Kappa Scorpii

gwiazda w gwiazdozbiorze Skorpiona

Kappa Scorpii (κ Sco) – gwiazda w gwiazdozbiorze Skorpiona. Odległa od Słońca o około 483 lata świetlne.

Kappa Scorpii
κ Sco
Ilustracja
Mapa gwiazbozbioru Skorpiona
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Skorpion

Rektascensja

17h 42m 29,275s[1]

Deklinacja

−39° 01′ 47,94″[1]

Paralaksa (π)

0,00675 ± 0,00017[1]

Odległość

483 ± 12 ly
148,1 ± 3,8 pc

Wielkość obserwowana

2,386 ± 0,006m[1]

Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy

błękitny olbrzym

Typ widmowy

B1,5 III[1]

Masa

A: 17 M
B: 12[2] M

Promień

A: 6,8 R
B: 5,8[2] R

Wielkość absolutna

−3,467 ± 0,012m[3]

Okres obrotu

A: 1,90[2] d

Prędkość obrotu

A: 115 km/s[2]

Temperatura

A: 23 400 K
B: 18 800[2]

Charakterystyka orbitalna
Krąży wokół

Centrum Galaktyki

Półoś wielka

7088[4] pc

Mimośród

0,0262[4]

Alternatywne oznaczenia
2MASS: J17422928-3901479
Cordoba Durchmusterung: CD−38°12137
Boss General Catalogue: GC 23988
Katalog Henry’ego Drapera: HD 160578
Katalog Hipparcosa: HIP 86670
Katalog jasnych gwiazd: HR 6580
SAO Star Catalog: SAO 209163

Nazwa edytuj

Gwiazda nie ma nazwy własnej i jest znana głównie pod oznaczeniem Bayera Kappa Scorpii[5]. Patrick Moore przypisał jej nazwę Girtab[6], jednak ta sumeryjska nazwa, oznaczająca „skorpion”, odnosiła się do całego gwiazdozbioru[7][8].

Charakterystyka edytuj

Jest to gwiazda spektroskopowo podwójna, którą tworzą dwa gorące błękitne olbrzymy, należące do typu widmowego B. Łącznie wypromieniowują one 15 300 razy więcej energii niż Słońce. Okrążają one wspólny środek masy w czasie 195,65 doby (0,536 roku), dzieli je średnio 1,7 jednostki astronomicznej, ale ze względu na ekscentryczność dystans zmienia się od 0,87 do 2,5 au[5].

Gwiazdy te są znacznie gorętsze od Słońca, mają temperatury odpowiednio 23 400 K i 18 800 K[5][2]. Ich promienie to 6,8 i 5,8 promienia Słońca, a masy są odpowiednio 17 i 12 razy większe niż masa Słońca[2], bądź – według innych analiz – równe 10,5 i 7 mas Słońca[5]. Jaśniejsza, większa i gorętsza gwiazda A wykazuje pewną zmienność blasku, jest sklasyfikowana jako zmienna typu Beta Cephei. Jej jasność waha się o 0,03m wraz z oscylacjami widocznej powierzchni gwiazdy, z kilkoma okresami zmienności. Składnik A jest dostatecznie masywny, aby zakończyć życie jako supernowa. Mniej masywny składnik B, który przypuszczalnie skończy życie jako biały karzeł, może zostać odrzucony przez eksplozję masywniejszej towarzyszki, stając się gwiazdą uciekającą[5].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Kappa Scorpii w bazie SIMBAD (ang.)
  2. a b c d e f g K. Uytterhoeven, M. Briquet, C. Aerts, J. H. Telting i inni. Disentangling component spectra of κ Scorpii, a spectroscopic binary with a pulsating primary. II. Interpretation of the line-profile variability. „Astronomy and Astrophysics”. 432 (3), s. 955–967, 2005. DOI: 10.1051/0004-6361:20041444. Bibcode2005A&A...432..955U. (ang.). 
  3. Obliczona na podstawie paralaksy i wielkości obserwowanej.
  4. a b Anderson E., Francis C.: HIP 86670. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-08-16]. (ang.).
  5. a b c d e Jim Kaler: KAPPA SCO (Kappa Scorpii). [w:] STARS [on-line]. [dostęp 2018-08-16]. (ang.).
  6. Patrick Moore, Robin Rees: Patrick Moore's Data Book of Astronomy. Wyd. 2. Cambridge University Press, 2014, s. 481. ISBN 1-139-49522-4.
  7. Scorpio, or Scorpius, the Scorpion. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 362. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
  8. Scorpius, the scorpion. W: Ian Ridpath: Star Tales. James Clarke & Co., 1988. ISBN 978-0-7188-2695-6.