Kamienica przy ul. Jacka Malczewskiego 34 w Szczecinie
Kamienica przy ul. Malczewskiego 34 w Szczecinie (pot. Kanapka[2][3][4]) – zabytkowy budynek mieszkalny, położony na obszarze szczecińskiego osiedla Centrum, w dzielnicy Śródmieście. Jest to jedyna zachowana przedwojenna kamienica w kwartale ograniczonym dzisiejszymi ulicami Jana Matejki, Jacka Malczewskiego, Józefa Piłsudskiego i aleją Wyzwolenia[5], a także jeden z nielicznych ocalałych przedwojennych budynków w tej części miasta[6]. Dnia 24 czerwca 2004 r. budynek wpisano do rejestru zabytków[1].
 nr rej. 170 z 24.06.2004 r.[1]
| |
 Kamienica w lipcu 2023 r. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Jacka Malczewskiego 34 |
| Typ budynku | |
| Styl architektoniczny | |
| Kondygnacje |
4 |
| Powierzchnia użytkowa |
1687 m² |
| Rozpoczęcie budowy |
1885 |
| Ukończenie budowy |
1888 |
| Ważniejsze przebudowy |
2019–2023 |
| Pierwszy właściciel |
Haad |
| Obecny właściciel |
Siemaszko |
Plan budynku
| |
Położenie na mapie Szczecina  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |
 53°26′05,5″N 14°33′25,3″E/53,434861 14,557028
| |
| Strona internetowa | |
Opis edytuj
Budynek wzniesiono w latach 1885–1888 przy ówczesnej Birkenallee dla przedsiębiorcy budowlanego o nazwisku Haad[7][8]. Zbudowany został na planie litery „U”, z trzema czterokondygnacyjnymi skrzydłami: frontowym, zwróconym w stronę ulicy oraz dwiema oficynami bocznymi. Elewacja frontowa jest symetryczna, siedmioosiowa. Fasady parteru oraz pierwszego piętra są boniowane, natomiast fasady wyższych pięter zróżnicowano lizenami. Otwory okienne najwyższego piętra oraz poddasza zwieńczono gzymsami z motywami roślinnymi. Poszczególne kondygnacje oddzielono od siebie pasami gzymsów. Do dwóch środkowych osi na pierwszym, drugim oraz trzecim piętrze przylegają balkony ozdobione kolumnami w porządku jońskim oraz płycinami.
Z przedwojennego wyposażenia klatki schodowej przetrwały m.in. schody wraz z balustradą, terakota na podłodze przejazdu bramnego, sztukaterie, a także część oryginalnych drzwi wejściowych do mieszkań[9].
Historia edytuj
Przed II wojną światową ulica Malczewskiego zabudowana była zwartą zabudową kamieniczną o stylu eklektycznym. W czasie działań wojennych w gruzach legły niemalże wszystkie budynki na odcinku ulicy Malczewskiego między ulicą Matejki i aleją Wyzwolenia, z wyjątkiem kamienicy nr 34 wraz z oficynami.
Jesienią 2011 r. ścianę zachodnią budynku frontowego i południową ścianę szczytową prawej oficyny pokryto muralami[10] autorstwa szczecińskiego artysty o pseudonimie Lump[11].
Do 2016 roku kamienica pozostawała we władaniu Zarządu Budynków i Lokali Komunalnych. Istniały zarówno plany sprzedania kamienicy wraz z działką dla pobliskiego centrum handlowego Galaxy, jak i renowacji budynku[12]. Żadnej z tych koncepcji ostatecznie nie zrealizowano. 4 lipca 2016 r. Zarząd Budynków i Lokali Komunalnych sprzedał nieruchomość w drodze przetargu. Po dwóch latach dotychczasowy właściciel odsprzedał kamienicę szczecińskiej firmie deweloperskiej Siemaszko. Wyżej wymieniona firma zapowiedziała przeprowadzenie gruntownych prac remontowych, a także rozbudowę budynku o dodatkowe skrzydła[13]. Ostatecznie rozpoczęcie prac budowlanych miało miejsce w 2020 roku. W planach było odnowienie wnętrz, dobudowanie poddasza, wyremontowanie konstrukcji i elewacji. Cała kamienica została rozbudowana. Na parterze powstały lokale usługowe. Fasada frontowa odzyskała historyczną kolorystykę[2].
Na elewacji parteru kamienicy znajdowało się jedno z dwóch ostatnich przedwojennych urządzeń służących do wzywania straży pożarnej[13][14].
Galeria edytuj
-
Kamienica w 2009 r. -
Kamienica w 2017 r. -
Przebudowa, kwiecień 2021 -
Przebudowa, maj 2022 -
Kamienica po przebudowie, lipiec 2023 -
Kamienica po przebudowie, lipiec 2023
Przypisy edytuj
- ↑ a b Kamienica Szczecin. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2019-07-20].
- ↑ a b Ten budynek jako jedyny w okolicy przetrwał wojnę. Teraz odzyskał historyczny wygląd - Szczecin [online], wszczecinie.pl [dostęp 2023-08-08] (pol.).
- ↑ "Kanapka" wywołała lawinę komentarzy. Co internauci sądzą o inwestycji przy ul. Malczewskiego? [online], szczecin.se.pl [dostęp 2023-08-08].
- ↑ Szczecińska "kanapka" z XIX wieku już w pełnym blasku. Wkrótce wprowadzą się do niej lokatorzy [ZDJĘCIA] [online], Głos Szczeciński, 4 lipca 2023 [dostęp 2023-08-08] (pol.).
- ↑ Samotna czeka na lifting. Kurier Szczeciński, 2017-04-27. [dostęp 2019-07-20].
- ↑ Andrzej Kraśnicki Jr.: Pechowa kamienica przy Galaxy zmieniła właściciela. Teraz ma ją znany deweloper. Gazeta Wyborcza Szczecin, 2018-01-16. [dostęp 2019-07-20].
- ↑ Adress- und Geschäfts-Handbuch für Stettin: Adreß- und Geschäfts-Handbuch für Stettin, die Stadt Grabow, die Ortschaften Bredow, Züllchow, Bollinchen, Frauendorf, Herrenwiese und Gotzlow, -: Adreß- und Geschäfts-Handbuch für Stettin, die Stadt Grabow, die Ortschaften Bredow, Züllchow, Bollinchen, Frauendorf, Herrenwiese und Gotzlow, -: - -., 1885, s. 211 [dostęp 2023-12-16] (niem.).
- ↑ Adress- und Geschäfts-Handbuch für Stettin: Adreß- und Geschäfts-Handbuch für Stettin, die Stadt Grabow, die Ortschaften Bollinchen, Bredow, Frauendorf, Gotzlow, Herrenwiese und Züllchow, -: Adreß- und Geschäfts-Handbuch für Stettin, die Stadt Grabow, die Ortschaften Bollinchen, Bredow, Frauendorf, Gotzlow, Herrenwiese und Züllchow, -: - -., 1888, s. 227 [dostęp 2023-12-16] (niem.).
- ↑ Mirosław Winconek. Zabytkowa rudera ma nowego właściciela. „Kurier Szczeciński”, 2018-01-19.
- ↑ Paweł Krzych: Nowy street art (mural) w naprawdę dużym formacie. szczecinblog.pl, 2011-10-17. [dostęp 2019-07-20].
- ↑ Maurycy Machnio: Street art w Szczecinie: Murale Lumpa biją w szarość. Głos Szczeciński, 2012-01-12. [dostęp 2019-07-20].
- ↑ Wróci dawny blask kamienicy przy Malczewskiego 34. Głos Szczeciński, 2012-06-29. [dostęp 2019-07-20].
- ↑ a b Oskar Masternak: Secesyjna perełka w centrum doczeka się drugiego życia. Kamienicę w centrum Szczecina przejął deweloper. Będzie jak nowa. Głos Szczeciński, 2019-05-03. [dostęp 2019-07-20].
- ↑ Andrzej Kraśnicki Jr.: Wyjątkowa kamienica w końcu odzyska blask. Siemaszko zaczyna inwestycję przy ul. Malczewskiego. Gazeta Wyborcza Szczecin, 2019-04-26. [dostęp 2019-07-20].