Kamionka Wielka (gmina)

gmina wiejska w województwie małopolskim

Kamionka Wielkagmina wiejska w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim. W latach 1975–1998 gmina administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego. Siedzibą gminy jest Kamionka Wielka.

Kamionka Wielka
gmina wiejska
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

nowosądecki

TERC

1210052

Wójt

Andrzej Stanek[1]

Powierzchnia

64,98[2] km²

Populacja (30.06.2016)
• liczba ludności


10 201[3]

• gęstość

157,0 os./km²

Nr kierunkowy

18

Tablice rejestracyjne

KNS

Adres urzędu:
Kamionka Wielka 5
33-334 Kamionka Wielka
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw

9[4]

Liczba miejscowości

8

Położenie na mapie powiatu
Położenie na mapie powiatu
49°34′39″N 20°47′10″E/49,577500 20,786111
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Sąsiaduje z gminami Chełmiec, Grybów, Łabowa, Nawojowa i miastem Nowy Sącz.

Geografia

edytuj

Gmina Kamionka Wielka położona jest w dolinie na pograniczu Beskidu Sądeckiego i zachodniej części Beskidu Niskiego, u zbiegu trzech potoków: Kamionki, Królówki i Wolanki.

Gmina posiada obszar 63,01 km², w tym: użytki rolne 46%, użytki leśne 47%. Stanowi to 4,06% powierzchni powiatu.

 
Panorama Kamionki Wielkiej

Sołectwa

edytuj

Bogusza, Jamnica, Kamionka Mała, Kamionka Wielka, Królowa Górna, Królowa Polska, Mszalnica, Mszalnica Zagóra, Mystków.

Historia

edytuj

Najstarszą wsią jest Mystków założony przez wójta nowosądeckiego Mikołaja w 1324 roku na podstawie przywileju lokacyjnego króla Władysława Łokietka. W połowie XIV wieku powstała Mszalnica, nieco później Kamionka Wielka i Kamionka Mała. W XV wieku powstały Bogusza i Królowa, które były wówczas własnością królewską.

W okresie kolonizacji wołoskiej mieszkańcy Królowej (wysiedleni na zasadzie przymuszonej sprzedaży gospodarstw) przenieśli się na zachód zakładając Królową Polską.

W XV wieku za sprawą Władysława Jagiełły wsie stały się własnością królewską. Po I rozbiorze przeszły w prywatne ręce.

Demografia

edytuj
  • Piramida wieku mieszkańców gminy Kamionka Wielka w 2014 roku[3].


 

Zabytki

edytuj
  • Dawna drewniana cerkiew greckokatolicka w Boguszy z 1858 roku. Ikonostas późnobarokowy rozmontowany i rozmieszczony we fragmentach we wnętrzu świątyni. Dwa ołtarze boczne – XVIII-wieczne, ołtarz główny barokowo-klasycystyczny z początku XIX wieku.
  • Jednonawowy kościół pw. św. Bartłomieja w Kamionce Wielkiej z 1621 roku, z wieżą dobudowaną w XIX wieku. Wewnątrz kamienna chrzcielnica z XVI wieku. W ołtarzu głównym dwa medaliony z kościoła XIV-wiecznego.
  • Cerkiew pw. Narodzenia NMP w Królowej Górnej. Powstała dzięki właścicielowi wsi Michałowi Żuk-Skarszewskiemu w 1814 roku. Turyści mogą oglądać tutaj boczne kaplice „kriłosy”, a w nich boczne ołtarze z podobiznami m.in. św. Heleny i św. Olgi.
  • Murowany kościół neobarokowy w Mystkowie z lat 1905–1910, proj. Edgar Kováts. Ołtarz główny neogotycki po 1910 roku, w nim wcześniejszy obraz NMP Niepokalanie Poczętej, manierystyczny, z ok. 1630 roku.
  • Cmentarz wojskowy z I wojny światowej w Królowej Polskiej.

Kultura

edytuj

Zespoły artystyczne:

  • Reprezentacyjny Zespół Regionalny „Mystkowianie”[5]
  • Zespół Śpiewaczy „Kamionczanki”,
  • „Skalnik”,
  • „Mały Skalnik” w Kamionce Wielkiej,
  • Zespół taneczny „Mali Mystkowianie”,
  • Orkiestra Dęta w Mystkowie,
  • Zespół taneczny „Mszalniczanie” w Mszalnicy.
  • Orkiestra Dęta w Kamionce Wielkiej
  • Chór Parafialny w Kamionce Wielkiej

Na terenie gminy działa wielu twórców ludowych w zakresie rzeźby (w drewnie i kamieniu), malarstwa i hafciarstwa.

Gospodarka

edytuj

W podziale na sektory, z ogólnej liczby podmiotów gospodarczych sektor publiczny stanowi zaledwie 5,3% (tj. 13 podmiotów gospodarczych), a sektor prywatny stanowi 94,7% (ok. 233 podmioty gospodarcze). Na terenie gminy najprężniej rozwija się działalność produkcyjno-usługowa i o charakterze rzemieślniczym. Podmioty tej działalności są niewielkie, dominują firmy jednoosobowe lub kilkuosobowe spółki cywilne zatrudniające niewielką liczbę pracowników.

Przypisy

edytuj
  1. bip – Władze Gminy. bip.malopolska.pl. [dostęp 2015-06-08].
  2. Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2014 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 24-07-2014, s. 88, 178. ISSN 1505-5507. [dostęp 2015-06-08].
  3. a b Gmina Kamionka Wielka w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  4. bip – Wykaz sołectw i sołtysów. bip.malopolska.pl. [dostęp 2015-06-08].
  5. O Mystkowianach [online], Zespół Regionalny Mystkowianie [dostęp 2024-08-15] (pol.).

Linki zewnętrzne

edytuj