Karol Edward z Saksonii-Coburga-Gothy

Karol Edward, właśc., ang.: Charles Edward George Albert Leopold, niem. Carl Eduard Georg Albert Leopold, książę Saksonii-Coburga-Gothy, urodzony jako Karol Edward, książę Albany (ur. 19 lipca 1884 w Claremont House; zm. 6 marca 1954 w Coburgu) – syn Leopolda księcia Albany, najmłodszego z synów Alberta i Wiktorii Hanowerskiej, panujący książę Saksonii-Coburg-Gotha w latach 1905–1918, książę Albany do 1919, aktywny nazista, od 1938 Obergruppenführer SA, w III Rzeszy prezydent Niemieckiego Czerwonego Krzyża, dziadek króla Szwecji Karola XVI Gustawa.

Karol Edward
Ilustracja
ilustracja herbu
Książę Saksonii-Coburga-Gothy
Okres

od 30 lipca 1900
do 18 listopada 1918

Poprzednik

Alfred

Pretendent do tronu Saksonii-Coburga-Gothy
Okres

od 18 listopada 1918
do 6 marca 1954

Następca

Fryderyk Jozjasz

Dane biograficzne
Dynastia

Koburgowie

Data i miejsce urodzenia

19 lipca 1884
Zamek Windsor

Data i miejsce śmierci

6 marca 1954
Coburg

Ojciec

Leopold Koburg

Matka

Helena Waldeck-Pyrmont

Rodzeństwo

Alicja

Małżeństwo

Wiktoria Adelajda Glücksburg
od 11 października 1905

Dzieci

Jan Leopold, Sybilla, Hubert, Karolina Matylda, Fryderyk Jozjasz

Odznaczenia
Order Wojskowy św. Henryka (Saksonia) Order Podwiązki (Wielka Brytania) Order Słonia (Dania) Krzyż Wielki Orderu Waleczności (Bułgaria)

Życiorys edytuj

Karol Edward urodzony jako Charles Leopold Edward George Albert przyszedł na świat jako pogrobowiec, przez co od razu tytułowany był księciem Albany. Od 1900 tytułowany księciem Saksonii-Coburga-Gothy, a od 1905 rządzący książę tego państwa. Jesienią 1899 roku, w wieku 15 lat przeniósł się wraz z matką i siostrą z Wielkiej Brytanii do Niemiec. Początkowo mieszkał w Stuttgarcie, na zamku króla Wirtembergii Wilhelma II. Wiosną 1900 roku przeniósł się wraz z matką do Poczdamu, gdzie mieszkał w willi Ingenheim. Pod opieką swojego kuzyna, cesarza Wilhelma II, byłego ucznia Eton College, otrzymywał specjalne wykształcenie z rąk prywatnego nauczyciela oparte na programie nauczania liceum. Jesienią 1901 roku rozpoczął szkolenie w głównej pruskiej szkole kadetów w Berlinie-Lichterfelde, które w grudniu 1902 zakończył maturą. Od 1903 roku studiował trzy semestry prawo i nauki polityczne na uniwersytecie w Bonn. W czasie studiów nie był członkiem korporacji studenckiej Borussia. W lecie 1904 roku ukończył studia z tytułem doktora praw. Po zakończeniu nauki rozpoczął służbę wojskową w 1 Pułku Piechoty.

W 1905 roku, w wieku 21 lat przejął osobistą kontrolę nad księstwem Saksonii-Coburga-Gothy, którym po śmierci księcia Alfreda w 1900 roku zarządzał jako regent książę Ernest Hohenlohe-Langenburg. Młody książę rządził w duchu konserwatywnym i nacjonalistycznym. Znany był z reakcyjnych poglądów[1]. Był zapalonym myśliwym i dużo podróżował. Interesował się różnymi modelami samochodów a także pierwszymi osiągnięciami w dziedzinie lotnictwa. Od 1913 roku kładł podwaliny pod budowę fabryki samolotów z zamiarem osiągnięcia w tej dziedzinie sukcesów producenckich. Ponadto zaangażowany był remont i rozbudowę zamku w Coburgu, który w XX wieku był jego książęcą rezydencją[2]. Po klęsce Cesarstwa w I wojnie światowej i wybuchu rewolucji listopadowej w 1918 podobnie jak wszyscy niemieccy monarchowie został zmuszony do abdykacji.

 
Książę Karol Edward, 11 listopada 1936

W latach 30. wstąpił do służby w paramilitarnej bojówce NSDAP – SA. Otwarcie popierał i propagował politykę Adolfa Hitlera oraz ideologię narodowego socjalizmu, namawiając wielu znajomych do przychylności wodzowi. W 1938 roku został awansowany na SA-Obergruppenführera. W latach 1933–1945 był prezydentem Niemieckiego Czerwonego Krzyża (niem. Deutsches Rotes Kreuz), który podczas II wojny światowej był służbą pomocniczą Wehrmachtu.

Po zakończeniu II wojny światowej w dniu 4 czerwca 1945 roku został aresztowany przez amerykańskie siły zbrojne. Internowany do końca 1946 roku, początkowo był oskarżony o zbrodnie przeciwko ludzkości. Karol Edward zmarł na raka na zamku Callenberg 6 marca 1954 roku. Został pochowany na przyzamkowym cmentarzu rodziny książęcej Saksonii-Coburga-Gothy.

Rodzina edytuj

Karol Edward miał pięcioro dzieci. Najstarszy syn Jan Leopold (1906–1972) sprawiał ojcu dużo kłopotów. 9 marca 1932 roku wbrew woli ojca poślubił rozwódkę, baronową von der Horst. Z tego powodu musiał zrzec się wszelkich praw w imieniu swoim i swojej rodziny. Dnia 1 kwietnia 1932 roku został członkiem NSDAP[3]. Drugi syn, Hubert (1909–1943) był żołnierzem Wehrmachtu. Zginął 26 listopada 1943 roku w walkach pod Mostami Wielkimi. Najmłodszy Fryderyk Jozjasz (1918–1998) również oficer Wehrmachtu, został po śmierci ojca głową rodziny. Po jego śmierci z kolei obowiązki te przejął syn Andrzej. Starsza córka Sybilla wyszła za mąż za wnuka króla Szwecji, Gustawa Adolfa, księcia Västerbotten (1906–1947). Młodsza Karolina Matylda (1912–1983) poślubiła hr. Fryderyka Castell-Rudenhausen.

Przypisy edytuj

  1. Harald Sandner: Hitlers Herzog – Carl Eduard von Sachsen-Coburg und Gotha – Die Biographie. Shaker Media, Aachen 2011, s. 71
  2. Stefan Nöth: Herzog Carl Eduard von Sachsen-Coburg und Gotha (1884–1954). W: Voraus zur Unzeit. Coburg und der Aufstieg des Nationalsozialismus in Deutschland. Coburg: 2004, s. 46.
  3. Harald Sandner: Hitlers Herzog – Carl Eduard von Sachsen-Coburg und Gotha – Die Biographie. Shaker Media, Aachen 2011, s. 207

Bibliografia edytuj

  • Harald Sandner: Hitlers Herzog – Carl Eduard von Sachsen-Coburg und Gotha – Die Biographie. Shaker Media, Aachen 2011, ISBN 978-3-86858-598-8.