, s. 575.
Bibliografia edytuj
- Karen MacNeil: The Wine Bible. Nowy Jork: Workman Publishing, 2001. ISBN 978-1-56305-434-1. (ang.).
- Tom Stevenson: The Sotheby's Wine Encyclopedia. Wyd. 4. Londyn: Dorling Kindersley, 2005. ISBN 0-7566-1324-8. (ang.).
- Stuart Walton, Brian Glover: The Ultimate Encyclopedia of Wine, Beer, Spirits and Liqueurs. Hermes House, 1998. ISBN 978-1840380859. (ang.).