Kępa Zawadowska

część dzielnicy Wilanów w Warszawie

Kępa Zawadowska – dawna wieś, a obecnie osiedle i obszar MSI[2] w dzielnicy Wilanów w Warszawie.

Kępa Zawadowska
obszar MSI Warszawy
Ilustracja
Przystań rowerowa na Kępie Zawadowskiej.
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miasto

Warszawa

W granicach Warszawy

15 maja 1951[1]

Kod pocztowy

02-995, 02-994

Tablice rejestracyjne

WW-F, WW-G, WW-H, WW-J, WW-W

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kępa Zawadowska”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kępa Zawadowska”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kępa Zawadowska”
Ziemia52°09′08″N 21°07′45″E/52,152293 21,129148

Historia edytuj

Miejscowość założona została w 1819[3]. Osiedlili się tam wtedy koloniści niemieccy (Olędrzy) sprowadzeni przez administratorów dóbr wilanowskich należących do Potockich[4]. Nazwa „Zawadowska“ nawiązywała do folwarku Zawady, do którego należała wieś[4].

W 1832 roku koloniści zbudowali szkołę, założyli zachowany do dziś cmentarz ewangelicki oraz kolonię domów mieszkalnych. W 1905 roku liczyła 35 domów i 278 mieszkańców. W trakcie II wojny światowej mieszkańcy wnioskowali o wpisanie ich na volkslistę[5].

W latach 1942–1943 w miejscowości znajdował się obóz pracy dla ludności żydowskiej[6]. Więźniowie obozu (w 1942 ok. 400 osób) byli zatrudniani przy pracach wodno-melioracyjnych[6].

W lipcu 1944, w związku z ofensywą Armii Czerwonej, mieszkańcy Kępy Zawadowskiej zostali ewakuowani do Niemiec[7].

W 1951 roku wieś została włączona do Warszawy. Początkowo znajdowała się w dzielnicy Wilanów, od 1960 roku w dzielnicy Mokotów, od 1994 roku w gminie Warszawa-Wilanów, od 2002 roku ponownie w dzielnicy Wilanów. W 1998 roku rozebrano ostatni, drewniany dom kolonistów olenderskich[8].

Kępa Zawadowska położona jest w południowo-wschodniej części Wilanowa, w tarasie zalewowym Wisły. Na obszarze osiedla znajduje się część rezerwatu przyrody Wyspy Zawadowskie. Znajduje się tu także rekultywowane składowisko odpadów paleniskowych Elektrociepłowni Siekierki. Wzdłuż Wału Zawadowskiego przebiega linia kolejowa do elektrociepłowni.

Na terenie Kępy Zawadowskiej znajduje się parafia Posłania Uczniów Pańskich.

Przypisy edytuj

  1. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 5 maja 1951 r. w sprawie zmiany granic miasta stołecznego Warszawy (Dz.U. z 1951 r. nr 27, poz. 199), jako gromada zniesionej gminy Wilanów
  2. Obszary MSI. Dzielnica Wilanów. [w:] Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie [on-line]. zdm.waw.pl. [dostęp 2022-10-31].
  3. Jan Kazimierczak. Kępa Zawadowska – wieś Olendrów w granicach Warszawy (1819–1944). „Rocznik Warszawski”. V, s. 235, 1964. 
  4. a b Jan Kazimierczak. Kępa Zawadowska – wieś Olendrów w granicach Warszawy (1819–1944). „Rocznik Warszawski”. V, s. 236, 1964. 
  5. Encyklopedia Warszawy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 1994, s. 331. ISBN 83-01-08836-2
  6. a b Czesław Pilichowski: Obozy hitlerowskie na ziemiach polskich 1939–1945. Informator encyklopedyczny. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 556. ISBN 83-01-00065-1.
  7. Jan Kazimierczak. Kępa Zawadowska – wieś Olendrów w granicach Warszawy (1819–1944). „Rocznik Warszawski”. V, s. 256, 1964. 
  8. Maria Pilich, Przemysław Pilich. Ślady osadnictwa olęderskiego. „Skarpa Warszawska”, s. 70, luty 2024. 

Bibliografia edytuj

  • Jerzy Szałygin Olędrzy w Warszawie (artykuł dostępny w sieci [1])
  • Jan Kazimierczak Kępa Zawadowska – wieś Olendrów w granicach Warszawy (1819–1944), Rocznik Warszawski, t. V, 1964, s. 235-256

Linki zewnętrzne edytuj