Karol Hubicki, herbu Sas (ur. 1812 w Knihyniczach, zm. 10 kwietnia 1881 we Lwowie) – ziemianin, powstaniec listopadowy, uczestnik spisków patriotycznych w Galicji, polityk demokratyczny potem konserwatywny, poseł na Sejm Ustawodawczy w Kromieryżu, do Sejmu Krajowego Galicji oraz austriackiej Rady Państwa.

Karol Hubicki
ilustracja
Herb
herb Sas
Rodzina

Hubiccy

Ojciec

Dionizy Hubicki

Matka

Julia z Garwolińskich

Żona

Aniela z Sierakowskich

Dzieci

Aniela

Karol Hubicki
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1812
Knihynicze

Data i miejsce śmierci

10 kwietnia 1881
Lwów

poseł na Sejm Ustawodawczy (1848)
Okres

od 10 lipca 1848
do 7 marca 1849

poseł do sejmu Krajowego Galicji
kadencja I i II
Okres

od 15 kwietnia 1861 - 31 grudnia 1866
do 18 lutego 1867 - 13 listopada 1869

poseł do austriackiej Rady Państwa
kadencja I i II
Okres

od 2 maja 1861 - 20 września 1865
do 22 października 1868 - 15 września 1869

Przynależność polityczna

Koło Polskie - frakcja posłów konserwatywnych

Następca

Apolinary Jaworski

Życiorys edytuj

Jako student filozofii Uniwersytetu Lwowskiego walczył jako ochotnik w powstaniu 1831. Bił się w 4 pułku ułanów, ranny pod Boremelem, gdzie dostał się do niewoli. Zesłany na Kaukaz, przesłużył 2 lata jako szeregowiec, zwolniony po interwencji rządu austriackiego[1].

Ziemianin, właściciel od 1851 wraz z Józefem Tomankiem także Ożydowa w powiecie złoczowskim[2] a następnie odziedziczonych dóbr Nakwasza wraz z Tylkowcami w powiecie brodzkim[3], W tym czasie luźno współpracował z podziemnymi polskimi organizacjami przygotowującymi powstanie w Galicji. W 1846 nie przyjął nominacji na dowódcę obwodu złoczowskiego. Aktywny politycznie w okresie Wiosny Ludów. Członek deputacji polskiej do Wiednia (kwiecień 1848)[1]. Członek Centralnej Rady Narodowej we Lwowie, należał do kierownictwa tej reprezentacji politycznej, współpracując z Wiktorem Heltmanem[4]. Reprezentował ją m.in. na zjeździe polskim we Wrocławiu[1]. Poseł do Sejmu Ustawodawczego w Wiedniu i Kromieryżu (10 lipca 1848 - 7 marca 1849) wybranym z okręgu wyborczego Olejów[5][6]. W parlamencie należąc do lewicy należał do "Stowarzyszenia" skupiającego polskich posłów demokratycznych[7][6] Dwukrotnie występował z interpelacjami w sierpniu 1848 r., a mianowicie w sprawie zniesienia żydowskiego podatku religijnego, oraz w sprawie rzekomego powolnego uzbrajania Gwardii Narodowej[8], We wrześniu 1848 podczas dyskusji nad zniesieniem pańszczyzny oskarżył gubernatora Franza Stadiona o manipulowanie posłami chłopskimi[1].

Po powrocie do Galicji zajął się początkowo sprawami swojego majątku. Był działaczem Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego we Lwowie. Podczas powstania styczniowego był w 1863 członkiem Komitetu Galicji Wschodniej i Wydziału Wykonawczego trudnił się zbrojeniem oddziałów powstańczych. Wziął udział w nieudanej wyprawie oddziału gen. Józefa Wysockiego na Radziwiłłów[9]. Został mianowany naczelnikiem obwodu złoczowskiego[10]. Był przeciw podporządkowaniu Komitetu Rządowi Narodowemu, lecz gdy Komitet został rozwiązany, współpracował z generałem Edmundem Różyckim i pułkownikiem Janem Stellą-Sawickim[10].

Współzałożyciel liberalnego "Dziennika Polskiego" we Lwowie[1]. Poseł do Sejmu Krajowego Galicji I kadencji (15 kwietnia 1861 - 31 grudnia 1866) i II kadencji (18 lutego 1867 - 13 listopada 1869) obierany z kurii wielkiej własności w Złoczowie[11][12]. W Sejmie, związany z A. Sapiehą zasiadał w kilku komisjach, zabierał głos w sprawach serwitutowych, propinacyjnych, szkolnych, gdzie wypowiadał się w duchu konserwatywnym[1].

Był posłem do austriackiej Rady Państwa I kadencji (2 maja 1861 - 20 września 1865) i II kadencji (22 października 1868 - 15 września 1869). Wybierany był jako delegat z kurii I wirylistów i większej własności. Na drugą kadencję wybrany po rezygnacji Michała Gnoińskiego[13] który ustąpił wraz z innymi 16 deputowanymi na znak protestu przeciwko nieprzyjęciu zaproponowanej przez nich rezolucji galicyjskiej[14]. W Radzie Państwa należał do frakcji posłów konserwatywnych Koła Polskiego w Wiedniu. Był wówczas przeciwnikiem polityki Floriana Ziemiałkowskiego.

Od 1870 nie udzielał się politycznie.

Rodzina edytuj

Urodził się w rodzinie ziemiańskiej. Był synem właściciela dóbr Niekwasza (pow. złoczowski) Dionizego i Julii z Garwolińskich. Jego bratem był były student uniwersytetu we Lwowie Henryk Hubicki który był austriackim więźniem stanu i zmarł 19 lutego 1847 w twierdzy Spielberg (Špilberk) na Morawach[15]. W 1849 ożenił się z Anielą z Sierakowskich, córkę Władysława Sierakowskiego, z którą miał córkę Anielę, żonę Władysława Gniewosza (1847-1924)[1][14][16].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g Stefan Kieniewicz, Hubicki Karol (ur. 1814), Polski Słownik Biograficzny tom 10, Wrocław-Warszawa-Kraków 1962-1964 s. 82-83
  2. Handbuch Lemberger Statthaltarei Gebietes in Galizien für das Jahr 1860, s. 489,
  3. Handbuch Lemberger Statthaltarei Gebietes in Galizien für das Jahr 1860, s. 475,
  4. Marian Stolarczyk, Działalność lwowskiej Centralnej Rady Narodowej, Rzeszów 1994, ISBN 83-900933-6-7,
  5. Józef Buszko, Polacy w parlamencie wiedeńskim – 1848-1918, Warszawa 1996, s. 348.
  6. a b Krzysztof Karol Daszyk, Austriacki sejm konstytucyjny doby Wiosny Ludów a nadzieje i rachuby galicyjskich Polaków, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego t. MCCLXXIX – 2005 Prace Historyczne z. 132, s. 84, 86
  7. Protokoły Koła Polskiego w wiedeńskiej Radzie Państwa (lata 1867–1868), oprac. Zbigniew Fras i Stanisław Pijaj, Kraków 2001, s. 27-28
  8. Hubicki, Karl Ritter von, in Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich, Bd. 9 . Wiedeń 1863, s. 377
  9. Henryk P. Kosk, Generalicja polska t – 2, Pruszków 2001, s. 266
  10. a b Jan Stella-Sawicki: Galicya w powstaniu styczniowem. Lwów: 1913, s. 16.
  11. Stanisław Grodziski, Sejm Krajowy Galicyjski 1861-1914, Warszawa 1993, ISBN 83-7059-052-7
  12. "Wykaz Członków Sejmu krajowego królestwa Galicyi i Lodomeryi, tudzież wielkiego xięstwa Krakowskiego 1863", Lwów 1863
  13. Józef Buszko, Polacy w parlamencie wiedeńskim..., s. 357, 362
  14. a b Parlament Österreich Republik, Franz Adlgasser, Kurzbiografie Hubicki, Karol Ritter von - Parlamentarier 1848-1918 online [27.11.2019]
  15. Jerzy Radimski, Wykaz polskich więźniów politycznych w Szpilbergu 1839-1848, "Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka", t. 6, 1951, z 1, s. 174, 178
  16. Karol Hubicki - M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego - online [27.11.2018]

Bibliografia edytuj