Kaplica Potockich na Wawelu

Kaplica Potockich, zwana także Różyców oraz Padniewskiego, pod wezwaniem Oczyszczenia Najświętszej Panny Marii – jedna z dziewiętnastu kaplic katedry wawelskiej. Znajduje się w południowej nawie bocznej, na zachód od kaplicy Szafrańców.

Kaplica Oczyszczenia Najświętszej Panny Marii w Krakowie
A7 (nr rej. Wzgórza Wawelskiego)
kaplica
Ilustracja
Wnętrze Kaplicy
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Kraków

Wyznanie

katolickie

Kościół

Kościół łaciński

Parafia

Bazylika archikatedralna św. Stanisława i św. Wacława w Krakowie

Wezwanie

Oczyszczenia Najświętszej Panny Marii

Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie
Mapa konturowa Starego Miasta w Krakowie, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kaplica Oczyszczenia Najświętszej Panny Marii w Krakowie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kaplica Oczyszczenia Najświętszej Panny Marii w Krakowie”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Kaplica Oczyszczenia Najświętszej Panny Marii w Krakowie”
Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kaplica Oczyszczenia Najświętszej Panny Marii w Krakowie”
Ziemia50°03′15,99″N 19°56′06,39″E/50,054442 19,935108

Historia edytuj

Kaplicę ufundował bp Zawisza Kurozwęcki w 1381 r. Pierwotna nazwa kaplicy (Różyców) utarła się od herbu owego biskupa – Róży. Ukończono ją w 1425 r. za Mikołaja Kurozwęckiego (wojewody sandomierskiego). W latach 1572–1575 budowlę przekształcono dla bpa Filipa Padniewskiego na jego mauzoleum, czego dokonał Jan Michałowicz z Urzędowa. Następnie w latach 1832–1840, kosztem Zofii Potockiej, obiekt przebudowano według planów Piotra Nobile na kaplicę grobową rodziny Potockich. Z artystą współpracowali m.in.: Franciszek Lanci i Wilhelm Hofbauer – architekci, Giobbe i Jan Axerio – stiukatorzy oraz Józef Kähsmann i Jan Jerzy Danninger – rzeźbiarze.

Architektura edytuj

Obiekt nakryty jest kopułą, w której przyłuczach znajdują się rzeźbione anioły autorstwa Józefa Kähsmanna. Wnętrze wyłożono sztucznym marmurem, przyozdobionym przez Jana Jerzego Danningera brązami. W ścianie zachodniej znajduje się manierystyczny nagrobek bpa Filipa Padniewskiego, wykonany przez Jana Michałowicza z Urzędowa. Pomnik pozbawiony jest ornamentyki. Figura biskupa, wyrzeźbiona w alabastrze, spoczywa w niszy zamkniętej parzystą podwieszoną arkadą na spłaszczonej tumbie. Całość ujęta jest dwoma kolumnami po bokach, podpierającymi baldachim z kwiatonami. Po lewej stronie umieszczony jest marmurowy posąg Chrystus błogosławiący dłuta Bertela Thorvaldsena (stworzony w latach 1833–1834 w Rzymie), stanowiący pomnik grobowy Artura Potockiego. Projektem tego artysty są znajdujące się w rogu wejścia marmurowe popiersia Artura i Julii Potockiej, wyrzeźbione przez Montiego. Ołtarz wykonał Danninger w 1838 r. Znajdujący się w nim obraz Chrystus Ukrzyżowany, pędzla Giovanniego Francesca Barbieriego (zwanego Guercino), pochodzi z XVII wieku. Kaplicę zamyka żelazna ażurowa krata klasycystyczna z 1. połowy XIX wieku, odlana w Wiedniu w latach 1835–1837, oprawiona w późnobarokowy portal z 1775 r. W nawie na lewo od wejścia umieszczona jest marmurowa tablica erekcyjna z datą przebudowy kaplicy z 1572 r.

Bibliografia edytuj

  • Kuczman Kazimierz: Wzgórze Wawelskie. Przewodnik. Wydanie 2 Kraków 1988
  • Rożek Michał: Krakowska katedra na Wawelu. Przewodnik dla zwiedzających. Wydanie 3 Kraków 1989
  • Rożek Michał: Złoty Wiek. Szkice o sztuce renesansowej. Wydanie 1 Kraków 1991 ISBN 83-03-03265-8