Kamienica Tomaszowskiej Fabryki Sztucznego Jedwabiu w Łodzi

kamienica w Łodzi

Kamienica Tomaszowskiej Fabryki Sztucznego Jedwabiukamienica znajdująca się przy ulicy Piotrkowskiej 203/205 w Łodzi.

Kamienica Tomaszowskiej Fabryki Sztucznego Jedwabiu
Symbol zabytku nr rej. A/77 z 20 stycznia 1971 r.[1]
Ilustracja
Stan obecny
Państwo

 Polska

Miejscowość

Łódź

Adres

ul. Piotrkowska 203/205

Typ budynku

kamienica

Styl architektoniczny

modernizm

Architekt

Ignacy Gutman, Ludwik Oli

Kondygnacje

4

Rozpoczęcie budowy

1937

Ukończenie budowy

1938

Pierwszy właściciel

Tomaszowska Fabryka Sztucznego Jedwabiu

Położenie na mapie Łodzi
Mapa konturowa Łodzi, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kamienica Tomaszowskiej Fabryki Sztucznego Jedwabiu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kamienica Tomaszowskiej Fabryki Sztucznego Jedwabiu”
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kamienica Tomaszowskiej Fabryki Sztucznego Jedwabiu”
Ziemia51°45′18,04″N 19°27′33,08″E/51,755011 19,459189

Historia edytuj

W 1870 roku właścicielem parceli pod numerem 203 był August Kerpert, a w latach 80. XIX w., również parceli pod numerem 205[2][3]. Wówczas, na obu działkach stały dwa parterowe, drewniane domy. Podwórze posesji posłużyło Kerpertowi do umieszczenia na niej parowej farbiarni, apretury i drukarni wyrobów bawełnianych. W 1893 roku jego zakład zatrudniał 30, a w 1897 roku 46 robotników. Nieruchomości pozostawały we własności rodziny Kerpert do 1901 roku. Na początku XX w. przeszły one w ręce Alfreda i Bruno Gehliga, a w latach 20. XX w. Juliusza Aschera i Szmula Gerschona[4].

Stojąca do dzisiaj kamienica powstała w latach 1937–1938 na zamówienie Tomaszowskiej Fabryki Sztucznego Jedwabiu. Autorami projektu architektonicznego byli Ignacy Gutman[5][6] i Ludwik Oli[4].

Architektura edytuj

 
Rzeźba pegaza na tylnej elewacji

Budynek jest przykładem „luksusowej” kamienicy, które powstawały w latach 30 XX w. w centrum miasta. Charakteryzuje się większą skalą i szeroką fasadą, co jest spowodowane jej położeniem na dwóch działkach[7].

Wyróżnia się tutaj symetryczność budynku, co wyraźnie widać poprzez umiejscowienie dwóch szerokich, płaskich wykuszy o wertykalnym ukształtowaniu za pomocą lizen oraz szeroką bramą wjazdową w centralnej części, która to została oblicowana czarnym polerowanym granitem. Natomiast na fasadzie gmachu znalazły się ciosy piaskowca o charakterystycznej różowej tonacji[7].

Na podwórzu kamienicy znajduje się dawny, rozbudowany od momentu powstania, budynek magazynowo-biurowy, w którym aktualnie działa kino Charlie[7].

Na tylnej elewacji można zobaczyć rzeźbę pegaza[7]. Jest to dość nietypowy element, który kontrastuje z modernistycznym stylem kamienicy. Nie są jednak znane dokładniejsze okoliczności powstania oryginalnego motywu[6].

Przypisy edytuj

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 46 [dostęp 2016-05-10].
  2. Szukaj w archiwach [online], 6 marca 2017 [dostęp 2017-03-06] [zarchiwizowane z adresu 2017-03-06].
  3. Szukaj w archiwach [online], 6 marca 2017 [dostęp 2017-03-06] [zarchiwizowane z adresu 2017-03-06].
  4. a b dawna Piotrkowska » Piotrkowska_203-205 [online], 6 marca 2017 [dostęp 2017-03-06] [zarchiwizowane z adresu 2017-03-06].
  5. Kamienica Tomaszowskiej Fabryki Sztucznego Jedwabiu Łódź, Piotrkowska 203/205 [online], 6 marca 2017 [dostęp 2017-03-06] [zarchiwizowane z adresu 2017-03-06].
  6. a b Kamienica Tomaszowskiej Fabryki Sztucznego Jedwabiu – Regionalny Katalog Zabytków Województwa Łódzkiego [online], 6 marca 2017 [dostęp 2017-03-06] [zarchiwizowane z adresu 2017-03-06].
  7. a b c d Krzysztof Stefański, Atlas architektury dawnej Łodzi, Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie, 2008, s. 88, ISBN 978-83-89790-32-3.