Kara Hülëgü
Kara Hülëgü (? - zm. 1252) – chan sprawujący władzę nad ułusem Czagataja w latach 1244/1245 do 1246 i ponownie w latach 1251–1252.
| chan Czagataidów | |
| Okres |
od 1244/1245 |
|---|---|
| chan Czagataidów | |
| Okres |
od 1251 |
| Dane biograficzne | |
| Data śmierci | |
| Ojciec |
Mutugen |
| Dzieci | |
Był synem Mutugena, najstarszego syna Czagataja, który był ulubionym wnukiem Czyngis-chana. Mutugen zginął w roku 1221 podczas wojny z Chorezmem w bitwie w dolinie Bamijan. Przed swą śmiercią Czagataj wyznaczył swoim następcą w wyznaczonym mu przez ojca ułusie Kara Hülëgü, jako następcę swojego najstarszego syna, a z powodu jego małoletniości wyznaczył na jego regentkę swoją żonę, Ebuskun.
Jednak kiedy do władzy doszedł nowy Wielki Chan, Gujuk (1246–1248), pozbawił on władzy Kara Hülëgü i Ebuskun, wyznaczając chanem dla ułusu Czagataja jego najstarszego żyjącego syna, a swojego osobistego przyjaciela, Jisü Möngke (1246–1251)[1]. Powołał się on przy tym na zasadę starszeństwa, twierdząc, że nie może być następcą wnuk, dopóki żyje syn[2].
Większość czagatajskich książąt, wraz ze swoimi krewnymi, potomkami Ugedeja, sprzeciwiła się wyborowi Möngke (1251–1259) na Wielkiego Chana, stąd po ostatecznym objęciu przez niego władzy zostali oni wygnani lub zabici. Ten ostatni los spotkał także Jisü Möngkego. Jednak rozgoryczony utratą władzy Kara Hülëgü jako jeden z niewielu Czagataidów od dawna popierał sprawę potomków Tołuja. Nowy Wielki Chan przywrócił Kara Hülëgü do władzy na zmniejszonym terytorium ułusu, jednak chory chan nie zdołał przed śmiercią nawet dotrzeć do swojego obozu w Turkiestanie. Na mocy dekretu Möngke władzę po śmierci Kara Hülëgü przejął jego małoletni syn Mubarak Szah, którego regentką została wdową po jego ojcu, Organa-katun[3][4].
Przypisy edytuj
- ↑ KrSingh Nagendra: International Encyclopaedia of Islamic Dynasties. Anmol Publications Pvt Ltd, s. 37–38. ISBN 81-261-0403-1.; Rene Grousset: The Empire of the Steppes: A History of Central Asia. Rutgers University Press, 1970, s. 271. ISBN 0-8135-1304-9.; Jack Weatherford: Czyngis Chan. (przeł.) Dorota Kozińska. Warszawa: Świat Książki : BertelsmannMedia, 2006, s. 173, 229. ISBN 83-7391-769-1.
- ↑ Stanisław Kałużyński: Dawni Mongołowie. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1983, s. 168.
- ↑ Peter Jackson: Chaghatayid Dynasty. Encyclopædia Iranica. [dostęp 2010-04-22]. (ang.).
- ↑ Stanisław Kałużyński: Dawni Mongołowie. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1983, s. 48.; Thomas Allsen: The Rise of the Mongolian Empire and Mongolian rule in north China. W: Denis Crispin Twitchett, Herbert W Franke: The Cambridge history of China. Volume 6 Alien Regimes and Border States. Cambridge: Cambridge University Press, 1994, s. 395. ISBN 0-521-24331-9.
Bibliografia edytuj
- Thomas Allsen: The Rise of the Mongolian Empire and Mongolian rule in north China. W: Denis Crispin Twitchett, Herbert W Franke: The Cambridge history of China. Volume 6 Alien Regimes and Border States. Cambridge: Cambridge University Press, 1994. ISBN 0-521-24331-9. Podgląd ograniczony
- Rene Grousset: The Empire of the Steppes: A History of Central Asia. Rutgers University Press, 1970. ISBN 0-8135-1304-9. Podgląd ograniczony
- KrSingh Nagendra: International Encyclopaedia of Islamic Dynasties. Anmol Publications Pvt Ltd. ISBN 81-261-0403-1. Podgląd ograniczony
- Stanisław Kałużyński: Dawni Mongołowie. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1983.
- Jack Weatherford: Czyngis Chan. (przeł.) Dorota Kozińska. Warszawa: Świat Książki : BertelsmannMedia, 2006. ISBN 83-7391-769-1.