Wikipedia

Kalendarium historii Gdyni

Kalendarium historii Gdyni – chronologiczne zestawienie najważniejszych faktów z dziejów miasta.

MS Piłsudski przy Dworcu Morskim
Nieistniejący obecnie dworzec kolejowy z 1923 r.
Marsz. Piłsudski i min. Kwiatkowski zwiedzają port w 1930 r.

Historia edytuj

Do 1918 roku edytuj

  • 1013 – budowa drewnianej kaplicy na Kępie Oksywskiej
  • 1209 – pierwsza informacja o wsi, podarowanej zakonowi norbertanek z Żukowa przez Mściwoja I
  • 1253 – wzmianka o wsi, wymienionej z nazwy (zapisana jako Gdina), przynależącej do parafii Oksywie
  • 1308 – wieś opanowana przez Krzyżaków
  • 1316 – własność oliwskich cystersów, później przeszła na własność panów z Rozecina
  • 1382–1772 – własność klasztoru Kartuzów, po podarowaniu zakonowi wsi przez Jana z Różęcina
  • 1466 – na mocy II pokoju toruńskiego wróciła z rąk Krzyżaków do Polski
  • 1614 – uruchomienie jednej z trzech cegielni
  • 1637 – zaślubiny Polski z morzem w Radłowie (obecnie Redłowo) na cześć Władysława IV
  • od 1772 – pod zaborem pruskim
  • 1820–1822 – budowa drogi bitej
  • wrzesień 1870 – uruchomienie linii kolejowej z Gdańska przez Gdynię do Szczecina
  • 1904 – otwarcie kąpieliska morskiego z Domem Kuracyjnym i drewnianym molo o długości 50 m.
  • 1910 – budowa przystani rybackiej na Oksywiu

Dwudziestolecie międzywojenne edytuj

 
Międzywojenny plakat promujący gdyński port, autorstwa Stefana Norblina

Okres II wojny światowej edytuj

 
Niemcy na ulicach Gdyni po zajęciu miasta, 14 września 1939
Osobny artykuł: Historia Gdyni pod okupacją niemiecką.
  • 1939 – obrona Gdyni (1–13 września) i Kępy Oksywskiej (1–19 września) pod dowództwem płk. Stanisława Dąbka
  • 1939–1945
  • 1945
    • ucieczka Niemców na statkach, m.in. MS Wilhelm Gustloff
    • 28 marca – wkroczenie do miasta wojsk II Frontu Białoruskiego pod dowództwem marsz. K. Rokossowskiego, przy wsparciu I Brygady Pancernej im. Bohaterów Westerplatte
    • 8 kwietnia – zaślubiny z Bałtykiem żołnierzy I Brygady Pancernej im. Bohaterów Westerplatte

Polska Ludowa edytuj

  • 1945
    • 19 maja – wyszedł pierwszy numer Dziennika Bałtyckiego
    • 16 lipca – wpłynął pierwszy statek po zakończeniu wojny – s/s Suomen Neito
    • 21 września – do portu zawinął pierwszy wracający z wojny polski statek, s/s Kraków
  • 1946
    • 18 stycznia 1946 - utworzenie Oficerskiej Szkoły Marynarki Wojennej[1]
    • 23 lipca - w rejs z Gdyni wyrusza w swój pierwszy powojenny rejs "Dar Pomorza"[2]
  • 1947
    • 3 stycznia 1947 – odznaczenie miasta orderem Krzyża Grunwaldu III klasy za bohaterską postawę ludności i jednostek wojskowych marynarki w obronie miasta we wrześniu 1939 roku[3]
    • 4 lipca 1947 – powrót z Wielkiej Brytanii ORP "Błyskawica" do portu w Gdyni[4]
  • 30 marca 1949 - w czwartą rocznicę zdobycia Trójmiasta przez siły radzieckie, wspólnie obradujące Miejskie Rady Narodowe Gdańska, Gdyni i Sopotu specjalną uchwałą przyznały marszałkowi Rokossowskiemu tytuł Honorowego Obywatela Gdańska i Gdyni[5]
  • 29 czerwca 1952 – pierwszy raz w kraju odbywają sie w Gdyni centralne uroczystości Dnia Stoczniowca[6]
  • 7 sierpnia 1952 – rozpoczął się proces oskarżonych o tzw. „spisek komandorów”
  • 28 grudnia 1955 - otwarcie nowego budynku dworca kolejowego[7]
  • 26 czerwca 1960 – udostępnienie muzeum ORP Burza do zwiedzania
  • 25 czerwca 1969 – oddanie do użytku Bulwaru Nadmorskiego
  • 1970 – strajki i demonstracje robotników (Pomnik Ofiar Grudnia 1970)
  • 21 czerwca 1971 – otwarcie Muzeum Oceanograficznego i Akwarium Morskiego MIR
  • 1974 – zlot żaglowców (regaty Tall Ships Races)
  • 1 maja 1976 – otwarcie okrętu muzeum ORP Błyskawica przy Skwerze Kościuszki
  • 1979 – zdobycie piłkarskiego Pucharu Polski przez klub Arka Gdynia
  • 1980 – strajki („Solidarność”)
  • 4 lipca 1982 – formalne wycofanie ze służby Daru Pomorza i przeniesienie bandery na STS Dar Młodzieży
  • 20 maja 1985 – zmarł Karol Olgierd Borchardt, kapitan ż.w., nauczyciel akademicki, pisarz marynista
  • 1987 – wizyta papieża Jana Pawła II i msza na al. Zjednoczenia (obecnie al. Jana Pawła II) i na skwerze Kościuszki

III RP edytuj

 
Najwyższa budowla Gdyni – Sea Towers
 
Nowa siedziba Muzeum Miasta Gdyni
  • 1990 – otwarcie linii promowej do Karlskrony
  • 27 maja 1991 – pierwsza po wojnie wizyta trzech niemieckich okrętów wojennych
  • 7–10 sierpnia 1992 – zlot żaglowców (regaty Cutty Sark Tall Ships’ Races – Operacja Żagiel)
  • 1993 – odsłonięcie Pomnika Ofiar Grudnia '70
  • 1995 – nadanie Złotych Gwiazd Partnerstwa przez Komisję Europejską
  • 1996
    • 15 sierpnia – przekazanie Gdyni Honorowej Flagi Rady Europy
    • zdobycie pierwszego mistrzostwa Polski w koszykówce kobiet przez Wartę Gdynia
  • 13 listopada 1998 – otwarcie drugiego etapu budowy Estakady Kwiatkowskiego
  • 11 marca 2000 – nadanie Teatrowi Miejskiemu imienia Witolda Gombrowicza
  • 2002 – otwarcie węzła Franciszki Cegielskiej
  • 19–22 lipca 2003 – zlot żaglowców (regaty Cutty Sark Tall Ships’ Races – Operacja Żagiel)
  • 2004
    • 26 maja – do Nadbrzeża Francuskiego w gdyńskim porcie zacumował wycieczkowiec Grand Princess, największa w historii portu jednostka (ponad 100 tys. jednostek tonażu)
    • zdobycie pierwszego mistrzostwa Polski w rugby union przez Arkę Gdynia
  • 2006
  • 16 listopada 2007 – oficjalne otwarcie nowej siedziby Muzeum Miasta Gdyni przy ulicy Zawiszy Czarnego
 
Open’er Festival 2009
  • 2008
    • 13 marca – otwarcie ostatniego odcinka Drogi Różowej (Gdyńskiej)
    • 6 czerwca – otwarcie przebudowanej ul. Wiśniewskiego
    • 12 czerwca – otwarcie po 34 latach budowy Estakady Kwiatkowskiego w docelowym przebiegu
  • 2009
  • 2010 – zdobycie pierwszego mistrzostwa Polski w koszykówce mężczyzn przez klub z Gdyni – Asseco Prokom Gdynia
  • 15 lipca 2012 – zdobycie pierwszego mistrzostwa Polski w futbolu amerykańskim przez drużynę Seahawks Gdynia
  • 2014 – RedBull Air Race Gdynia 2014

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ Władysław Kurkiewicz, „25 lat Polski Ludowej”, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1971, str. 48
  2. ↑ Władysław Kurkiewicz, „25 lat Polski Ludowej”, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1971, str. 58
  3. ↑ M.P. z 1947 r. nr 51, poz. 346
  4. ↑ Władysław Kurkiewicz „25 lat Polski Ludowej” Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1971, str. 71
  5. ↑ Ryszard Ciemiński: Album Kartuski. Gdańsk: Oficyna Wydawnicza Graf, 1991, s. 102. ISBN 83-85130-28-4
  6. ↑ Władysław Kurkiewicz „25 lat Polski Ludowej“ Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1971, s. 125
  7. ↑ Władysław Kurkiewicz „25 lat Polski Ludowej“ Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1971, s. 156

Bibliografia edytuj

  • Tomasz Rembalski: Właściciele wolnego sołectwa i karczmy w Gdyni (1362-1928): studium genealogiczno-historyczne kaszubskiej elity wiejskiej (Blumhoffowie, Kurr-Kurowscy, Wojewódkowie, Ciskowscy, Skwierczowie). Gdańsk: Wyd. „BiT” Beata Żmuda-Trzebiatowska, 2008, s. 152. ISBN 978-83-927383-4-3. ISBN 83-927383-4-9.
  • Mieczysław Bogucki (red.): Polska na morzu, Główna Księgarnia Wojskowa, Warszawa 1935
  • Zygmunt Jan Tyszel: Pod Ojczystą Banderą, Nakładem Ligi Morskiej i Rzecznej, Katowice 1930
  • Małgorzata Sokołowska i Wiesława Kwiatkowska: Gdyńskie cmentarze: o twórcach miasta, portu i floty, Oficyna Verbi Causa 2003, ISBN 83-918526-2-8.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kalendarium_historii_Gdyni&oldid=73509843”