Karabin maszynowy Vickers 12,7 mm
Karabin maszynowy Vickers 12,7 mm – powiększona wersja karabinu maszynowego Vickers, używana przez flotę i armię brytyjską w czasie drugiej wojny światowej. Konstrukcją nie różnił się od wersji kalibru 7,7 mm.
 wkm Vickers 12,7 mm w Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent |
Vickers |
| Rodzaj | |
| Historia | |
| Prototypy |
1926 |
| Produkcja |
1926 |
| Wyprodukowano |
ponad 13,5 tys. wszystkich wersji |
| Dane techniczne | |
| Kaliber |
12,7 mm |
| Nabój | |
| Taśma nabojowa |
parciana, 100, 200 |
| Wymiary | |
| Długość |
890 mm |
| Długość lufy |
794 mm |
| Masa | |
| karabinu właściwego |
24,5 kg |
| podstawy |
1170 kg (morska poczwórna laweta Mk III) |
| lufy |
720 mm |
| Inne | |
| Prędkość pocz. pocisku |
768 m/s |
| Szybkostrzelność teoretyczna |
600–700 strz./min |
| Szybkostrzelność praktyczna |
150–200 strz./min |
| Zasięg maks. |
4570 m |
| Zasięg skuteczny |
730 m |
Historia powstania edytuj
Konieczność posiadania takiej broni wynikła z doświadczeń pierwszej wojny światowej, która z jednej strony udowodniła znaczenie karabinów maszynowych, a z drugiej pokazała ich niewielką skuteczność przeciwko nowemu wynalazkowi, jakim były czołgi i wozy opancerzone. Szybki rozwój samolotów też wskazywał na konieczność posiadania szybkostrzelnej broni przeciwlotniczej o dużym zasięgu i sile rażenia[1]. Niemieckie eksperymenty z karabinem maszynowym Maxim kal. 13 mm i francuskie z Hotchkissem 13,2 mm, skłoniły armię i flotę brytyjską do skonstruowania własnego odpowiednika.
W tym celu wykorzystano wypróbowaną i niezawodną konstrukcję, jakim był ulepszony przez Vickersa mechanizm km Maxima, który odpowiednio powiększono, by wykorzystał nabój 12,7 × 81 mm[1]. Dla poprawienia chłodzenia, wszystkie Vickersy 12,7 mm miały żebrowaną osłonę chłodnicy lufy[2].
W 1928 r. admiralicja brytyjska przeprowadziła test karabinów Vickers 12,7 mm i Browning wz. 1924. Amerykański karabin strzelał silniejszym nabojem, ale był cięższy i nieco bardziej zawodny. Ostatecznie zadecydował fakt, że identyczna konstrukcja karabinów Vickers miała ułatwić szkolenie żołnierzy i obsługę broni[1].
Przed drugą wojną światową km Vickers 12,7 mm był podstawową małokalibrową bronią przeciwlotniczą Royal Navy i uzbrojeniem brytyjskich wozów pancernych. Podobnie jak jej mniejszy wariant, broń była niezawodna i solidna, jednak stosunkowo słaby nabój nie miał wystarczającej siły rażenia. W armii lądowej Vickersy stopniowo zastępowano w czołgach przez km-y Besa kal. 15 mm (wozy pancerne np. Guy i czołgi piechoty jak Matilda używały Vickersów najdłużej)[3]. Także z powodu słabej skuteczności RAF zrezygnował z wielkokalibrowych karabinów maszynowych i z km-ów 7,7 mm przeszedł od razu na działka 20 mm HS 404[1].
Modele edytuj
Mark I – wersja rozwojowa, nie produkowana seryjnie. Oficjalne oznaczenie: Gun, Machine, Vickers, .5-inch, Mk. I. Szybkostrzelność ok. 450 strz./min.[2]
Mark II, IV i V – wersje lądowe, przeznaczone dla czołgów i wozów pancernych. Wersja II, z 1932, była pierwszą seryjną, wersja V – finalną, udoskonaloną, o ujednoliconym montażu, umożliwiającym zamienne stosowanie km-ów 7,7 i 12,7 mm. Wprowadzona w 1935, wersja Mk V ważyła 28,9 kg i miała szybkostrzelność ok. 500–600 strz./min.[4] MK V wyprodukowano ok. 1000 sztuk, poprzednich nie więcej niż 100[1].
Mark III – wersja przeciwlotnicza dla marynarki wojennej, zasilana 200-nabojową taśmą w wymiennych bębnach. Najbardziej rozpowszechnione były poczwórne lawety, z karabinami ustawionymi pionowo jeden nad drugim, cofniętymi względem umieszczonych poniżej. Lufy były w nich minimalnie rozsunięte względem wspólnej osi, aby zwiększyć obszar pokryty ogniem[5]. Poczwórne podstawy występowały w odmianach: Mark I, I**, II, II** i III[5]. Większość przedwojennych niszczycieli miała dwa takie zestawy, większe okręty cztery do ośmiu. Montowany także na kutrach torpedowych i artyleryjskich w napędzanych wieżyczkach z jednym lub dwoma karabinami[5]. Podwójne podstawy występowały w odmianach: Mark IV, V (napędzana hydraulicznie) i VC (produkcji amerykańskiej), a pojedyncze: Mark VI[5]. Royal Navy używała łącznie ponad 12 500 wkm-ów Vickers, jednak ze względu na malejącą skuteczność, stopniowo zastępowała je działkami Oerlikon 20 mm[1].
Uwagi edytuj
- ↑ Dane w infoboksie dla wersji Mk III według Naval Weapons
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f Anthony G. Williams: THE .5" VICKERS GUNS AND AMMUNITION. [w:] ARTICLES AND RESOURCES ON MILITARY TECHNOLOGY [on-line]. 2005-11-07. [dostęp 2011-01-14]. (ang.).
- ↑ a b Richard Fisher: Gun, Machine, Vickers, .5-inch, Mk. I. [w:] BRITISH SERVICE VICKERS GUNS [on-line]. 2005. [dostęp 2011-01-14]. (ang.).
- ↑ Chris Chant: Small Arms. Leicester: Silverdale Books Ltd, 2004, s. 158. ISBN 1-85605-790-9.
- ↑ Richard Fisher: Gun, Machine, Vickers, .5-inch, Mk. V. [w:] BRITISH SERVICE VICKERS GUNS [on-line]. 2005. [dostęp 2011-01-14]. (ang.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Serwis o karabinach Vickers (ang.)