Kanał Kaledoński (ang. Caledonian Canal, gael. Seòlaid a’ Ghlinne Mhòir) – kanał w Szkocji łączący szkockie wschodnie wybrzeże w miejscowości Inverness z wybrzeżem zachodnim przy Corpach niedaleko Fort William.

Kanał Kaledoński
Caledonian Canal
Seòlaid a’ Ghlinne Mhòir
Ilustracja
Jezioro Loch Lochy na trasie Kanału Kaledońskiego
Państwo

 Wielka Brytania

Kraj

 Szkocja

Lata budowy

1803

Lata eksploatacji

do 1822

Długość

107 km

Różnica poziomów

20 m

Początek
Miejsce

Inverness

współrzędne

57°29′26,5″N 4°15′50,0″W/57,490694 -4,263889

Koniec
Miejsce

Corpach

współrzędne

56°50′30,5″N 5°07′27,0″W/56,841806 -5,124167

Śluzy

29

Położenie na mapie Highland
Mapa konturowa Highland, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „początek”, natomiast na dole znajduje się punkt z opisem „koniec”
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii
Mapa konturowa Wielkiej Brytanii, u góry znajduje się punkt z opisem „początek”, natomiast blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „koniec”
Położenie na mapie Szkocji
Mapa konturowa Szkocji, w centrum znajduje się punkt z opisem „początek”, natomiast blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „koniec”

Na łączną długość 107 km ponad 72 km przypadają na już istniejące drogi wodne. Trasa Kanału Kaledońskiego wytyczona została wzdłuż uskoku tektonicznego Great Glen przecinającego Szkocję w relacji północny wschód – południowy zachód. Na jego trasie leżą takie jeziora jak: Loch Dochfour, Loch Ness, Loch Oich, oraz Loch Lochy. Oprócz 29 śluz są tam także 4 akwedukty i 10 mostów.

Kanał zaprojektowany został przez inżyniera Thomasa Telforda przy wsparciu inżyniera Williama Jessopa i wybudowany kosztem 840 tys. funtów szterlingów. Pod względem technicznym nie była to najlepsza konstrukcja, nadto był zbyt wąski i płytki, by stanowić skuteczne połączenie dla statków pomiędzy wschodnim i zachodnim wybrzeżem. Czynniki te sprawiły, że jego eksploatacja nie okazała się sukcesem ekonomicznym, a statki wybierały drogę morską wśród najeżonego niebezpiecznymi skałami wybrzeża. W roku 1847 inżynier James Walker, współpracownik Telforda, pogłębił kanał, ale nie wpłynęło to na poprawę wskaźników eksploatacyjnych. Obecnie stanowi on głównie atrakcję turystyczną.

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj