Kamionka Mała (powiat limanowski)
Kamionka Mała – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie limanowskim, w gminie Laskowa.
| wieś | |
 Neogotycka kaplica w Kamionce Małej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Sołectwo |
Kamionka Mała |
| Liczba ludności (2022) |
869[1] |
| Strefa numeracyjna |
18 |
| Kod pocztowy |
34-602[2] |
| Tablice rejestracyjne |
KLI |
| SIMC |
0437398 |
Położenie na mapie gminy Laskowa  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu limanowskiego  | |
 49°46′58″N 20°30′11″E/49,782778 20,503056
| |
W latach 1954–1957 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kamionka Mała, po jej zniesieniu w gromadzie Laskowa. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa nowosądeckiego.
Położenie Edytuj
Kamionka Mała to niewielka wieś położona w północno-wschodniej części Beskidu Wyspowego, między Laskową a Krosną. Leży w dolinach potoków Rozdzielec i Kamionka oraz na zboczach otaczających je wzniesień. Wyróżnia się wśród nich Jastrząbka, Laskowa Góra, Kopiec oraz Kobyła[3].
Części wsi Edytuj
Historia Edytuj
Nazwa miejscowości pochodzi prawdopodobnie od kamienistego podłoża, dominującego w tej okolicy[7]. Po raz pierwszy nazwa Kamionka Mała pojawiła się w roku 1842 w Schematyzmie Diecezji Tarnowskiej, wcześniej wieś nazywana była po prostu Kamionką[8].
Kamionka istnieje od XIV wieku, o czym świadczy fakt, że parafia w tej miejscowości wymieniona została w Spisie Świętoperza z 1373 roku, jako należąca do rodu Szykowskich herbu Drużyna. Kolejna wzmianka o wsi znajduje się w Liber Beneficjorum Jana Długosza z roku 1470, gdzie wymieniona została ona jako własność klarysek ze Starego Sącza[8]. W 1782 roku w wyniku konfiskaty dóbr zakonnych Kamionka stała się własnością rządu austriackiego.
W roku 1833 wsie tzw. klucza strzeszyckiego, w tym Kamionka, zostały sprzedane baronowi Brunickiemu z Pisarzowej, którego własnością pozostawały aż do uwłaszczenia w 1848 roku. Mieszkańcy natychmiast po uwłaszczeniu podjęli decyzję o odnowie XVIII-wiecznego kościółka, co ostatecznie zaowocowało ponownym ustanowieniem parafii we wsi[7]. W roku 1853 otwarto tu pierwszą szkołę[8].
I wojna światowa dała się odczuć w okolicy w licznych potyczkach między wojskami rosyjskimi i austriackimi w 1914 roku. Okres ten pozostawił trwały ślad w postaci cmentarza i kaplicy na wzgórzu Jarząbka[7].
W roku 1997 w wyniku wielkiej powodzi na terenie wsi odnotowano liczne osuwiska. Zniszczenia zostały odbudowane, a potok Kamionkowski i rzeka Łososina zostały wyregulowane, a ich brzegi wzmocnione[8].
Zabytki Edytuj
Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[9].
- kościół parafialny pw. św. Katarzyny
- cmentarz wojenny nr 357 z I wojny światowej
Znani ludzie Edytuj
- Dorota Zelek (obecnie Gawryluk) – dziennikarka, spędziła tu dzieciństwo i ukończyła szkołę podstawową, znajduje się tu również dom jej rodziców.
Przypisy Edytuj
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 418 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Beskid Wyspowy 1:50 000. Mapa turystyczna. Kraków: Wyd. Compass, 2006. ISBN 83-89165-86-4.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Orłówka, grupa chat, gmina Kamionka Mała, powiat limanowski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 592.
- ↑ a b c Piotr Skoczek: Parafie Ziemi Limanowskiej. Proszówki: Prowincjonalna Oficyna Wydawnicza, 2009, s. 95-101. ISBN 978-83-88383-43-4.
- ↑ a b c d Kamionka Mała. www.laskowa.pl. [dostęp 2011-03-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (pol.).
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 13 lipca 2023.
