Kapary, kapar (Capparis L.) – rodzaj roślin należących do rodziny kaparowatych. Należy do niego 139 gatunków[3]. Występują one w strefie tropikalnej, tylko dwa gatunki rosną w Europie[4].

Kapary
Ilustracja
Morfologia (Capparis spinosa)
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

kapustowce

Rodzina

kaparowate

Rodzaj

kapary

Nazwa systematyczna
Capparis L.
Sp.Pl.503, 1753
Kapary cierniste
Owoce Capparis decidua

Morfologia

edytuj

Drzewa, krzewy lub pnącza. Charakterystyczną cechą jest występowanie parami hakowatych kolców przy nasadzie liścia (często widoczne są one tylko na niedojrzałych liściach). Kwiaty duże, na długich szypułach, pachnące, koloru białego, kremowego, lub różowego. Owoce są guzowatego kształtu i rozwijają się na łodygach wydłużających się powyżej nieodpadającego kielicha[4].

Systematyka

edytuj
Synonimy[5]
Atamisquea Miers ex Hook. & Arn., Beautempsia Gaudich., Breynia L., Linnaeobreynia Hutch., Pseudocroton Müll. Arg., Sodada Forssk.
Pozycja systematyczna według APweb

Rodzaj z rodziny kapustowatych Brassicaceae, rzędu kapustowców (Brassicales)[2].

Pozycja w systemie Reveala (1993–1999)
Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa ukęślowe Takht. ex Reveal & Tahkt., nadrząd Capparanae Reveal, rząd kaparowce (Capparales Hutch.), podrząd Capparineae Engl., rodzina kaparowate (Capparaceae Juss.), podrodzina Capparoideae Burnett, plemię Cappareae DC., rodzaj kapary (Capparis L.)[6].
Wykaz gatunków[3]

Zastosowanie

edytuj
  • Niektóre gatunki są uprawiane jako rośliny ozdobne, najczęściej w żywopłotach. Uprawiane na balkonach chronią inne rośliny przed mszycami.
  • Pąki kwiatowe kaparów ciernistych są bardzo popularną przyprawą. Szczególnie cenione są w wykwintnej kuchni francuskiej
  • W lecznictwie: kapary wspomagają pracę układu pokarmowego oraz likwidują wzdęcia; picie naparu z kaparów działa leczniczo w infekcjach górnych dróg oddechowych[7].

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-13] (ang.).
  3. a b Capparis Tourn. ex L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-12-07].
  4. a b Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.
  5. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-10-15].
  6. James L. Reveal System of Classification. PBIO 250 Lecture Notes: Plant Taxonomy. Department of Plant Biology, University of Maryland, 1999 Systematyka rodzaju Capparis według Reveala.
  7. Irena J. Amsel, Przyprawy korzenne, Katowice 2007, s. 66–69.