Kłaczyna

Kłaczyna
	wieś
	; Widok wsi ze wzgórza
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Powiat	świdnicki
Gmina	Dobromierz
Wysokość	240-260 m n.p.m.
Liczba ludności (III 2011)	605
Strefa numeracyjna	74
Kod pocztowy	58-173
SIMC	0852097
	Położenie na mapie gminy Dobromierz Kłaczyna
	Położenie na mapie Polski Kłaczyna
	Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Kłaczyna
	Położenie na mapie powiatu świdnickiego Kłaczyna
	50°56′35″N 16°11′43″E/50,943056 16,195278
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kłaczyna (nazwa niemiecka Kauder, do 1945 r.) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie świdnickim, w gminie Dobromierz, na Przedgórzu Sudeckim na granicy z Pogórzem Kaczawskim i Pogórzem Wałbrzyskim w Sudetach.

Podział administracyjny

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego. Do Kłaczyny należy także przysiółek Celów.

Nazwa

Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi ze średniowiecznego dokumentu z 1249 roku, gdzie wymieniona jest w zlatynizowanej formie Chuderovo^[4]. Tuż po wojnie miejscowość nazywała się Kodyr^[5].

Położenie

Miejscowość położona jest w dolinie Nysy Szalonej. Górna część w Sudetach, na pograniczu Pogórza Kaczawskiego (Pogórze Wojcieszowskie) i Pogórza Wałbrzyskiego, zaś dolna część na Przedgórzu Sudeckim (Obniżenie Podsudeckie)^[6].

Budowa geologiczna

Górna część Kłaczyny leży w obrębie zapadliska Wolbromka, niewielkiej jednostki geologicznej (tektonicznej), będącej południowo-wschodnim odgałęzieniem niecki północnosudeckiej. Obszar ten zbudowany jest ze skał osadowych: szarogłazów, piaskowców, mułowców, brekcji i zlepieńców dolnego permu (czerwonego spągowca). Dolna część leży na plejstoceńskich piaskach, żwirach i glinach zwałowych. W całej dolinie Nysy Szalonej zalegają holoceńskie osady rzeczne - piaski i żwiry, miejscami mady^[7]^[8].

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są^[9]:

kościół filialny pw. św. Jakuba Apostoła i św. Anny, gotycki z XV w., XVIII w., murowany, jednonawowy, orientowany, z wieżą na osi
dom nr 13, z XIX w.
ruiny rycerskiego zamku z przełomu XIV/XV wieku, położonego dawniej na wyspie w rozlewisku Nysy Szalonej. Po gruntownym przebudowaniu przez rodzinę Rybniców (Reibnitzów), zamek zniszczono podczas wojny 30-letniej, gdy okupowali go Szwedzi. Budowlę udało się odbudować, jednak obiekt w 1850 r. spłonął. Dzieła zniszczenia dokonały pioruny, które w latach 1877 i 1891 - dwa razy trafiały w budynek. Później miejscowi chłopi rozebrali resztki budowli zabierając na swoje potrzeby łupek i kamień ciosany z którego zamek był zbudowany. Dzisiejsze ruiny to drobne fragmenty murów i fosy, pozostałość narożnej baszty oraz rozsypane pośród traw kamienie z murów; wszystko to znajduje się na zachodnim brzegu Nysy około 300 m na południe od mostu na drodze Roztoka-Bolków.

Przypisy

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 54397
↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 485 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
↑ Stanisław Jastrzębski, "Jawor i okolice", Ossolineum Wrocław 1973, str. 123
↑ Pierwsza powojenna mapa Polski wydana przez WIG Sztabu Generalnego w roku 1945
↑ Góry i Pogórze Kaczawskie, mapa turystyczna, skala 1:40.000, Wydawnictwo Turystyczne Plan, Jelenia Góra 2004, wyd. II, ISBN 83-88049-02-X
↑ Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 7 Pogórze Kaczawskie, red. Marek Staffa, Wydawnictwo I-BiS, Wrocław, 2002, ISBN 83-85773-49-9
↑ Park Krajobrazowy Chełmy, mapa geologiczna dla turystów, skala 1:50 000, Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa, 1995, ISBN 83-903704-1-7
↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 159,160. [dostęp 2012-10-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-29)].

Bibliografia

Stanisław Jastrzębski: Jawor i okolice, Ossolineum Wrocław 1973, s. 122-123
Rezydencje ziemi świdnickiej, zespół redakcyjny: W. Rośkowicz, S. Nowotny, R. Skowron, Świdnica 1997, s. 25
Słownik geografii turystycznej Sudetów. Pogórze Kaczawskie, tom 7, red. Marek Staffa, Wydawnictwo I-BiS, Wrocław 2002, ISBN 83-85773-47-9
Góry i Pogórze Kaczawskie, mapa turystyczna, skala 1:40.000, Wydawnictwo Turystyczne Plan, Jelenia Góra 2004, wyd. II, ISBN 83-88049-02-X

Linki zewnętrzne

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 54397

[GUS-2] GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.

[3] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 485 [zarchiwizowane 2022-10-26] .

[4] Stanisław Jastrzębski, "Jawor i okolice", Ossolineum Wrocław 1973, str. 123

[5] Pierwsza powojenna mapa Polski wydana przez WIG Sztabu Generalnego w roku 1945

[6] Góry i Pogórze Kaczawskie, mapa turystyczna, skala 1:40.000, Wydawnictwo Turystyczne Plan, Jelenia Góra 2004, wyd. II, ISBN 83-88049-02-X

[7] Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 7 Pogórze Kaczawskie, red. Marek Staffa, Wydawnictwo I-BiS, Wrocław, 2002, ISBN 83-85773-49-9

[8] Park Krajobrazowy Chełmy, mapa geologiczna dla turystów, skala 1:50 000, Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa, 1995, ISBN 83-903704-1-7

[9] Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 159,160. [dostęp 2012-10-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-29)].

[2]

[3]

[1]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]